Χριστουγεννιάτικα τραγούδια: Ήξερες ότι μπορεί να μας επηρεάσουν και αρνητικά;

Τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια, είτε είναι παραδοσιακά είτε σύγχρονα, αποτελούν μια τεράστια βιομηχανία, με ετήσια έσοδα που φτάνουν τα 170 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το Billboard. Το 2020, περισσότερα από 15 εκατομμύρια άτομα χρησιμοποίησαν την Alexa της Amazon για να ακούσουν γιορτινές μελωδίες. Κομμάτια όπως το « All I Want for Christmas Is You» της Mariah Carey, το» Last Christmas» των Wham και το «White Christmas» του Bing Crosby δεν λείπουν από καμία χριστουγεννιάτικη περίοδο, ενσαρκώνοντας τη διαχρονικότητα της μουσικής αυτής.

Ποιος ο λόγος που τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια έχουν τόσο μεγάλη απήχηση

Η έλξη που ασκούν τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια δεν είναι τυχαία. Ο μουσικολόγος Joe Bennett από το Berklee College of Music ερεύνησε τα κοινά μοτίβα σε 78 αγαπημένα χριστουγεννιάτικα κομμάτια και διαπίστωσε ότι οι στίχοι τους συχνά περιστρέφονται γύρω από θέματα όπως η επιστροφή στο σπίτι και η επανένωση με την οικογένεια. Αυτή η νοσταλγία φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο στη συναισθηματική σύνδεση των ακροατών με τη γιορτινή μουσική.

Η διαχρονικότητα αυτών των τραγουδιών ενισχύεται  και από τη δυνατότητά τους να γεφυρώνουν τις γενιές. Καλλιτέχνες, όπως η Ella Fitzgerald και ο Perry Como, εμφανίζονται συχνά στις ίδιες λίστες αναπαραγωγής με τον Michael Bublé και την Ariana Grande, δημιουργώντας ένα κοινό έδαφος ακρόασης μεταξύ νέων και μεγαλύτερων.

Η νευροεπιστήμονας Amy Belfi από το Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Μιζούρι, που μελετά τη σχέση μουσικής και μνήμης, υποστηρίζει ότι η αγάπη μας για τη χριστουγεννιάτικη μουσική οφείλεται στη δύναμη της νοσταλγίας. Τα τραγούδια αυτά ενεργοποιούν τον έσω προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου, την περιοχή που συνδέεται με προσωπικές αναμνήσεις. Η μουσική λοιπόν γίνεται το μέσο για να επανέλθουν στη μνήμη μας στιγμές οικογενειακής θαλπωρής, όπως το ψήσιμο γλυκών στην κουζίνα ή οι γιορτές της παιδικής ηλικίας.

Έρευνες δείχνουν ότι η αγάπη μας για τη μουσική συνδέεται συχνά με την περίοδο της ζωής μας μεταξύ 15 και 30 ετών, όταν οι αναμνήσεις σχηματίζονται πιο έντονα. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι νεότερες γενιές μπορούν να ανακαλέσουν τραγούδια, που αγαπούσαν οι γονείς τους ως έφηβοι, υποδηλώνοντας ότι οι μουσικές προτιμήσεις εν μέρει μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά.

Η άλλη πλευρά του νομίσματος

Ωστόσο, δεν είναι όλοι ευτυχισμένοι, όταν ακούν χριστουγεννιάτικη μουσική. Για μερικούς, η συνεχής επανάληψη των ίδιων τραγουδιών μπορεί να φέρει κόπωση, ενώ για άλλους, κακές αναμνήσεις συνδεδεμένες με τις γιορτές εντείνουν αρνητικά συναισθήματα. Επιπλέον, μια σπάνια κατάσταση, που ονομάζεται μουσική ανηδονία, μπορεί να εμποδίσει κάποια άτομα να νιώσουν συναισθηματική ανταπόκριση στη μουσική.

Παρά τις εξαιρέσεις, τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια παραμένουν μια κοινή γιορτινή εμπειρία, γεμάτη συναισθήματα και αναμνήσεις. Ενώνουν πολιτισμούς και γενιές, αποτελώντας μια παγκόσμια γλώσσα που όλοι αναγνωρίζουν.

Ήξερες ότι… το πρώτο χριστουγεννιάτικο τραγούδι κυκλοφόρησε τον 4ο αιώνα;

Ναι, καλά διάβασες! Η παράδοση των χριστουγεννιάτικων τραγουδιών είναι πολύ παλιά, και το πρώτο που γνωρίζουμε είναι ο ύμνος “Jesus Refulsit Omnium” (Ο Ιησούς, το Φως όλων). Γράφτηκε από τον Άγιο Ιλάριο, Επίσκοπο του Πουατιέ, τον 4ο αιώνα μ.Χ., και είναι ο πρώτος καταγεγραμμένος ύμνος αφιερωμένος στη γέννηση του Χριστού.

Από πού ξεκίνησαν τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια;

Τα πρώτα τραγούδια για τα Χριστούγεννα ήταν ουσιαστικά θρησκευτικοί ύμνοι που τραγουδούσαν σε εκκλησίες για να υμνήσουν τη Γέννηση. Ωστόσο, δεν ήταν τόσο δημοφιλή στο λαό, καθώς γράφονταν στα λατινικά και οι περισσότεροι δεν μπορούσαν να τα κατανοήσουν.

Η μεγάλη αλλαγή ήρθε τον Μεσαίωνα, όταν οι Χριστουγεννιάτικες “καρολάτες” (carols) άρχισαν να τραγουδιούνται σε τοπικές γλώσσες. Τον 13ο αιώνα, ο Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης εισήγαγε αυτές τις μελωδίες στις λειτουργίες, καθιστώντας τα τραγούδια πιο χαρούμενα και προσιτά.

Το πρώτο χριστουγεννιάτικο τραγούδι που αγαπήθηκε ευρέως

Στον 15ο και 16ο αιώνα, τα Χριστουγεννιάτικα τραγούδια έγιναν δημοφιλή σε όλη την Ευρώπη, με το “God Rest Ye Merry, Gentlemen” να είναι ένα από τα πρώτα αγγλικά carols που ξεχώρισαν. Παράλληλα, το “Adeste Fideles” (γνωστό ως “O Come, All Ye Faithful”) εμφανίστηκε τον 18ο αιώνα και έγινε κλασικό.

Το fun fact που θα σε εντυπωσιάσει!

Το “Silent Night”, ένα από τα πιο γνωστά χριστουγεννιάτικα τραγούδια παγκοσμίως, γράφτηκε το 1818 από τον Αυστριακό ιερέα Joseph Mohr. Την παραμονή των Χριστουγέννων, το εκκλησιαστικό όργανο χάλασε, και έτσι το τραγούδι ερμηνεύτηκε για πρώτη φορά με κιθάρα!