Η ώρα που τρώμε παίζει ρόλο στην υγεία μας

Intermittent fasting concept represented with a plate and products on white background. Healthy lifestyle. Fat loss concept. Top view and copy space

Δεν είναι μόνο η σωστή διατροφή, αλλά και η ώρα των γευμάτων που επηρεάζουν την υγεία μας.

Αν και τις περισσότερες φορές επικεντρωνόμαστε στο τι και όχι στο πότε τρώμε, η επιστημονική έρευνα δείχνει ότι το σώμα μας επεξεργάζεται καλύτερα την τροφή ανάλογα την ώρα, σύμφωνα με τον κιρκάδιο ρυθμό μας- το εσωτερικό ρολόι που διέπει τον ύπνο, την εγρήγορση, ακόμη και τον μεταβολισμό και επομένως συνδέεται με τη συνολική μας υγεία.

Η κατανάλωση γευμάτων σε συγχρονισμό με τους ρυθμούς του σώματός μας διασφαλίζει ότι τα τρόφιμα μεταβολίζονται αποτελεσματικά.
Ο οργανισμός μας, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της ημέρας, είναι πιο ευαίσθητος στην ινσουλίνη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ειδικοί υποστηρίζουν να καταναλώνουμε
το μεγαλύτερο γεύμα μας νωρίς. Καθώς η μέρα προχωρά, το σώμα γίνεται πιο ανθεκτικό στην ινσουλίνη, πράγμα που σημαίνει ότι οι θερμίδες που καταναλώνονται το βράδυ είναι πιο πιθανό να αποθηκευτούν ως λίπος.
Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει τα υψηλότερα ποσοστά αύξησης του βάρους και τα σχετικά θέματα υγείας που ενδέχεται να προκύψουν από αυτό, όπως ο διαβήτης τύπου 2.

Η σημασία του “timing” των γευμάτων για την υγεία

Ενώ ο σύγχρονος τρόπος ζωής μπορεί να μας αναγκάσει να τρώμε σε ακανόνιστες ώρες, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα γεύματα αργά το βράδυ ή τα μη σταθερά πρότυπα διατροφής μπορούν να συμβάλουν σε υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών. Αντίθετα, η διατήρηση ενός σταθερού προγράμματος γευμάτων, κατά το οποίο η πλειονότητα των τροφίμων καταναλώνεται νωρίτερα μέσα στην ημέρα, φαίνεται να προάγει την καλύτερη μεταβολική υγεία.

Μελέτες έχουν αποκαλύψει ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν το μεγαλύτερο μέρος των θερμίδων τους νωρίτερα μέσα στην ημέρα, τείνουν να έχουν καλύτερη διαχείριση βάρους, χαμηλότερη χοληστερόλη και μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών, σε σύγκριση με εκείνους που καταναλώνουν το μεγαλύτερο μέρος των θερμίδων τους αργότερα.

Το πρωινό άλλωστε δεν χαρακτηρίζεται τυχαία το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας. Έρευνες δείχνουν ότι η παράλειψη του πρωινού μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη πείνα, ενθαρρύνοντας ενδεχομένως την υπερκατανάλωση τροφής σε μεταγενέστερα γεύματα. Όσοι τρώνε πρωινό τακτικά τείνουν να έχουν πιο σταθερά επίπεδα σακχάρου στο αίμα και είναι λιγότερο πιθανό να βιώσουν λιγούρες κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Γιατί δεν πρέπει να παραλείπουμε γεύματα

Η παράλειψη γευμάτων, ιδιαίτερα του πρωινού, έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο μεταβολικών προβλημάτων. Όταν παραλείπουμε γεύματα, το σώμα μας μπορεί να εισέλθει σε μια κατάσταση στρες. Επιπλέον, τα επίπεδα ενέργειας επηρεάζονται αρνητικά, καθιστώντας πιο
δύσκολη την εστίαση.
Η κατανάλωση φαγητού σε τακτά χρονικά διαστήματα βοηθά στη διατήρηση σταθερών επιπέδων σακχάρου στο αίμα και αποτρέπει τις ενεργειακές… κρίσεις.

Το μεσημέρι είναι μια εξίσου σημαντική ώρα για ανεφοδιασμό, ειδικά αν το πρωινό είναι ελαφρύ. Κάνοντας το μεσημεριανό γεύμα το μεγαλύτερο γεύμα της ημέρας, δίνουμε στο σώμα μας τα καύσιμα που χρειάζεται για να συνεχίσει. Ένα καλά ισορροπημένο μεσημεριανό γεύμα με πρωτεΐνες, «καλά» λιπαρά και δημητριακά ολικής αλέσεως μπορεί να περιορίσει την πείνα αργότερα το απόγευμα, επιτρέποντάς μας να διατηρήσουμε ένα πιο σταθερό πρόγραμμα διατροφής.

Το πρόβλημα με το φαγητό αργά το βράδυ

Το να τρώμε αργά το βράδυ, ειδικά ακριβώς πριν τον ύπνο, είναι μια συνήθεια που μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις. Όπως είπαμε, ο μεταβολισμός επιβραδύνεται το βράδυ, καθώς το σώμα προετοιμάζεται για ξεκούραση, επομένως η κατανάλωση ενός μεγάλου γεύματος αργά
μπορεί να οδηγήσει σε κακή πέψη και αποθήκευση θερμίδων. Συγκεκριμένα, τα ανθυγιεινά σνακ αργά το βράδυ έχουν συνδεθεί με υψηλότερα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, κακή ποιότητα ύπνου και αύξηση βάρους.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Πολλές μελέτες έχουν συνδέσει τα γεύματα σε νωρίτερες ώρες της ημέρας με καλύτερα αποτελέσματα υγείας, σε σύγκριση με το φαγητό αργά το βράδυ. Η διατήρηση της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης για την ημέρα- εντός ενός χρονικού πλαισίου 12 ωρών- μειώνει τον κίνδυνο η πέψη να επηρεάσει τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματός μας.
Το βράδυ, προτείνονται πιο ελαφριά γεύματα με εύπεπτα συστατικά, όπως λαχανικά ή άπαχη πρωτεΐνη.

Ελένη Κομνηνού
Ειδική Ρευματολόγος, Clinical Assistant Professor of University of Nicosia, Επιστημονικά Υπεύθυνη Ρευματολογικού Τμήματος Metropolitan General, Διευθύντρια Κλινικής “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων" Metropolitan General, Υπεύθυνη Τμήματος “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων και Κύησης" ΜΗΤΕΡΑ