Τι πρέπει να ξέρουμε για τα Νεανικά Ρευματικά Νοσήματα

Τα Νεανικά Ρευματικά Νοσήματα είναι μια ομάδα σπάνιων χρόνιων φλεγμονωδών καταστάσεων. Η συνηθέστερη όμως μορφή ρευματοπάθειας στα παιδιά είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα (Νεανική Ρευματοειδής Αρθρίτιδα: ΝΙΑ): 1 στα 1.000 παιδιά προσβάλλονται απ’ αυτήν, σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές.

Αν αναλογισθεί κανείς ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 1.700.000 παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 16 ετών, τότε στη χώρα μας πρέπει να υπάρχουν περίπου 1.700 παιδιά με ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Πόσο σοβαρές είναι οι ρευματικές παθήσεις στα παιδιά;
Η σοβαρότητα των ρευματικών παθήσεων και ιδίως της ΝΙΑ έγκειται στο ότι – επειδή προσβάλλονται οι αρθρώσεις και τα οστά κατά την διάρκεια της ανάπτυξης του σκελετού – προκαλούνται παροδικές ή και μόνιμες παραμορφώσεις των χεριών και των ποδιών.
Αποτέλεσμα είναι ότι τα παιδιά αυτά δυσκολεύονται να περπατήσουν ή να χρησιμοποιήσουν σωστά τα δάχτυλα των χεριών, αποκτούν δηλαδή κάποια παροδική ή και μόνιμη αναπηρία.
Ευτυχώς, στο μεγαλύτερο ποσοστό, οι παραμορφώσεις αυτές είτε θεραπεύονται από μόνες τους, είτε με την κατάλληλη θεραπεία.
Έτσι τα περισσότερα παιδιά με ΝΙΑ – και ιδιαίτερα εκείνα που έχουν προσβολή λίγων μόνο αρθρώσεων, αναπτύσσονται κανονικά και ενηλικιώνονται χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.
Σ’ ένα μικρό, ευτυχώς, ποσοστό η νόσος είναι σοβαρότερη και χρειάζεται ειδική θεραπευτική αντιμετώπιση, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχει προσβολή πολλών ασθενών αλλά και ζωτικών εσωτερικών οργάνων.
Το Αμερικανικό Κολέγιο Ρευματολογίας (ACR) δημοσίευσε οδηγίες σχετικά με την αντιμετώπιση της νεανικής ιδιοπαθούς αρθρίτιδας, με έμφαση στη θεραπεία της συστηματικής ΝΙΑ και της ολιγοαρθρίτιδας, καθώς και στις μη φαρμακολογικές θεραπείες.

Η Συστηματική Νεανική Ιδιοπαθής Αρθρίτιδα (ΝΙΑ), ο πιο σοβαρός υπότυπος ΝΙΑ, χαρακτηρίζεται από χρόνια αρθρίτιδα. Κατά διαστήματα υψηλές, αιχμηρές θερμοκρασίες, κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα, ηπατοσπληνομεγαλία, λεμφαδενοπάθεια, ορογονίτιδα, και μια αξιοσημείωτη αύξηση του επιπέδου αντιδρώσας οξείας φάσης πρωτεΐνη(CRP).

Επιπλοκές της ΝΙΑ
Η ΝΙΑ περιλαμβάνει την εξασθένηση της ανάπτυξης, την οστεοπόρωση και το δυνητικά θανατηφόρο σύνδρομο ενεργοποίησης των μακροφάγων.
Μέχρι πρόσφατα, η συστημική ΝΙΑ θεωρούνταν θεραπευτικά ορφανή, αφού η κύρια αποτελεσματική θεραπεία ήταν τα γλυκοκορτικοειδή, με τα γνωστά τους τοξικότητα και μακροχρόνια ανάπτυξη και οστικά επακόλουθα.
Το Αμερικανικό Κολέγιο Ρευματολογίας (ACR) (4/3/2022) δημοσίευσε οδηγίες σχετικά με την αντιμετώπιση της νεανικής ιδιοπαθούς αρθρίτιδας, με έμφαση στην θεραπεία της συστηματικής ΝΙΑ και της ολιγοαρθρίτιδας, καθώς και στις μη φαρμακολογικές θεραπείες (υγιεινής διατροφής κατάλληλης για την ηλικία). Το φολικό ή το φολινικό οξύ, σε συνδυασμό με μεθοτρεξάτη (MTX)/ κατάλληλοι εμβολιασμοί).
Φαρμακευτικές θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν τα κορτικοστεροειδή (με προσοχή από τον θεράποντα ρευματολόγο), μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), μεθοτρεξάτη και βιολογικούς παράγοντες.

Συμπερασματικά
Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολέγιο Ρευματολογίας (ACR) (4/3/2022):
«Το πεδίο έχει αλλάξει τρομερά από τις προσπάθειες του 2011 και του 2013, επομένως χρειάζεται να προσαρμόσουμε την αντιμετώπιση κάθε ιατρού στην σημερινή εποχή, προκειμένου να προσφέρουμε στους ασθενείς – που αποτελούν το μέλλον κάθε χώρας – την πιο ευέλικτη και τελευταίας τεχνολογίας φροντίδα».

info

Η 18η Μαρτίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Νεανικών Ρευματικών Νοσημάτων. 1 στα 1000 παιδιά κάτω από 16 ετών πάσχουν από Νεανική Αρθρίτιδα.

Ελένη Κομνηνού
Ειδική Ρευματολόγος, Clinical Assistant Professor of University of Nicosia, Επιστημονικά Υπεύθυνη Ρευματολογικού Τμήματος Metropolitan General, Διευθύντρια Κλινικής “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων" Metropolitan General, Υπεύθυνη Τμήματος “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων και Κύησης" ΜΗΤΕΡΑ