Τα δάση, τα απειλούμενα είδη και… ο Elvis Presley!

Η 21η Μαρτίου θεσπίστηκε από τον Οργανισμό Γεωργίας και Τροφίμων των Ηνωμένων Εθνών το 1971 ως Παγκόσμια Ημέρα Δασών για να υπογραμμίσει τη σημασία των δασών και την ανάγκη προστασίας τους. Μια ημέρα του έτους που συμπίπτει με την εαρινή ισημερία και την πρώτη ημέρα της άνοιξης!

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “One Earth”, 78,1 εκατομμύρια εκτάρια ορεινών δασών (ποσοστό 7,1%) έχουν χαθεί παγκοσμίως από το 2000. Μεγάλο μέρος της απώλειας σημειώθηκε σε σημεία τροπικής βιοποικιλότητας, ασκώντας όλο και μεγαλύτερη πίεση στα απειλούμενα είδη.

Μια ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Λιντς και το Νότιο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίνας, παρακολούθησε τις αλλαγές στα ορεινά δάση σε ετήσια βάση από το 2001 ως το 2018. Σημαντικές απώλειες σημειώθηκαν στην Ασία, τη Νότια Αμερική, την Αφρική, την Ευρώπη και την Αυστραλία, αλλά όχι στη Βόρεια Αμερική και την Ωκεανία.

Επιταχύνεται ο ρυθμός απώλειας ορεινών δασών 

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι ο ρυθμός απώλειας ορεινών δασών επιταχύνεται: ο ετήσιος ρυθμός απώλειας αυξήθηκε κατά 50% από την περίοδο 2001-2009 στην περίοδο 2010-2018. Οι ερευνητές αποδίδουν την επιτάχυνση αυτή στην ταχεία αγροτική επέκταση σε ορεινές περιοχές της ηπειρωτικής Νοτιοανατολικής Ασίας και στην αυξημένη υλοτόμηση ορεινών δασών. Ειδικότερα, ο μεγαλύτερος παράγοντας απώλειας των ορεινών δασών συνολικά ήταν η υλοτομία (42%), ακολουθούν οι πυρκαγιές (29%), η καλλιέργεια σε καμμένα και αποψιλωμένα εδάφη (15%) και η μόνιμη ή ημιμόνιμη γεωργία (10%).

Απειλούνται τα ορεινά τροπικά δάση

Τη μεγαλύτερη απώλεια (42%) και τον ταχύτερο ρυθμό επιτάχυνσης των απωλειών παρουσίασαν τα τροπικά ορεινά δάση, τα οποία είχαν επίσης ταχύτερο ρυθμό αναγέννησης σε σύγκριση με τα ορεινά δάση σε εύκρατες και αρκτικές περιοχές. Οι ερευνητές παρατήρησαν κάποια σημάδια αναγέννησης της κάλυψης με δέντρα στο 23% των περιοχών που έχασαν το δάσος. Τέλος, οι προστατευόμενες περιοχές παρουσίασαν μικρότερη απώλεια δασών από τις απροστάτευτες περιοχές, όμως οι ερευνητές προειδοποιούν ότι αυτό ενδέχεται να μην είναι αρκετό για τη διατήρηση των απειλούμενων ειδών.

 

“Ένα δέντρο στο μουσείο”

Τι σχέση έχει ο Elvis Presley με την Παγκόσμια Ημέρα Δασών;

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) οργανώνει εκπαιδευτική δράση, για σχολικές ομάδες Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, την Τετάρτη 29 και την Πέμπτη 30 Μαρτίου (ώρες 10:00 και 11:30), στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου, στην Αγία Παρασκευή.

Η δράση έχει ως κεντρικό άξονα το τραγούδι του Έλβις Πρίσλεϊ «Singing tree». Με την καθοδήγηση της Ειρήνης Πυρπάσου και με αφορμή το συγκεκριμένο τραγούδι, οι μαθητές θα γνωρίσουν έναν από τους πιο επιδραστικούς καλλιτέχνες της μουσικής, καθώς και το πώς η φύση και τα δέντρα μπορούν να εκφράσουν τη συναισθηματική κατάσταση του ανθρώπου, αποτελώντας τόπο μνήμης.

Η συμμετοχή είναι δωρεάν. Απαραίτητη η κράτηση θέσης.

Ήξερες ότι…

Στα Χανιά βρίσκεται το 71% των ενδημικών φυτών της Ελλάδας!

– Στον νομό Χανίων εντοπίζεται το 74% περίπου, από τα σημαντικά είδη χλωρίδας της Κρήτης και το 71% των ενδημικών φυτών της Ελλάδας ενώ διαρκώς ανακαλύπτονται και νέα είδη. Ο χλωριδικός πλούτος της ΠΕ Χανίων εμπλουτίζεται διαρκώς με νέες ανακαλύψεις, όπως η πρόσφατη αναγνώριση δυο νέων ξυλωδών ειδών, της ενδημικής Ιτιάς των Χανίων το 2019, η οποία φύεται σε όχθες ποταμών και λιμνών, σε μη πλημμυρισμένες θέσεις, και του ενδημικού των Χανίων αρμυρικιού, το οποίο περιγράφηκε το 2015, και εντοπίζεται σε όχθες ποταμών κοντά στη θάλασσα, σε θέσεις εκτεθειμένες στο θαλασσινό νερό κατά τη διάρκεια καταιγίδων.

Πάνω από το 85% των πουλιών, θηλαστικών και αμφίβιων ειδών παγκοσμίως ζουν σε βουνά

– Σε ορεινές περιοχές και ιδιαίτερα σε δασικούς βιότοπους ζουν τα περισσότερα πουλιά, θηλαστικά και αμφίβια, ωστόσο οι ερευνητές εντοπίζουν ότι τα δάση αυτά εξαφανίζονται με επιταχυνόμενο ρυθμό.