Το ουρικό οξύ είναι το τελικό προϊόν καταβολισμού (καταστροφής) των πουρινών (και του ΑΜΡ), που σε συνεχώς αυξημένη τιμή στο αίμα (Υπερουριχαιμία), πάνω από 6,8 mg/dL, κρυσταλοποιείται και πιθανόν να προκαλέσει ουρική αρθρίτιδα και νεφρολιθίαση.
Οι Πουρίνες: Adenine (Αδενίνη) και Guanine (Γουανίνη) είναι βάσεις που σχηματίζουν τα νουκλεοτίδια και συνεπώς το DNA και RNA των κυττάρων (μαζί με τις πυριμιδίνες).
Το ουρικό οξύ στο αίμα προέρχεται κυρίως από ενδογενή παραγωγή (από τη φυσιολογική καταστροφή των κυττάρων του σώματος) και ένα ποσοστό οφείλεται σε αυξημένη λήψη ορισμένων ζωικών τροφών πλούσιων σε πουρίνες και επίσης σε φρουκτόζη και αιθυλική
αλκοόλη.
Ουρικό οξύ: Υπερουριχαιμία;
Αν το ουρικό οξύ στο αίμα φτάσει και ξεπεράσει τα 6,8 mg/dl τότε υπάρχει Υπερουριχαιμία.
Φυσιολογικά επίπεδα ουρικού ορού:
για γυναίκες: 1,5 – 6,0 mg/dL
για άντρες : 2,5 – 7,0 mg/dL
Το μεγαλύτερο μέρος του ουρικού οξέος διαλύεται στο αίμα. Από εκεί, ταξιδεύει στα νεφρά για να απεκκριθεί στα ούρα. Το ουρικό οξύ αποβάλλεται κατά 70% από τα νεφρά
και κατά 30% από το έντερο.
Ουρικό οξύ: Συμπτώματα Υπερουριχαιμίας
Ασυμπτωματική Υπερουριχαιμία (> 6,8 mg/dL) εμφανίζει περίπου το 15-20% των ανδρών. Μετά την εμμηνόπαυση αρχίζει να κλίνει η ψαλίδα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η καθαυτή Υπερουριχαιμία δεν είναι ασθένεια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν προκαλεί συμπτώματα ή
προβλήματα. Ωστόσο, η μακροχρόνια Υπερουριχαιμία μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη κρυστάλλων ουρικού οξέος. Αυτοί είναι που δημιουργούν το κλινικό πρόβλημα.
Οι πιο συχνές καταστάσεις που σχετίζονται με την Υπερουριχαιμία είναι η ουρική αρθρίτιδα και ή νεφρική νόσος.
Αρθρίτιδα
Με την ουρική αρθρίτιδα, κρύσταλλοι ουρικού οξέος συσσωρεύονται στις αρθρώσεις. Αυτό προκαλεί φλεγμονή και διάσπαση του χόνδρου της άρθρωσης.
Υπερουριχαιμία: Από τι προκαλείται το υψηλό ουρικό οξύ;
Οι βασικοί παράγοντες είναι η ηλικία (όσο μεγαλώνουμε αυξάνεται ο κίνδυνος) και το φύλο (οι άντρες εμφανίζουν συχνότερα την κατάσταση).
Άλλοι παράγοντες κινδύνου:
– Νεφρική νόσος
– Μεταβολικό σύνδρομο: Διαταραχή που περιλαμβάνει παχυσαρκία, μη φυσιολογική αρτηριακή πίεση, διαταραχές σακχάρου στο αίμα και διαταραχές λιπιδίων
– Διατροφή
– Βιταμίνη Β3
– Χημειοθεραπεία
– Διαβήτης
– Υποπαραθυρεοειδισμός
– Ψωρίαση
– Δηλητηρίαση από μόλυβδο
– Τοξαιμία που σχετίζεται με την εγκυμοσύνη
– Οικογενειακό ιστορικό Υπερουριχαιμίας
ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΟΥΡΙΚΟ ΟΞΥ
Ορισμένα τρόφιμα πρέπει να αποφεύγονται, άλλα να τρώγονται σε μειωμένες ποσότητες και άλλα να τρώγονται σε αυξημένες ποσότητες.
ΘΕΡΑΠΕΥΟΥΜΕ την ΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΗ ΥΠΕΡΟΥΡΙΧΑΙΜΙΑ;
Η Ασυμπτωματική Υπερουριχαιμία (χωρίς προσβολές οξείας αρθρίτιδας ή νεφρολιθίασης), σχετίζεται (δεν προκαλεί) με υπέρταση, χρόνια νεφρική βλάβη, καρδιαγγειακές παθήσεις και με μεταβολικό σύνδρομο (χωρίς να προκαλείται εναπόθεση κρυστάλλων ουρικού
οξέως).
Στην Ασυμπτωματική Υπερουριχαιμία οι Ευρωπαϊκές (EULAR) και οι Αμερικανικές (ACR) οδηγίες ΔΕΝ αναφέρουν για χορήγηση φαρμάκων.
Όσοι έχουν Ασυμπτωματική Υπερουριχαιμία ελέγχονται για πιθανές παθήσεις που προκαλούν αύξηση του ουρικού οξέως στο αίμα και εφαρμόζουν τις υγιεινοδιαιτητικές
αλλαγές.
ΥΓΙΕΙΝΟ-ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
– Το βάρος πρέπει να μειωθεί ανάλογα με το ύψος (ύψος επί ύψος, σε μέτρα, επί 25)
– Πρέπει να γίνεται συχνή άσκηση (π.χ. βάδισμα > 150
λεπτά/ εβδομάδα, με ταχύτητα μέχρι 5 χιλιόμετρα/ ώρα).
– Επιπλέον συνιστάται η λήψη > 2 λίτρων νερού
ημερησίως (αν δεν υπάρχει καρδιακή ανεπάρκεια)
Συμπερασματικά
Μία από τις πρώτες συστάσεις στους ανθρώπους με υψηλό ουρικό οξύ είναι η μείωση του σωματικού βάρους σταδιακά και όχι απότομα, ειδικά αν το άτομο είναι υπέ́ρβαρο ή παχύσαρκο.
Η κατανάλωση τροφών με χαμηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες θα βοηθήσει στη ρύθμιση των επιπέδων υπερουριχαιμίας.
