Inception: Ένας Χολιγουντιανός Μύθος ή η Νέα Τάση της Ψυχολογίας;

Θυμάστε τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο να πηγαίνει από όνειρο σε όνειρο στη χολιγουντιανή
επιτυχία Inception; Η αρχιτεκτονική των ονείρων παρουσιάστηκε στη μεγάλη οθόνη και μας άφησε με το στόμα ανοιχτό και μια μεγάλη απορία…  Άραγε ξύπνησε ο Ντομ Κομπ ή
έμεινε μέσα στο όνειρό του;

Ίσως να αναρωτιέστε γιατί αναφερόμαστε σε μια ταινία που βγήκε προ δεκαετίας. Η αλήθεια είναι όμως ότι η ταινία είναι βασισμένη σε ένα νέο πεδίο έρευνας στην ψυχολογία το Lucid
Dreaming (Συνειδητό Όνειρο).

Τι είναι το Συνειδητό Όνειρο
Συνειδητό Όνειρο είναι η εμπειρία που έχουμε όταν σε ένα πολύ «ζωντανό», γλαφυρό όνειρό μας συνειδητοποιούμε ότι ονειρευόμαστε και ελέγχουμε τις πράξεις μας επηρεάζοντας το περιβάλλον του ονείρου. Αυτό συνήθως συμβαίνει στη διάρκεια του κύκλου του «Βαθύ Ύπνου» (REM) και περίπου οι μισοί από εμάς κάποια στιγμή στη ζωή μας έχουμε βιώσει ένα τέτοιο όνειρο.

Έρευνες
Τα τελευταία 20 χρόνια ο ψυχολόγος Stephen LaBerge ήταν εκείνος που ξεκίνησε τις έρευνες για το Συνειδητό Όνειρο στην εποχή μας και πώς επηρεάζεται από τη νευρολογία του εγκεφάλου. Ακόμη, ήταν ο επιστήμονας που βρήκε και εξάσκησε τη μεθοδολογία προκειμένου να ονειρευόμαστε συνειδητά.
Οι έρευνες στο συγκεκριμένο πεδίο όμως ολοένα και πληθαίνουν και οι επιστήμονες βρίσκουν συνεχώς νέους τρόπους για να ερευνήσουν το πώς γίνεται να ονειρευόμαστε συνειδητά.

Προκειμένου να ερευνήσουν το φαινόμενο αυτό όμως πρέπει πρώτα τα υποκείμενα της εκάστοτε έρευνας να μπουν στην κατάσταση του Συνειδητού Ονείρου. Για να γίνει αυτό, υπάρχουν 4 διαφορετικές πρακτικές.

1. Έλεγχος πραγματικότητας. Το υποκείμενο κατά τη διάρκεια των ωρών που δεν κοιμάται, ρωτάει τον εαυτό του αν αυτό που ζει είναι πραγματικότητα ή όνειρο. Μετά από αρκετές επαναλήψεις, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η ερώτηση να προκύψει την ώρα που ονειρεύεται και έτσι να συνειδητοποιήσει ότι ονειρεύεται.
2. Μνημονική Επαγωγή Συνειδητού Ονείρου. Το υποκείμενο ξυπνάει μετά από κάποια ώρα ύπνου και επαναλαμβάνει μία συγκεκριμένη φράση π.χ. «Την επόμενη φορά που θα κοιμάμαι, θα θυμηθώ ό,τι ονειρεύομαι.»
3. Ξύπνημα στο Κρεβάτι. Αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με τη Μνημονική Επαγωγή και αφού τα υποκείμενα έχουν ξυπνήσει, δεν ξανακοιμούνται για περίπου 30 με 120 λεπτά.
4. Εξωτερικά Ερεθίσματα. Κατά τη διάρκεια του REM κύκλου χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα ερεθίσματα όπως φώτα που αναβοσβήνουν, οπότε και το υποκείμενο που ονειρεύεται θα τα αναγνωρίσει και θα περάσει στο στάδιο του Συνειδητού Ονείρου.

Οφέλη και Κίνδυνοι
Κάποιοι ερευνητές πιστεύουν ότι το Συνειδητό Όνειρο μπορεί να βοηθήσει ανθρώπους να
ξεπεράσουν φοβίες, ψυχολογικά τραύματα ή ακόμη και να εξελίσσουν τις ικανότητές τους σε
κάποιο χόμπι.
Ωστόσο, αυτή η πρακτική δεν έρχεται χωρίς κινδύνους. Η συχνότητα με την οποία κάποιος
ονειρεύεται συνειδητά μπορεί να επηρεάσει την ευκολία με την οποία διαχωρίζει την
πραγματικότητα και τον ύπνο. Ακόμη, μπορεί να έχει επιπτώσεις στον κύκλο του ύπνου
του καθώς και να επιδράσει αρνητικά την ποιότητά του. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία διαχείρισης των συναισθημάτων ή ακόμη και αγχώδεις διαταραχές.

Σίγουρα το Συνειδητό Όνειρο φαίνεται ενδιαφέρον αλλά έχουμε ακόμα πολλά να μάθουμε. Εσείς θα το δοκιμάζατε;