Η Κυριακή 17 Νοεμβρίου είναι αφιερωμένη σε ένα από τα πιο αγαπημένα και παραδοσιακά γλυκά της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής – τον μπακλαβά! Η Παγκόσμια Ημέρα Μπακλαβά γιορτάζεται από λάτρεις του γλυκού αυτού σε όλο τον κόσμο, τιμώντας τη μοναδική του γεύση και την ιστορία που τον συνοδεύει. Με φύλλα που γίνονται λεπτά σαν μετάξι, γεμισμένα με καρύδια ή φιστίκια και σιροπιασμένα με μέλι ή ζάχαρη, ο μπακλαβάς αποτελεί σύμβολο της παραδοσιακής ζαχαροπλαστικής. Κάθε χώρα και περιοχή έχει τη δική της εκδοχή, ενώ οι γεύσεις και τα αρώματα του διαφέρουν ανάλογα με την τοπική παράδοση και τα υλικά. Αυτή την ημέρα, απολαμβάνουμε τον μπακλαβά και τιμούμε τις ρίζες του, που φέρνουν μαζί τους γεύσεις από πολλές κουλτούρες και παραδόσεις.
Αν και πολλοί πιστεύουν ότι ο μπακλαβάς προέρχεται από την Τουρκία, η αλήθεια είναι ότι αυτό το γλυκό έχει βαθιές ρίζες στην αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην Κρήτη. Οι πρώτες αναφορές για μια παρόμοια λιχουδιά εμφανίζονται από τη Μινωική εποχή, γύρω στο 3.000 π.Χ. Στην αρχαιότητα, το γλυκό αυτό ονομαζόταν “Γάστριν” ή “κοπτοπλακούς” και ήταν ιδιαίτερα αγαπητό στους Κρήτες.
Η συνταγή του Γάστριν, που σώζεται από τον αρχαίο γαστρονόμο Χρύσιππο, περιλάμβανε μια ποικιλία ξηρών καρπών, όπως καρύδια Θάσου, φουντούκια Πόντου και αμύγδαλα, τα οποία καβουρδίζονταν και στη συνέχεια κοπανίζονταν σε γουδί. Στο μείγμα, προσέθεταν βρασμένο μέλι, σπόρους μαύρης παπαρούνας και πιπέρι, δημιουργώντας έναν γλυκό, σκούρο χυλό. Η ζύμη αυτή τοποθετούταν σε δύο φύλλα, με το γλυκό μείγμα να βρίσκεται ανάμεσά τους. Το τελικό αποτέλεσμα πασπαλιζόταν με σουσάμι, το οποίο είχε επίσης αναμιχθεί με μέλι.Η συνταγή του Χρύσιππου καταγράφηκε από τον Αθηναίο συγγραφέα Αθηναίο, ο οποίος αναφέρει ότι οι Μινωίτες στην Κρήτη ετοίμαζαν το “Γάστριν”, το οποίο ήταν το αγαπημένο γλυκό της εποχής.
Αργότερα, κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής και Βυζαντινής περιόδου, η συνταγή διαδόθηκε και το γλυκό μεταμορφώθηκε σταδιακά στον μπακλαβά. Οι Οθωμανοί, όταν κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη, υιοθέτησαν την παρασκευή του και έδωσαν το όνομα την ονομασία με την οποία έγινε γνωστό. Έτσι, παρά τις διαφορετικές ονομασίες και τις παραλλαγές, ο μπακλαβάς έχει βαθιές ρίζες στην ελληνική παράδοση και παραμένει ένας από τους πιο αγαπητούς γλυκούς μεζέδες της χώρας.
