Τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις που εκδηλώνονται όταν το ανοσοποιητικό μας σύστημα επιτίθεται και καταστρέφει τα δικά του κύτταρα.
Οι ασθενείς με αυτοάνοσα Ρευματικά Νοσήματα εμφανίζουν συχνά συστηματικές εκδηλώσεις μεταξύ των οποίων είναι και οι οφθαλμικές. Οι περισσότερες οφθαλμικές επιπλοκές αφορούν τον κερατοειδή αλλά μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν τον επιπεφυκότα, τον ραγοειδή χιτώνα, τον σκληρό χιτώνα, τον αμφιβληστροειδή και τις γύρω δομές.
Τα συχνότερα οφθαλμικά συμπτώματα είναι η ξηροφθαλμία, ερυθρότητα των οφθαλμών, αίσθηση ξένου σώματος, κνησμός (φαγούρα), φωτοφοβία (ο πάσχων οφθαλμός δεν αντέχει το φως), πόνος, διπλωπία, μείωση της οπτικής οξύτητας μέχρι και την πλήρη απώλεια της όρασης.
Συνήθως προσβάλλονται οι περισσότερες δομές του οφθαλμού με
τις ακόλουθες εκδηλώσεις:
Επιπεφυκίτιδα, φλεγμονή του επιπεφυκότα, κόκκινα μάτια.
Κερατίτιδα, φλεγμονή του κερατοειδούς χιτώνα.
Επισκληρίτιδα, φλεγμονή του επισκληρίου, που χαρακτηρίζεται
από τοπικό κοκκίνισμα.
Σκληρίτιδα, βαριά και επώδυνη φλεγμονή του σκληρού χιτώνα, η
οποία χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή
οφθαλμού.
Ραγοειδίτιδα, φλεγμονή στο εσωτερικό του ματιού. Ανάλογα με
το τμήμα του ματιού που βρίσκεται η φλεγμονή, μια ραγοειδίτιδα
διακρίνεται σε:
πρόσθια (ή ιριδοκυκλίτιδα) αφορά το πρόσθιο τμήμα του ματιού, διάμεση αφορά το ενδιάμεσο τμήμα του ματιού, οπίσθια αφορά το οπίσθιο τμήμα του ματιού.
Πανραγοειδίτιδα, φλεγμονή σε όλο το εσωτερικό του ματιού.
Χοριοειδίτιδα, φλεγμονή του χοριοειδή χιτώνα, αποτελεί μια από τις μορφές της οπίσθιας ραγοειδίτιδας.
Αγγειίτιδα του αμφιβληστροειδή χιτώνα, φλεγμονή των αγγείων του αμφιβληστροειδή, αποτελεί επίσης μορφή οπίσθιας ραγοειδίτιδας.
Οπισθοβολβική οπτική νευρίτιδα, αφορά την προσβολή του οπτικού νεύρου. Εκδηλώνεται με πόνο στις κινήσεις του οφθαλμού, μείωση της όρασης και δυσχρωματοψία. Η πιο συχνή αιτία οπισθοβολβικής οπτικής νευρίτιδας είναι η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Συμβλέφαρο, αφορά τη δημιουργία συμφύσεων μεταξύ του βολβικού και του βλεφαρικού επιπεφυκότα με αποτέλεσμα τα βλέφαρα να προσκολλώνται πάνω στον οφθαλμό.
Τριχίαση, είναι η λανθασμένη κατεύθυνση των βλεφαρίδων προς το μάτι.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα, το σύνδρομο Sjögren, οι οροαρνητικές σπονδυλοαρθροπάθειες, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η σκλήρυνση κατά πλάκας, η γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα και η νόσος του Graves είναι μερικά από τα αυτοάνοσα νοσήματα που μπορεί να έχουν καταστροφικές συστημικές και οφθαλμικές επιπτώσεις. Επειδή ορισμένες από αυτές τις ασθένειες μπορεί αρχικά να εμφανιστούν με οφθαλμικά συμπτώματα, οι γιατροί θα πρέπει να διατηρούν υψηλό δείκτη υποψίας για να κάνουν έγκαιρη διάγνωση. Γενικά, η αντιμετώπιση των συστηματικών επιδράσεων με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, κορτικοστεροειδή και ανοσοτροποποιητικούς παράγοντες ελέγχει τα οφθαλμικά συμπτώματα. Όταν απειλείται η οπτική λειτουργία, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική θεραπεία.
Συμπερασματικά
Η έγκαιρη και ακριβής διάγνωση με έγκαιρη θεραπεία ή παραπομπή σε οφθαλμίατρο μπορεί να αποτρέψει συστηματικές και οφθαλμικές αναπηρίες.
