Η Σουνίτα Γουίλιαμς επέστρεψε από το διάστημα και γέρασε 10 χρόνια σε 9 μήνες

Όταν η αστροναύτης της NASA, Σουνίτα «Σούνι» Γουίλιαμς, επέστρεψε στη Γη αυτή την εβδομάδα μετά από 288 ημέρες στο διάστημα, η εμφάνισή της παρουσίασε εκπληκτικές αλλαγές. Η 59χρονη αστροναύτης φαινόταν να έχει γεράσει κατά δέκα χρόνια μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο. Όπως αποδείχθηκε, η παραμονή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) προκαλεί σοβαρές επιπτώσεις στο σώμα και τον εγκέφαλο, οι οποίες μοιάζουν με αυτές της γήρανσης.

Η αποστολή της Γουίλιαμς, η οποία αρχικά προγραμματίστηκε να διαρκέσει μόνο οκτώ ημέρες, προσέφερε μια ενδεικτική εικόνα για το τι θα συνέβαινε, αν κάποιος έμενε για εννέα μήνες στο διάστημα. Μία από τις πιο εμφανείς αλλαγές ήταν τα μαλλιά της. Όταν απογειώθηκε τον Ιούνιο, η Γουίλιαμς είχε μακριά καστανά μαλλιά, ενώ όταν επέστρεψε, το χρώμα τους είχε γίνει λευκό.

Μελέτες έχουν δείξει ότι το άγχος που προκαλεί η απομόνωση και η έλλειψη βαρύτητας μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία λεύκανσης των μαλλιών. Η μικροβαρύτητα, που κυριαρχεί στο διάστημα, έχει σημαντικές συνέπειες γενικώς στη φυσική κατάσταση των αστροναυτών, οι οποίοι χάνουν μυϊκή μάζα λόγω της έλλειψης βαρύτητας. Ως αποτέλεσμα, ο σκελετός τους γίνεται πιο εύθραυστος, με τις γυναίκες να κινδυνεύουν περισσότερο από οστικά προβλήματα στην πορεία. Η απουσία ηλιακής ακτινοβολίας και η έλλειψη βιταμίνης D επίσης συμβάλλουν στην ατροφία των οστών.

Επιπλέον, η παραμονή στο διάστημα επιβραδύνει την κυκλοφορία του αίματος και προκαλεί την εμφάνιση της γνωστής ως «Φλεβικής Θρόμβωσης του Διαστήματος», καθώς η ροή του αίματος επιβραδύνεται. Τα υγρά του σώματος ανασηκώνονται προς το κεφάλι, προκαλώντας πρηξίματα στο πρόσωπο και αδυναμία στα πόδια, τα οποία χάνουν μάζα και γίνονται πιο αδύνατα. Η κατάσταση αυτή, που οι αστροναύτες ονομάζουν «πόδια κοτόπουλου», απαιτεί ειδική αποκατάσταση μετά την επιστροφή τους στη Γη.

Η δίαιτα στο διάστημα και η έλλειψη όρεξης εντείνουν επίσης την απώλεια βάρους, καθώς οι αστροναύτες συχνά χάνουν σωματικό λίπος λόγω ναυτίας και περιορισμένης διατροφής. Αξιοσημείωτο είναι ότι τρώνε συνήθως έτοιμα φαγητά που δεν είναι ιδιαίτερα γευστικά, ενώ συχνά χάνουν περίπου το 5% του σωματικού τους λίπους κατά την επιστροφή τους. Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα είναι η αφυδάτωση, καθώς χάνουν περίπου το 20% των σωματικών τους υγρών λόγω της μικροβαρύτητας. Αν και οι ειδικοί που τους προετοιμάζουν για τις αποστολές τους συμβουλεύουν να καταναλώνουν όσο περισσότερο νερό μπορούν, τα υγρά στο σώμα μετακινούνται προς το κεφάλι. Παράλληλα, η ανακύκλωση του νερού μέσω του ιδρώτα και της αναπνοής δεν είναι επαρκής για να αποτραπεί η αφυδάτωση.

Η έκθεση στη διαστημική ακτινοβολία τέλος αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου και άλλων σοβαρών ασθενειών, ενώ οι αλλαγές στο DNA των αστροναυτών μοιάζουν με τις βλάβες που προκαλεί το κάπνισμα.

Παρά τις επιπτώσεις αυτές, η Γουίλιαμς και οι συνάδελφοί της υποβάλλονται σε εντατικά προγράμματα αποκατάστασης για να επανέλθουν στα φυσιολογικά τους επίπεδα. Αν και δεν μπορεί να αναστραφεί πλήρως η διαδικασία γήρανσης που προκάλεσε η παραμονή στο διάστημα, θεωρείται πιθανόν να επιστρέψουν στα φυσιολογικά τους επίπεδα μέσα σε λίγους μήνες.