Eσάς, πώς σας μεγάλωσαν οι γονείς σας; Εσείς, πώς μεγαλώνετε τα παιδιά σας; Μήπως έχουμε μείνει στον προηγούμενο αιώνα και ήρθε επιτέλους η ώρα για μια εκπαιδευτική επανάσταση;
Δώστε προσοχή: Οι “κλασικές” τιμωρίες δεν είναι μόνο ότι δεν φέρνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα στη συμπεριφορά των παιδιών, αλλά είναι βλαβερές για τον εγκέφαλό τους.
Οι πρόσφατες επιστημονικές εξελίξεις κάνουν σαφές ότι οι φωνές, οι τιμωρίες και οι απειλές επηρεάζουν αρνητικά τον εγκέφαλο των παιδιών και προκαλούν μόνιμες αλλαγές οι οποίες μακροπρόθεσμα υπάρχουν πιθανότητες να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα όπως η κατάθλιψη.
Σύμφωνα με έρευνα της UNICEF, τέσσερα στα πέντε παιδιά υπόκεινται σε διαπαιδαγώγηση η οποία είναι είτε λεκτικά είτε σωματικά βίαιη. Μάλιστα 80% από αυτά δέχονται κάποιου είδους σωματική τιμωρία. Η παιδίατρος Catherine Gueguen επισημαίνει πως «υπάρχει η εντύπωση ότι η βία προς τα παιδιά δεν είναι τόσο συχνό φαινόμενο, αλλά είναι. Ως παιδίατρος, έχω ακούσει πολλούς γονείς να παραδέχονται ότι όταν χάνουν την ψυχραιμία τους, τιμωρούν, απειλούν ή ακόμη και χτυπούν τα παιδιά τους». Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη στη Γαλλία τον Οκτώβριο του 2022, το 79% από ένα δείγμα 1.314 οικογενειών παραδέχτηκαν ότι χρησιμοποιούν ψυχολογική βία κατά τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους.
Στα πρώτα της χρόνια η νευροεπιστήμη είχε ρίξει το βάρος της σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, όπως είναι τα παιδιά θύματα ακραίας κακοποίησης. «Όμως, η επιστημονική κοινότητα στρέφει σιγά-σιγά το ενδιαφέρον της και στις πιο “συνηθισμένες” οικογένειες» δηλώνει η Ολλανδή νευροερευνήτρια Sandra Thijssen, ειδική στην ανάπτυξη του παιδιού στο Ινστιτούτο Επιστημών Συμπεριφοράς του Πανεπιστημίου Radboud της Ολλανδίας.
Τι συμβαίνει στα παιδιά όταν τα τιμωρούμε
Όταν τιμωρούμε τα παιδιά, σύμφωνα με τον Rafa Guerrero, ψυχολόγο και γιατρό, ενεργοποιούνται οι κατώτερες περιοχές του εγκεφάλου, αυτές δηλαδή που έχουν να κάνουν με την επιβίωση. Εκλύονται μεγάλες δόσεις αδρεναλίνης και κορτιζόλης και μπλοκάρουν τη σκέψη. Και τι σημαίνει αυτό; Ότι αυτόματα και ενστικτωδώς τα παιδιά σκέφτονται εκδικητικά. Το κλειδί βρίσκεται στα όρια! Αν οι γονείς προσπαθήσουν να οριοθετήσουν τα παιδιά χωρίς να τους ασκούν κανενός είδους βία και χωρίς τιμωρητικές πρακτικές θα τα βοηθήσουν ουσιαστικά στην ανάπτυξή τους.
Το lifehack για επιτυχημένα παιδιά
Αισιοδοξία! Μην μεταδίδετε στα παιδιά την απαισιοδοξία για το μέλλον αν θέλετε να συμβάλλετε στην επιτυχία τους. Οι περισσότεροι γονείς δεν πιστεύουν ότι η ζωή για τη γενιά των παιδιών τους θα είναι καλύτερη από ό,τι ήταν για τους ίδιους, σύμφωνα με έρευνα της Wall Street Journal και του University of Chicago. Αυτό το μεταδίδουν στα παιδιά τους και δεν τα ευνοούν. Αντίθετα η μεταδοτική αισιοδοξία τα ωφελεί! Η Μισέλ Μπόρμπα, παιδοψυχολόγος και ειδικός σε θέματα γονέων τονίζει ότι μια αισιόδοξη προοπτική μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να ευδοκιμήσουν, αντίθετα η διάχυτη αρνητικότητα μπορεί να τα κάνει να χάσουν το ενδιαφέρον και την ελπίδα τους, όπως δείχνουν έρευνες – δημιουργώντας έτσι ένα μεγάλο εμπόδιο μεταξύ αυτών και μιας ευτυχισμένης ζωής.
