Αγαπάει βαθιά το θέατρο, τα αρχαία κείμενα… και αυτή η βαθιά αγάπη αντικατοπτρίζεται στη σκηνοθετική της ματιά. Η Ευγενία Σάλτα μίλησε στο Say Yes to the Press…
Ο «Προμηθέας Δεσμώτης» έρχεται από το Δημοτικό θέατρο Μεγάρων και εσύ υπογράφεις τη σκηνοθεσία. Τι σε ώθησε στην επιλογή του συγκεκριμένου έργου;
Η εποχή μας, με ώθησε να θέλω να ανεβάσω το συγκεκριμένο έργο. Ο κόσμος ψάχνει καθημερινά έναν «Προμηθέα», για να απαλλαγεί από τα ατσαλένια του δεσμά. Να απαλλαγεί από ευθύνες και λάθη των καιρών.
Σύμφωνα με τον Αισχύλο, ο Προμηθέας πριν 2500 π.Χ., φορά δεσμά και θυσιάζεται για τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος σήμερα νιώθει «Δεσμώτης» και ψάχνει να βρει έναν σύγχρονο Προμηθέα να τον σώσει… Όμως με το που βρίσκει την ευκαιρία να απελευθερωθεί, αμέσως κάνει το ίδιο λάθος και βάζει ξανά δεσμά. Με αυτό τον τρόπο η ιστορία επαναλαμβάνεται μέσα στο χρόνο και το έργο παραμένει διαχρονικό και επίκαιρο.
Αυτή είναι η εποχή μας.
Ο καθένας με τα ατσαλένια του δεσμά, πορεύεται μέσα στον χρόνο και ψάχνει κάπου να τα φορτώσει… και φυσικά δεν σκέφτεται κανείς να τα σπάσει.
Είναι ένα αριστουργηματικό και απροσδόκητα προφητικό κείμενο. Πρέπει να ακουστεί και κυρίως να παιχτεί «Τώρα». Η εποχή μας ψάχνει τον Προμηθέα. Αποφασίζω λοιπόν, να παρουσιάσω το συγκεκριμένο έργο γιατί ο κόσμος ζητάει συνέχεια απαντήσεις για όλα όσα συμβαίνουν σήμερα.
Το σπουδαιότερο βέβαια είναι ότι απαντά σε όλους είτε είναι έξι ετών είτε είναι αιωνόβιος και η κάθε ηλικία το αντιλαμβάνεται αναλόγως. Μην ξεχνάμε ότι τον «Προμηθέα Δεσμώτη» τον μάθαμε πρώτη φορά στο δημοτικό σχολείο ως παραμύθι.
Εδώ να προσθέσω ότι είναι και το μοναδικό έργο στο αρχαίο δράμα που δεν συναντά στην πλοκή του, ανθρώπινους χαρακτήρες. Αρχίζει με Θεούς: Το Κράτος, τη Βία και τον Ήφαιστο, με Τιτάνες και εξωγενή πλάσματα.
Είναι ένας ζωντανός μύθος.
Είναι πρόκληση για εμένα το να σκηνοθετήσω ένα έργο χωρίς πλαίσια. Τα πλάσματα αυτά θα γεννηθούν και θα ζωντανέψουν μέσα από τη φαντασία μου και κανείς δεν μπορεί να μου πει ότι καταπατώ τους άγραφους νόμους της αρχαιότητας. Ναι, μπορεί κάποιος να ενσαρκώσει το Θεό Ερμή ή ακόμα τον Ωκεανό Τιτάνα, το εξωφυσικό πλάσμα την Ιώ και τις νεραϊδίσιες Ωκεανίδες σαν ταινία επιστημονικής φαντασίας. Θα ζωντανέψει ένα όμορφο παραμύθι. Ο κόσμος με όλα αυτά τα δυσμενή που του συμβαίνουν έχει περισσότερο ανάγκη από παραμύθια και φανταστικές εικόνες μυθοπλασίας! Έχει ανάγκη να ονειρευτεί… και να σκεφτεί.
Όλα αυτά με ώθησαν να καταπιαστώ με τον «Αισχυλικό Προμηθέα». Ας χορτάσουμε αληθινά λόγια και ας ευχαριστηθούμε φαντασμαγορικές εικόνες…
«Ας ζωντανέψει επιτέλους ο μύθος».
