Η ΕΥΔΑΠ μέσα από τη συνεχή αναβάθμιση των εγκαταστάσεών της, στοχεύει στην σταδιακή μείωση των παραγόμενων αποβλήτων με επαναχρησιμοποίηση των παραπροϊόντων από τις παραγωγικές διαδικασίες, με ανάκτηση και παραγωγή ενέργειας από τα απόβλητα των παραγωγικών διαδικασιών και με σταθερή μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου. Στο πλαίσιο της υπεύθυνης διαχείρισης των υγρών και στερεών αποβλήτων και της εφαρμογής πρακτικών κυκλικής οικονομίας, η Εταιρεία συμβάλλει στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, όπως αυτοί έχουν οριστεί από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Επιπροσθέτως, η ΕΥΔΑΠ, στην προσπάθειά της να συνεισφέρει στην υπεύθυνη διαχείριση των ανακυκλώσιμων υλικών με σκοπό την ενεργή συμβολή της στην παγκόσμια προσπάθεια για την αξιοποίηση των πρώτων υλών και την επαναφορά τους στον οικονομικό κύκλο, προωθεί τη συλλογή και ανακύκλωση χαρτιού και μπαταριών.
Επεξεργασία ιλύος στις ΜΕΝ
Στις ΜΕΝ Αχαρνών και Γαλατσίου σήμερα, η ιλύς που δημιουργείται από την καθίζηση και την πλύση των φίλτρων, μεταφέρεται σε υφιστάμενες δεξαμενές και στη συνέχεια μέρος αυτού αποτελεί μέρος του ανακτώμενου νερού και οδηγείται στην είσοδο των ΜΕΝ για εκ νέου επεξεργασία, ενώ το υπόλοιπο οδηγείται μέσω του αποχετευτικού συστήματος της ΕΥΔΑΠ, στο Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων της Ψυττάλειας. Η ΕΥΔΑΠ επενδύει στην αναβάθμιση των ΜΕΝ, με την κατασκευή των απαραίτητων έργων για την επεξεργασία και τη διαχείριση της ιλύος που παράγεται κατά τη διαδικασία διύλισης του νερού. Έτσι, τα τρία τελευταία χρόνια, ολοκληρώθηκαν και τέθηκαν σε λειτουργία έργα μέσω των οποίων η παραγόμενη από τη διύλιση του νερού ιλύς τυγχάνει περαιτέρω επεξεργασίας, διαχωρίζεται το στερεό απόβλητο από το νερό και στη συνέχεια το νερό εισέρχεται στην είσοδο των ΜΕΝ για εκ νέου επεξεργασία. Η παραγόμενη στερεά πλέον ιλύς, συλλέγεται και μεταφέρεται σε αδειοδοτημένους χώρους. Στη ΜΕΝ Γαλατσίου, το έργο κατασκευής αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του Γ’ τριμήνου του 2022, με αναμενόμενο χρόνο ολοκλήρωσης το Δ’ τρίμηνο του 2023. Η ιλύς που παράγεται μετά την επεξεργασία του αδιύλιστου νερού, τυγχάνει επεξεργασίας σε δεξαμενές κροκιδοκαθίζησης και καταλήγει ως τελευταίο στάδιο στην μονάδα αφυδάτωσης. Οι ποσότητες της παραγομένης επεξεργασμένης ιλύος από τις ΜΕΝ, καταγράφονται σε ετήσια βάση στην διαδικτυακή ηλεκτρονική πλατφόρμα συλλογής και επεξεργασίας των στοιχείων παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων και συλλέγεται από αδειοδοτημένες επιχειρήσεις για περαιτέρω αξιοποίηση, ως βελτιωτικό του εδάφους, για διάφορες καλλιέργειες σε περιπτώσεις δενδροφυτεύσεων, για την τσιμεντοβιομηχανία και την κεραμοποιία.
Κυκλική οικονομία στη διαχείριση λυμάτων
Κατά την επεξεργασία των λυμάτων παράγονται στερεά απόβλητα τα οποία αποτελούνται κατά βάση από τα παραπροϊόντα της προ-επεξεργασίας των λυμάτων και από ιλύ. Πρόκειται για μη επικίνδυνα απόβλητα, η υπεύθυνη διάθεση και διαχείριση των οποίων αποτελεί προτεραιότητα για τα ενδιαφερόμενα μέρη της ΕΥΔΑΠ. Τα στερεά απόβλητα οδηγούνται προς υγειονομική ταφή. Το βιοαέριο που παράγεται στο στάδιο της χώνευσης της επεξεργασίας της λάσπης στα ΚΕΛ Ψυττάλειας και Μεταμόρφωσης αξιοποιείται για την παραγωγή ενέργειας. Το 100% της ποσότητας βιοαερίου που παράγεται στο ΚΕΛ Ψυττάλειας χρησιμοποιείται για τις ανάγκες της εγκατάστασης. Το 70% της ποσότητας βιοαερίου που παράγεται στο ΚΕΛ Μεταμόρφωσης (ΚΕΛΜ) χρησιμοποιείται για τις ανάγκες της εγκατάστασης. Το 100% της ποσότητας του παραγόμενου ξηραμένου προϊόντος, αξιοποιείται θερμικά από την τσιμεντοβιομηχανία, ως εναλλακτικό καύσιμο, εφαρμόζοντας μια τεχνολογικά σύγχρονη, περιβαλλοντικά αποδεκτή και βιώσιμη λύση διαχείρισης.
