Stress ή άγχος… είναι αξιοσημείωτο το πόσο διαφορετικά το βιώνει ο κάθε άνθρωπος! Για κάποιους το άγχος μπορεί να είναι παραγωγικό, δημιουργικό… κινητήριος δύναμη. Για άλλους είναι ψυχοφθόρο και καταστροφικό για την υγεία.
Ποιες διατροφικές συνήθειες σχετίζονται με το άγχος;
Ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων, όταν υποβάλλονται σε στρες, αλλάζουν τη διατροφική τους
συμπεριφορά ως απάντηση στο στρεσογόνο ερέθισμα. Αυτή η αλλαγή μπορεί να αφορά
είτε μείωση είτε αύξηση της καταναλισκόμενης τροφής.
Έτσι υπάρχουν άνθρωποι να όταν στρεσάρονται δεν έχουν διάθεση για φαγητό. Αυτή η αντίδραση παρατηρείται περισσότερο στο παροδικό στρες (όχι τόσο στο χρόνιο. Σε αυτή την περίπτωση ο οργανισμός μας αισθάνεται ότι βρίσκεται σε κίνδυνο με αποτέλεσμα να μειώνονται οι ορμόνες τις πείνας και να αυξάνονται άλλες ορμόνες όπως η αδρεναλίνη.
Μία μερίδια ατόμων, σε περιόδους στρες, αποκλείουν τρόφιμα- κυρίως τροφές που περιέχουν πολλές φυτικές ίνες και γαλακτοκομικά- από την διατροφή τους λόγο γαστρεντερικών διαταραχών (ελκώδη κολίτιδα, νόσος του Crohn κτλ) που παρουσιάζουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σε κάποιες περίπτωσης την αύξηση του βάρους και σε κάποιες άλλες την μείωση αυτού.
Άλλοι πάλι, καταλήγουν σε κατανάλωση υδατανθράκων, λιπαρές τροφές ή τραγανές τροφές (κράκερ, τσιπς, μήλο, παξιμάδι κτλ). Συνήθως είναι μία συνήθεια που ξεκινάει από την παιδική ηλικία. Αυτές όχι μόνο δεν είναι βοηθητικές αλλά φέρνουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Με περισσότερα λόγια, προάγουν το οξειδωτικό στρες και δημιουργούν διαταραχές στην ινσουλίνη και την κορτιζόλη με αποτέλεσμανα μας επιφορτίζουν με περισσότερο στρες
και κάποιες φορές ενισχύουν την κατάθλιψη. Έτσι, όπως είναι φανερό, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος.
Ποιες είναι οι διατροφικές συμπεριφορές;
Γρήγορες και εύκολες επιλογές φαγητού
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο, υπό την επίδραση του στρες, έχουν αντικαταστήσει τα παραδοσιακά γεύματα (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) με γρήγορα, προμαγειρεμένα, πλαστικοποιημένα φαγητά στο γραφείο ή στο σπίτι, τα οποία είναι πλούσια σε κορεσμένο λίπος, νάτριο και χοληστερόλη, και φτωχά σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.
Άγχος και διατροφικές διαταραχές
Πέρα από την ποιότητα της τροφής, πολλές φορές το άγχος επηρεάζει και την ποσότητα. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχεις παρατηρεί στις ταινίες όταν κάποιος είναι πολύ πιεσμένος και στενοχωρημένος να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες γλυκών και junk food και να τρώει με μεγάλη ταχύτητα. Δεν αισθάνεται πείνα, απλά καταναλώνει ποσότητα τροφής. Αυτό συνήθως συμβαίνει για να τραβήξει την προσοχή του μακριά από την στρεσογόνα κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Αυτό όμως δεν έχει αποτέλεσμα. Το μόνο που καταφέρνει είναι να επιφορτιστεί με τύψεις και επιπρόσθετο άγχος. Με άλλα λόγια, το αγχώδες άτομο παρουσιάζει τάσεις υπερφαγίας, ξεπερνά δηλαδή το σημείο κορεσμού της πείνας, καθώς η τροφή δρα ως ηρεμιστικό για τον εγκέφαλο. Επίσης, ξεχνά να πίνει πολύ νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η υπερφαγία και το λίγο προσλαμβανόμενο νερό αποτελούν παράγοντες που συμβάλλουν στην παχυσαρκία. Η διατροφή μπορεί να καταπολεμήσει το άγχος.
