Είναι γνωστό πως οι συναισθηματικές καταστάσεις του ανθρώπου επηρεάζουν σημαντικά το σώμα και τη λειτουργία του. Μια σημαντική έρευνα από επιστήμονες της Φινλανδίας, όπως οι Lauri Nummenmaa, Enrico Glerean, Riitta Hari και Jari K. Hietanen, δημιούργησε χάρτες που καταγράφουν τις περιοχές του σώματος, όπου εκδηλώνονται τα συναισθήματα.
Το πλέον ενδιαφέρον στοιχείο της έρευνας είναι πως οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι παρά τη διαφορά στην προσωπική εμπειρία των συναισθημάτων, οι σωματικές αντιδράσεις είναι κοινές για όλους, ανεξαρτήτως φύλου και καταγωγής.
Στην έρευνα συμμετείχαν περισσότεροι από 700 άνθρωποι, οι οποίοι κλήθηκαν να δείξουν σε ποιο σημείο του σώματός του τους ενεργοποιούνται διάφορα συναισθήματα. Παρά τις υποκειμενικές διαφορές, τα δεδομένα έδειξαν ότι η σωματική αντίδραση στις συναισθηματικές καταστάσεις είναι παρόμοια για όλους.
Η «χαρτογράφηση» του σώματος
Η μελέτη των Φιλανδών επισημαίνει τη βαθιά σύνδεση που υπάρχει μεταξύ συναισθημάτων και σωματικών αντιδράσεων, δείχνοντας πώς το σώμα μας αντιδρά με τρόπο πολύ συγκεκριμένο σε κάθε συναισθηματική κατάσταση.
Η χαρά είναι το συναίσθημα που επηρεάζει ολόκληρο το σώμα, κάνοντάς μας να νιώθουμε γεμάτοι ενέργεια και ευφορία. Αντίθετα, η κατάθλιψη προκαλεί αίσθηση ακινησίας και βαρύτητας, με το σώμα να φαίνεται μουδιασμένο και χωρίς ενέργεια.
Τα υπόλοιπα συναισθήματα εντοπίζονται σε συγκεκριμένα σημεία. Για παράδειγμα, το κεφάλι είναι το πιο συνηθισμένο σημείο εκδήλωσης των συναισθημάτων. Η λύπη, η χαρά και ο θυμός αποτυπώνονται στα χαρακτηριστικά του προσώπου, ενώ η ντροπή προκαλεί κοκκίνισμα στα μάγουλα και στα αυτιά. Η ζήλια ενεργοποιεί τον εγκέφαλο, αυξάνοντας την εγρήγορση και οξύνει τις αισθήσεις της όρασης και της ακοής.
Ο λαιμός είναι μια περιοχή που επηρεάζεται κυρίως από την αηδία και τη λύπη, δημιουργώντας την αίσθηση του «κόμπου στο λαιμό», ενώ η θλίψη προκαλεί δυσκολία στην κατάποση.
Το στήθος ή ο θώρακας είναι το σημείο όπου εκδηλώνονται τα περισσότερα συναισθήματα, όπως ο θυμός, το άγχος και ο έρωτας. Ο θυμός προκαλεί αύξηση στους καρδιακούς παλμούς, ενώ η λύπη μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στην αναπνοή και συχνά αναστεναγμούς. Στην υπερηφάνεια, το σώμα σφίγγεται και ορθώνεται, σαν να ακολουθεί στρατιωτικό παράγγελμα.
Το στομάχι επηρεάζεται κυρίως από το άγχος και τον φόβο, προκαλώντας σφίξιμο και δυσφορία στο πεπτικό σύστημα. Η αηδία στοχεύει επίσης το στομάχι, προκαλώντας ναυτία.
Τα άνω άκρα αντιδρούν στον θυμό, κάνοντας μας να σφίγγουμε τις γροθιές, ενώ όταν αγχωνόμαστε νιώθουμε ιδρώτα στις παλάμες. Στον έρωτα, τα χέρια χρησιμοποιούνται για αγκαλιές και άγγιγμα.
Τέλος, τα κάτω άκρα επηρεάζονται κυρίως από τον φόβο, προκαλώντας την αίσθηση ότι μας «κόπηκαν τα γόνατα», ως αντίδραση στο έντονο άγχος.