Ανακτημένο Νερό
Επαναχρησιμοποίηση του παραγόμενου νερού από την επεξεργασία της ιλύος στις ΜΕΝ
Με την κατασκευή των έργων για την επεξεργασία της ιλύος στις ΜΕΝ, θα επιτυγχάνεται η επαναχρησιμοποίηση του νερού που θα προκύπτει από την φυγοκέντρηση της προκύπτουσας από τη διϋλιστική διαδικασία του νερού ιλύος. Το νερό αυτό θα προστεθεί στην ήδη υλοποιούμενη επαναχρησιμοποίηση του συνόλου των ποσοτήτων νερού που καταναλώνονται για τις πλύσεις των φίλτρων των διυλιστηρίων, με την επανεισαγωγή του στο υδραγωγείο μεταφοράς ακατέργαστου νερού για διύλιση.
Επαναχρησιμοποίηση ανακτημένου νερού από την επεξεργασία λυμάτων στα ΚΕΛ
Μέρος από την επεξεργασμένη εκροή του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Ψυττάλειας και του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Μεταμόρφωσης, χρησιμοποιείται για άρδευση του πρασίνου και άλλες ανάγκες των εγκαταστάσεων σε νερό (πλύση, βιομηχανικό νερό). Πρόκειται για νερό που χρησιμοποιείται μέσα στις εγκαταστάσεις της ΕΥΔΑΠ και δε διατίθεται ακόμη σε τρίτους.
Επαναχρησιμοποίηση ανακτημένου νερού στα νέα έργα αποχέτευσης ανατολικής Αττικής
Στόχος της ΕΥΔΑΠ με την κατασκευή των συγκεκριμένων έργων είναι η ολοκληρωμένη διαχείριση των λυμάτων της περιοχής, με επίκεντρο τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης των επεξεργασμένων εκροών για την άρδευση καλλιεργειών και περιαστικού πρασίνου. Το 2020 επετεύχθη σημαντική πρόοδος στην εξέλιξη των έργων αποχέτευσης ακαθάρτων στην Ανατολική Αττική.
Επαναχρησιμοποίηση με απευθείας άντληση από το δίκτυο (sewer mining)
Στο πλαίσιο της εφαρμογής των αρχών της κυκλικής οικονομίας, η ΕΥΔΑΠ υλοποιεί ερευνητικά προγράμματα που στοχεύουν στην αποκεντρωμένη επαναχρησιμοποίηση με την αξιοποίηση υγρών λυμάτων κατευθείαν από το δίκτυο αποχέτευσης, μέσω της τεχνικής εξόρυξης αποχέτευσης (sewer mining). Ουσιαστικά, η τεχνολογία sewer mining αποτελεί μια κινητή μονάδα επεξεργασίας λυμάτων που εξάγει λύματα απευθείας από το δίκτυο αποχέτευσης, τα επεξεργάζεται άμεσα και στη συνέχεια παρέχοντας ανακυκλωμένο νερό έτοιμο προς χρήση στο σημείο ζήτησης.
Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος NEXT-GEN, η ΕΥΔΑΠ, πρωτοπορώντας στην ελλαδικό χώρο, είναι υπεύθυνη για την Μονάδα Παραγωγής Νερού Επαναχρησιμοποίησης που λειτουργεί στο Φυτώριο του Δήμου Αθηναίων, παράγοντας 25 κ.μ. ανακυκλωμένου νερού ημερησίως, ενώ, μετά την επιτυχημένη ολοκλήρωση του έργου DESSIN, μια δεύτερη Μονάδα λειτουργεί στις εγκαταστάσεις της Εταιρείας στη Μεταμόρφωση χρησιμοποιώντας το ανακυκλωμένο νερό για άρδευση του περιβάλλοντα χώρου.
Τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη της τεχνολογίας Sewer Mining είναι αξιοσημείωτα:
– Μείωση στις ποσότητες των επεξεργασμένων απορροών που διατίθενται στους υδάτινους αποδέκτες
– Μείωση της ζήτησης νερού από τους επιφανειακούς και υπόγειους υδροφορείς και κατά συνέπεια διατήρηση των αποθεμάτων τους
– Δυνατότητα εμπλουτισμού των υπογείων υδροφορέων
– Μείωση του κόστους μεταφοράς των λυμάτων
– Δυνατότητα δημιουργίας και συντήρησης περιοχών αστικού πράσινου σημαντικών πόλων για την ποιότητα ζωής στην πόλη, και κατά συνέπεια βελτίωση του αισθητικού τοπίου της εκάστοτε περιοχής, χωρίς κατανάλωση πόσιμου νερού για την άρδευσή τους
– Δυνατότητα παροχής ανακτημένου νερού για χρήσεις άρδευσης σε περιοχές που αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας (νησιά).