Ενσυνείδητη διατροφή και ο ρόλος της στο άγχος
Αναμφισβήτητα, το να καταφεύγει κάποιος στην κατανάλωση τροφής όταν αισθάνεται άγχος δεν είναι λύση! Παροδικά μπορεί να αισθανθεί καλύτερα αλλά αυτό θα διαρκέσει για πολύ λίγο, αφού η αιτία που δημιουργεί το άγχος δεν έχει αντιμετωπιστεί. Το να τρώει κανείς συναισθηματικά θα τον επιφορτίσει με πολλά αρνητικά συναισθήματα γιατί είναι πολύ πιθανό να αισθανθεί πολύ άσχημα που επιβάρυνε τον εαυτό του με μεγάλες ποσότητες τροφής τις οποίες δεν χρειαζόταν. Γι’ αυτό το λόγο είναι πολύ σημαντικό να τρώμε ενσυνείδητα, δηλαδή να καταναλώνουμε τροφή μόνο όταν πεινάμε πραγματικά και όχι από συναισθηματικές διακυμάνσεις. Μόνο τότε θα αισθανόμαστε όμορφα και δεν θα επιφορτίζουμε τον εαυτό μας με τύψεις και άλλα άσχημα συναισθήματα.
Η διατροφή μπορεί να καταπολεμήσει το άγχος;
Ένα χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη! Δεν υπάρχουν μαγικές τροφές τις οποίες αν την καταναλώσει κανείς μεμονωμένα θα περιορίσει το άγχος του. Η καλύτερη διαχείριση του στρες είναι θέμα ισορροπημένης διατροφής! Μία ισορροπημένη διατροφή μπορεί να μας παρέχει πληθώρα θρεπτικών συστατικών ταοποία έχουν συσχετισθεί με καλή διάθεση και χαλάρωση.
Ποιες ουσίες καταπολεμούν το άγχος;
Ουσίες που καταπολεμούν το άγχος είναι οι πρωτεϊνες, οι υδατάνθρακες, το φυλλικό
οξύ, το σελήνιο, τα προβιοτικά, η Τριπτοφάνη, τα ω-3 λιπαρά οξέα και η βιταμίνη C
ενώ αντίθετα η καφεϊνη, το αλκοόλ και η νικοτίνη δημιουργούν άγχος.
Συμπερασματικά
Ο ανθρώπινος οργανισμός, μέσω της υγιεινής διατροφής μπορεί να καταπολεμήσει
αποτελεσματικότερα το στρες και να αντεπεξέλθει στους έντονους ρυθμούς ζωής. Αν
λοιπόν η ένταση και το άγχος κυριαρχούν στην καθημερινή ζωή, προσαρμόστε το
διαιτολόγιό σας στις καθημερινές σας ανάγκες, προκειμένου να σας χαρίσει ευεξία
και ζωντάνια. To άτομο θα πρέπει πρώτα να καθορίσει ποιες συγκεκριμένες στρεσογόνες
καταστάσεις το οδηγούν σε υπερφαγία και μετά θα πρέπει να αναζητήσει εναλλακτικές επιλογές για να καταπολεμήσει το στρες. Ιδανική στρατηγική αποτελεί η ενασχόληση με το γυμναστήριο, η πεζοπορία, το γρήγορο περπάτημα και άλλες δραστηριότητες που κάνουν το άτομο να ξεχαστεί από το άγχος, καταναλώνοντας παράλληλα θερμίδες.