Δεν είναι η πρώτη φορά που καταπιάνεσαι με κείμενα που εσωκλείουν αιώνες σοφίας. Είναι πρόκληση αυτό για εσένα;
Όχι, δεν είναι πρόκληση, θα έλεγα ότι είναι περισσότερο «Ανάγκη». Βρίσκω μια ισορροπία μέσα από τα φιλοσοφημένα κείμενα όπως πολύ σωστά είπες «εσωκλείουν αιώνες σοφίας». Όταν καταπιάνομαι με τέτοια έργα νιώθω οικεία επειδή αναγνωρίζω τη μουσικότητα του κειμένου. Όλο αυτό το αρχέγονο συναίσθημα να διαβάζω το δραματοποιημένο ποίημα, να το μελοποιώ και να το στήνω στο θέατρο είναι σαν μια φυσική συνέχεια του εαυτού μου. Έχω ανεβάσει πριν δύο χρόνια την Ορέστεια του Αισχύλου με επιτυχία και τώρα παράλληλα με την προετοιμασία του «Προμηθέα Δεσμώτη» αναλύω και τον μύθο του «Περσέα με την Μέδουσα» σε κείμενα δικά μου που θα παρουσιαστούν τέλος Ιουλίου στη Σέριφο. Αγαπάω τις αρχαίες τραγωδίες και την ελληνική μυθολογία γιατί στα έργα αυτά υπάρχει η απόλυτη εκπαίδευση της Τέχνης και κατ’ επέκταση της ζωής. Μέσα από το αρχαίο δράμα ξεκινάει και η τρέχουσα φιλοσοφική πορεία των σκέψεων. Πίσω από κάθε στίχο του Αισχύλου, του Σοφοκλή ή του Ευριπίδη γεννιέται η απόλυτη φιλοσοφική στιγμή. Πίσω από τους μυθολογικούς ήρωες, Περσέα, Οδυσσέα, Ηρακλή, Θησέα συναντάμε κομμάτια αυτογνωσίας.
Πώς γεννήθηκε η αγάπη σου για το θέατρο; Θυμάσαι τη μαγική στιγμή της συνειδητοποίησης αυτής της αγάπης;
Η αγάπη μου για το θέατρο γεννήθηκε μέσα από τη μουσική και το παιχνίδι. Από πολύ μικρή ηλικία τα καλοκαίρια μου στη Ζάκυνθο με φίλους, όταν παίζαμε κάναμε διάφορους ρόλους και γελούσαμε. Εγώ ήμουν συνέχεια και με μια κιθάρα στα χέρια. Η στιγμή της συνειδητοποίησης ήταν όταν ήμουν Ε’ Δημοτικού, περίπου δέκα ετών. Αποφασίζω στο τέλος της σχολικής χρονιάς να κάνω ολοκληρωτικά μόνη μου μια θεατρική παράσταση. Έκανα τους «Δέκα μικρούς Μήτσους» ένα πρόσωπο μια παράσταση. Τα κείμενα ήταν από το αυθεντικό σίριαλ του Λάκη Λαζόπουλου, τα είχα αντιγράψει τότε από την τηλεόραση. Φυσικά είχα και άλλα τρία παιδιά μαζί μου για να κάνουν και τους άλλους ρόλους άλλα τα δέκα πρόσωπα του έργου τα έκανα όλους μόνη μου. Φυσικά επιμελήθηκα τη σκηνοθεσία, το μακιγιάζ, την ενδυματολογία και την ερμηνεία. Εκεί κατάλαβα ότι ήθελα να δημιουργώ παραστάσεις. Ήταν το μεγαλύτερο χειροκρότημα που έχω πάρει στη ζωή μου. Ένα ολόκληρο σχολείο, παιδιά και γονείς να με χειροκροτούν. Όντως ήταν μια μαγική θεατρική στιγμή!
Τι σε γοητεύει περισσότερο στη σκηνοθεσία;
Η υπερανάλυση, ακόμα και εκεί που δεν υπάρχει κείμενο, να μπορείς να χτίζεις και να βλέπεις νέους κόσμους. Με γοητεύει επίσης η στιγμή που όλες οι τέχνες συνυπάρχουν και ζωντανεύουν μέσα σε ένα ολόκληρο σύμπαν όπως το έχω φανταστεί. Μετά από αναλύσεις και συνθέσεις όλων των στοιχείων του έργου η γέννηση του νέου κόσμου ξυπνά, και στη συνέχεια η στιγμή της παράστασης μέσα σε εξήντα με ογδόντα λεπτά οι θεατές να κλαίνε ή να γελάνε, να θυμώνουν ή απλά να ταξιδεύουν. Με αυτό τον τρόπο αφήνουν πίσω τους κομμάτια από τον εαυτό τους που δεν χρειάζονται πια και επέρχεται η κάθαρση. Αυτή είναι μια συγκλονιστική στιγμή στη δουλειά μου.
Το ιδανικό καλοκαίρι για εσένα…
Να είμαι στη Θάλασσα. Να βλέπω παραστάσεις στην Επίδαυρο, να ακούω το τριζόνι. Να βγάζω φωτογραφίες με την camera. Να τρώω φρούτα. Να έχω καλή παρέα. Να μυρίζω το νυχτολούλουδο και να έχω αγκαλιά την πανσέληνο. Το τελευταίο είναι αρκετά ρομαντικό.
Αυτό είναι Καλοκαίρι!
