Πόσες φορές έχεις σκεφτεί τι θα φας… ενώ μόλις έχεις φάει; Πόσες φορές σου έχει συμβεί να πεινάς… επειδή είδες κάποιον να ανοίγει κουτί delivery στο TikTok ή επειδή κάποιος στο Instagram πόσταρε «το απόλυτο brunch»; Ή, να το πάμε αλλιώς: πόσες φορές έχεις χάσει τον έλεγχο γιατί το μυαλό σου βούιζε από ένα μόνο πράγμα; ΦΑΓΗΤΟ.
Καλώς ήρθες στον κόσμο του food noise. Όχι, δεν είναι κάποιος νέος hipster όρος, είναι αυτός ο θόρυβος – κυριολεκτικά και μεταφορικά – που κάνει το φαγητό στο μυαλό σου. Και ναι, γίνεται πολύ κουβέντα τελευταία για αυτόν, γιατί δεν έχει να κάνει μόνο με δίαιτες και θερμίδες. Έχει να κάνει με τη σχέση σου με το σώμα σου, με το μυαλό σου, με τη ζωή σου.
Το μυαλό σου πεινάει… πιο συχνά απ’ όσο νομίζεις
Το food noise είναι ο αδιάκοπος εσωτερικός διάλογος που αφορά το φαγητό: Τι να φάω; Πότε να φάω; Μήπως να μην φάω; Μήπως έφαγα πολύ; Μήπως να φάω κάτι λίγο ακόμα; Είναι η φωνή που σε κρατά ξύπνιο το βράδυ για μια κουταλιά παγωτό, αυτή που σε αποσπά από τη δουλειά για να ψάξεις συνταγή μακαρονάδας, αυτή που σε ακολουθεί στις διακοπές με τον τρόμο «μην ξεφύγεις».
Κι αν σε τρομάζει το γεγονός ότι σου συμβαίνει… δεν είσαι μόνος/η. Σύμφωνα με μελέτες που δημοσιεύτηκαν σε διεθνή περιοδικά ψυχολογίας, πάνω από το 70% των ανθρώπων σκέφτονται το φαγητό τουλάχιστον μία φορά ανά 30 λεπτά. Όχι επειδή πεινάνε, αλλά επειδή το έχουν ταυτίσει με συναισθήματα, με άγχος, με απόλαυση, με ενοχή.
Δεν πεινάς. Απλώς βομβαρδίζεσαι.
Ζούμε σε μια εποχή που το φαγητό έχει ξεφύγει από την ανάγκη και έχει γίνει περιεχόμενο. Ανοίγεις TikTok και βλέπεις mukbangs (ναι, αυτούς που τρώνε μέχρι να καταρρεύσουν). Στο Instagram σου πετάγονται συνεχώς videos με banana bread, burgers που στάζουν και “τι έφαγα σήμερα στο Παγκράτι”. Και στο μεταξύ, εσύ έχεις φάει τοστ… και νιώθεις πως κάτι σου λείπει.
Αυτός ο συνεχής οπτικός, ηχητικός και συναισθηματικός καταιγισμός γύρω από το φαγητό δημιουργεί έναν εσωτερικό θόρυβο – ένα food noise που επηρεάζει τη διάθεση, τη σχέση μας με το σώμα και τις καθημερινές μας αποφάσεις.
Το πιο ειρωνικό; Πολλές φορές, δεν ακούμε καν την αληθινή πείνα μας. Το food noise γίνεται τόσο δυνατό, που καλύπτει τη φωνή του ίδιου μας του σώματος.
Και πώς το σταματάς;
Κάπου εδώ έρχεται η «σιωπή». Όχι του φούρνου που σταμάτησε να ζεσταίνει την τυρόπιτα σου, αλλά η σιωπή μέσα σου. Η ικανότητα να διαχωρίσεις τη βιολογική πείνα από την πείνα της ψυχής. Να σταματήσεις να βλέπεις το φαγητό σαν σύμβολο, σαν τιμωρία ή ανταμοιβή, και να το δεις όπως είναι: τροφή.
Οι ειδικοί στον χώρο της διατροφικής ψυχολογίας λένε πως το πρώτο βήμα είναι η ενσυνείδητη διατροφή. Να μάθεις να τρως όταν πραγματικά πεινάς. Να καταλαβαίνεις πότε χορταίνεις. Να σταματήσεις να κάνεις scroll συνταγές όταν βαριέσαι. Να φας με ησυχία, χωρίς κινητό, χωρίς multitasking. Ναι, κι ας είναι μόνο ένα τοστάκι.
Και γιατί έχει γίνει τόσος ντόρος τώρα;
Γιατί, απλά, έχουμε αρχίσει να κουραζόμαστε. Κουραστήκαμε να είμαστε σε δίαιτες. Κουραστήκαμε να τρώμε με τύψεις. Κουραστήκαμε να σκεφτόμαστε το φαγητό ως εχθρό. Το food noise είναι η νέα λέξη για κάτι που ζούσαμε χρόνια – αλλά τώρα έχουμε το θάρρος να το αναγνωρίσουμε.
Και καθώς ο κόσμος αρχίζει να ανοίγεται περισσότερο για την ψυχική υγεία, την αυτοφροντίδα και τη σχέση μας με το σώμα, το food noise παύει να είναι αόρατο. Παύει να είναι «φυσιολογικό» να σκέφτεσαι διαρκώς αν έφαγες πολύ ή λίγο. Παύει να είναι χαριτωμένο να «πεινάς συνέχεια». Είναι σημάδι ότι κάτι σου μιλάει… και πρέπει να το ακούσεις.
Food noise = ζωή χωρίς ησυχία
Το πιο σκληρό με το food noise δεν είναι η πείνα. Είναι ότι δεν σε αφήνει σε ησυχία. Δεν σε αφήνει να ευχαριστηθείς την παρέα, τη βόλτα, τις διακοπές. Δεν σε αφήνει να κάτσεις στο τραπέζι χωρίς να μετράς, να συγκρίνεις, να σκέφτεσαι. Είναι η φωνή που σε κάνει να νιώθεις πως δεν είσαι αρκετός/ή επειδή έφαγες λίγο παραπάνω.
Και γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να το αναγνωρίσεις. Να το ονομάσεις. Γιατί όταν ονομάζεις κάτι, του παίρνεις λίγη από τη δύναμή του.
Ο θόρυβος θα υπάρχει. Εσύ;
Όχι, δεν θα σταματήσει ποτέ να υπάρχει περιεχόμενο με φαγητό. Ούτε θα σταματήσουμε να αγαπάμε τα pancakes και τα burger videos. Αλλά μπορούμε να μάθουμε να κατεβάζουμε την ένταση. Να ξαναδούμε το φαγητό σαν φροντίδα, όχι σαν απειλή. Να το επιλέγουμε – όχι να μας καταδιώκει.
Γιατί το πιο ήσυχο σώμα είναι εκείνο που δεν παλεύει με το φαγητό. Είναι εκείνο που μπορεί να πει: «Πεινάω. Θα φάω. Δεν πεινάω. Θα μείνω εδώ».
Και κάπου εκεί, ανάμεσα σε μια κουταλιά παγωτό και έναν καφέ χωρίς σκέψη, αρχίζει η αληθινή γαλήνη.
***Αν νιώθεις πως το φαγητό σου έχει γίνει εμμονή, μείνε για μία ολόκληρη μέρα χωρίς social. Δες πώς αντιδράς όταν δεν βλέπεις συνεχώς περιεχόμενο με φαγητό. Μπορεί να εκπλαγείς με το πόση ησυχία θα ανακαλύψεις.
