Η ηγεσία έχει… ηλικία;

Ο έρωτας λένε χρόνια δεν κοιτά. Πιστεύετε το ίδιο για την ηγεσία;

Αυτή τη στιγμή στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αυτό είναι ένα φλέγον ζήτημα, καθώς στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές δύο από τους κορυφαίους διεκδικητές, ο Τζο Μπάιντεν και ο Ντόναλντ Τραμπ, έχουν περάσει κατά πολύ την ηλικία συνταξιοδότησης κι όμως δηλώνουν έτοιμοι να αναλάβουν ιδιαίτερα απαιτητικά καθήκοντα εφόσον εκλεγούν. Το ερώτημα λοιπόν είναι: είναι η ηλικία -από μόνη της- εμπόδιο στην (πρόθεση για) ηγεσία; Το φαινόμενο δεν εντοπίζεται φυσικά μόνο στον χώρο της πολιτικής. Σκεφτείτε ότι η Πολίν Νιούμαν – ομοσπονδιακή δικαστής στις ΗΠΑ – σε 4 χρόνια θα συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής και συνεχίζει απτόητη το έργο της. Στον χώρο των επιχειρήσεων και των επενδύσεων η ηλικία δεν φαίνεται να είναι αξεπέραστο εμπόδιο για τους CEOs.

Tι λέει η επιστήμη
Σύμφωνα με τη νευροεπιστήμη και την ψυχολογία, οι γνωστικές επιδόσεις ποικίλλουν καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, καθιστώντας δύσκολο να προσδιοριστεί εάν κάποιος μπορεί να είναι πολύ μεγάλος για να ηγηθεί. Και ενώ ορισμένες δεξιότητες τείνουν να μειώνονται με την ηλικία, άλλες βελτιώνονται! Έτσι, κάποιοι παρά τη μεγάλη ηλικία τους, διαθέτουν ακόμη και την πνευματική οξύτητα ανθρώπων που είναι κατά πολλές δεκαετίες νεότεροι.

Ειδικότερα τώρα, σε υγιείς ανθρώπους, ο προμετωπιαίος φλοιός είναι η περιοχή του εγκεφάλου με τη μεγαλύτερη απώλεια όγκου που σχετίζεται με την ηλικία, περίπου 5% ανά δεκαετία. Μέσω των συνδέσεών του με άλλα μέρη του εγκεφάλου, βοηθά στη διαχείριση της εκτελεστικής λειτουργίας: ένα σύνθετο σύνολο νοητικών διεργασιών που έχει παρομοιαστεί με έναν θερμοστάτη!
Η εκτελεστική λειτουργία μειώνεται σταδιακά κατά τη διάρκεια των 30 και αυτό επιταχύνεται καθώς μπαίνουμε στα 70 μας. Η εκτελεστική δυσλειτουργία μπορεί να εκδηλωθεί με μειωμένο έλεγχο των παρορμήσεων και αυξημένη επανάληψη σκέψεων και συμπεριφορών.
Ένα σημαντικό ποσοστό ατόμων άνω των 65 έχουν κάποια έκπτωση στην εκτελεστική λειτουργία. Ακόμη, η ταχύτητα νοητικής επεξεργασίας έχει αποδειχθεί ότι μειώνεται από την ηλικία περίπου των 60 ετών.

Πού υπερέχουν οι γηραιότεροι ηγέτες
Αυτό που θα λέγανε οι περισσότεροι είναι ότι οι μεγαλύτερης ηλικίας ηγέτες υπερέχουν σε πείρα και σοφία. Να βάλουμε όμως στη συζήτηση μία νέα φράση; “Κρυσταλλωμένη νοημοσύνη”: Καθώς έχουν ‘χτίσει’ νοητικά σχήματα και τρόπους σκέψης και επίλυσης προβλημάτων, είναι σε θέση τώρα, σε μία πολύ πιο ώριμη φάση της ζωής τους, να ενσωματώνουν στις υπάρχουσες δομές ευκολότερα και πιο δημιουργικά νέες πληροφορίες και δεδομένα – και αυτό σίγουρα δεν είναι αμελητέο πλεονέκτημα!