Στις 20 Οκτωβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Οστεοπόρωσης.
Οστεοπόρωση = Οστούν (=κόκκαλο) + Πορώδης (=ο έχων πόρους).
Νόσος (σκελετική διαταραχή) χαρακτηριζόμενη από χαμηλή οστική Αντοχή + διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής του οστού, που συνοδεύεται από αυξημένη ευθραυστότητα του σκελετού + αυξημένο κίνδυνο κατάγματος. Ένα τεράστιο Επιδημιολογικό πρόβλημα και για τα δύο φύλα.
Συμπτώματα Οστεοπόρωσης
Η οστεοπόρωση είναι μία «ύπουλη» νόσος. Η απουσία συμπτωμάτων για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι χαρακτηριστικό της. Περίπου 20% των Ελληνίδων άνω των 50 ετών έχουν
εγκατεστημένη οστεοπόρωση, ενώ το 30% του αντίστοιχου πληθυσμού εμφανίζει χαμηλή οστική πυκνότητα.
Το ιστορικό ενός οποιουδήποτε κατάγματος χαμηλής ενέργειας, αυξάνει τον κίνδυνο για επόμενο κάταγμα 4-5 φ. στο 1ο έτος, και ποτέ δεν μηδενίζεται.
Τύποι Οστεοπόρωσης
ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ
– Μετεμηνοπαυσιακή
– Ηλικιακή Οστεοπόρωση
– Νεανική Ιδιοπαθής
– Οστεοπόρωση της Κύησης / Γαλουχίας
– Εντοπισμένη Οστεοπόρωση
ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ
Παρατηρείται σε ποσοστό 20-35% στις γυναίκες και 40-55% στους άντρες.
Οι ασθενείς με Αυτοάνοσες Παθήσεις – όπως η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα και ο Συστηματικός
Ερυθηματώδης Λύκος αναπτύσσουν δευτερογενή Οστεοπόρωση.
Παράγοντες κινδύνου στα Αυτοάνοσα Ρευματικά Νοσήματα
– η χρόνια φλεγμονή,
– οι ανοσολογικοί παράγοντες,
– οι παραδοσιακοί παράγοντες,
– ο μεταβολισμός και
– οι φαρμακευτικοί παράγοντες
Η φαρμακευτική αγωγή είναι πολύπλοκη σε ασθενείς με ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ και ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ νόσο.
Παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση και κατάγματα σε ΑΥΤΟΑΝΟΣΕΣ Φλεγμονώδεις ρευματικές ασθένειες
Παράγοντες σχετιζόμενοι με τον ασθενή
– Ηλικία
– Κληρονομικότητα
– Χαμηλό Σωματικό Βάρος
– Πτώσεις
– Τρόπος Ζωής
Παράγοντες σχετιζόμενοι με την νόσο
– Φλεγμονή
– Ακινησία
– Υψηλές δόσεις Κορτιζόνης
Άλλοι παράγοντες
-Έλλειψη βιτ. D στον Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο
-Εύθραστα οστά στην Αγκυλωτική Σπονδυλαρθρίτιδα
Όλες οι μελέτες έχουν δείξει ότι η απώλεια οστικής μάζας είναι πιο συχνή σε ασθενείς με ΣΕΛ – από ό,τι στον υγιή άνθρωπο.
Η αναφερθείσα συχνότητα της οστεοπενίας είναι 25% -74%, ενώ της Οστεοπόρωσης είναι 1,4% -68%. Η 10-ετής επιβίωση ασθενών με ΣΕΛ ανέρχεται σε >94%και η αντιμετώπιση της Οστεοπόρωσης πρέπει να είναι ενσωματωμένη στην θεραπεία του ΣΕΛ.
Απαραίτητος είναι ο έλεγχος της Ενεργότητας της Νόσου. Επειδή ακόμη και χαμηλές δόσεις
γλυκοκορτικοειδών (GC)προκαλούν αύξηση του κινδύνου κατάγματος, οι κλινικοί ιατροί πρέπει να μειώσουν σύντομα την δόση των GC όταν η ασθένεια είναι υπό έλεγχο.
Συμπερασματικά
– Ο έλεγχος της υποκείμενης ρευματικής νόσου είναι το πρώτο βήμα προς την πρόληψη του OP και των καταγμάτων.
– Ο ρυθμός καθίζησης των ερυθροκυττάρων (ΤΚΕ ) και η C αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) πρέπει να διεξάγονται πάντοτε.
– Η ένδειξη για το πότε πρέπει να διεξάγεται η πυκνομετρίας (ΜΟΠ) θα πρέπει να αναλύεται
για κάθε ασθένεια.
– Πρέπει να δοθεί προσοχή στην απώλεια οστικής μάζας στις ρευματικές νόσους.
– Εκτός από αυτό, ένας υγιεινός τρόπος ζωής είναι σημαντικός καθώς και συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D.
– Τα διφωσφονικά ή το denosumab ενδέχεται να είναι απαραίτητα για ασθενείς με χαμηλή BMD.
