Τριχόπτωση & Αυτοάνοσα Ρευματικά Νοσήματα

Οι δερματικές εκδηλώσεις είναι σχεδόν πάντα παρούσες σε ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα.

Μέσα στο ευρύ φάσμα των δερματικών εκδηλώσεων, οι διαταραχές των μαλλιών αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό χαρακτηριστικό που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής.
Η αλωπεκία σε αυτοάνοσες διαταραχές μπορεί να εκδηλωθεί ως εντοπισμένη ή διάχυτη αλωπεκία, ουλώδης ή μη ουλώδης αλωπεκία κ.ά.
Ο εντοπισμός της τριχόπτωσης είναι υψίστης σημασίας, ιδιαίτερα όταν αντιπροσωπεύει δραστηριότητα μιας Αυτοάνοσης νόσου (π.χ. ερυθηματώδης λύκος, δερματομυοσίτιδα και σκληρόδερμα).

Οι δερματολόγοι μπορεί να είναι οι πρώτοι γιατροί που θα αξιολογήσουν ασθενείς με τριχόπτωση, παρέχοντας έτσι πολύτιμες ευκαιρίες να συμβάλουν στην έγκαιρη διάγνωση και την έγκαιρη θεραπεία μιας υποκείμενης Αυτοάνοσης (Ρευματικής ή μη) νόσου.
Υψίστης σημασίας για την έγκαιρη Διάγνωση και θεραπεία, αποτελούν τα κλινικά και ιστοπαθολογικά χαρακτηριστικά της τριχόπτωσης που σχετίζονται με το συγκεκριμένο αυτοάνοσο νόσημα.

Πώς η Αυτοάνοση Νόσος μπορεί να προκαλέσει τριχόπτωση;
Με 3 κυρίως μηχανισμούς :
– Η ίδια η παθογένεια της νόσου
– Παρενέργειες του φαρμάκου για τη θεραπεία της νόσου
– Το άγχος της αντιμετώπισης μιας Αυτοάνοσης Νόσου
Ενώ υπάρχουν περισσότερες από 80 καταστάσεις που ταξινομούνται ως αυτοάνοσες, μερικές μπορεί να προκαλέσουν τριχόπτωση.
Η τριχόπτωση προκύπτει από τα λευκά αιμοσφαίρια του ανοσοποιητικού συστήματος που επιτίθενται στα υγιή κύτταρα των τριχοθυλακίων, καταστρέφοντας έτσι το θύλακα και μειώνοντας την παραγωγή τρίχας.
Ορισμένες αυτοάνοσες διαταραχές μπορεί να σχετίζονται ιδιαίτερα με την τριχόπτωση, όπως η αλωπεκία, ο λύκος, το Hashimoto, η ψωρίαση και η νόσος του Crohn/ελκώδης κολίτιδα.
Ο Ερυθηματώδης λύκος μπορεί να επηρεάσει πολλά διαφορετικά συστήματα και όργανα, και η τριχόπτωση εμφανίζεται όταν αντισώματα που δημιουργούνται από το σώμα διεισδύουν
στους θύλακες των τριχών.
Η τριχόπτωση είναι μια από τις πιο συχνές εκδηλώσεις του συστηματικού ερυθηματώδους λύκου (ΣΕΛ), που επηρεάζει περίπου το 50% των ασθενών σε κάποιο σημείο της νόσου
Η αλωπεκία μπορεί να είναι το αρχικό σημάδι του ΣΕΛ, που επηρεάζει όχι μόνο τις τρίχες στο τριχωτό της κεφαλής αλλά και τις βλεφαρίδες, τα φρύδια και το σώμα. Τα δερματικά ευρήματα, συμπεριλαμβανομένης της τριχόπτωσης, είναι οι αρχικές εκδηλώσεις της νόσου στο 20-25% όλων των περιπτώσεων ΣΕΛ.
Η σωστή αναγνώριση της τριχόπτωσης βασίζεται στη σημασία της ως δείκτη της δραστηριότητας της νόσου. Το φάσμα της αλωπεκίας ποικίλλει από ουλώδη αλωπεκία, τυπική του δισκοειδούς ερυθηματώδη λύκου (ΔΕΛ), έως μη ουλώδη αλωπεκία, που παρατηρείται συνήθως στον οξύ λύκο.
Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto-ο υποθυρεοειδισμός (χαμηλή θυρεοειδική ορμόνη) μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια μαλλιών.
Η Νόσος του Graves (Αυτοάνοση Θυρεοειδίτις, υπερθυρεοειδισμός) επηρεάζει περίπου 3,2 εκατομμύρια ανθρώπους στις ΗΠΑ. Η ασθένεια προκαλεί τη σύνδεση αντισωμάτων στην επιφάνεια των κυττάρων του θυρεοειδούς, διεγείροντάς τα και υπερπαραγωγή θυρεοειδικών ορμονών.
Η Ψωρίαση- εάν το τριχωτό της κεφαλής έχει προσβληθεί και η ψωρίαση είναι σοβαρή, η απολέπιση μπορεί να αλλάξει τη διάμετρο της τρίχας και να προκαλέσει έντονη πτώση τριχών.
Η Νόσος του Crohn/Η ελκώδης κολίτιδα – προκαλούν τριχόπτωση από την ίδια την νόσο – που περιορίζει την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών και βιταμινών από τα τρόφιμα που συμβάλλουν στην δημιουργία υγιούς τριχοφυίας.

Συμπερασματικά
Ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστεί η τριχόπτωση και άλλα συμπτώματα είναι ο έλεγχος της υποκείμενης ΑΥΤΟΑΝΟΣΗΣ νόσου και κυρίως η έγκαιρη και ακριβής
διάγνωση της υποκείμενης αιτίας.

Ελένη Κομνηνού
Ειδική Ρευματολόγος, Clinical Assistant Professor of University of Nicosia, Επιστημονικά Υπεύθυνη Ρευματολογικού Τμήματος Metropolitan General, Διευθύντρια Κλινικής “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων" Metropolitan General, Υπεύθυνη Τμήματος “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων και Κύησης" ΜΗΤΕΡΑ