Τι σημαίνει η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας και γιατί πρέπει να σε αφορά – ακόμα κι αν ζεις στην πόλη
Αν διαβάζεις αυτό το άρθρο πίνοντας καφέ στο μπαλκόνι, με μια όμορφη γλάστρα δίπλα σου, νιώσε ελεύθερος να την κοιτάξεις με λίγη παραπάνω τρυφερότητα. Γιατί σήμερα –στις 17 Ιουνίου– είναι Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας, και αν σου φαίνεται μακρινή, περίμενε λίγο. Δεν είναι.
Ξηρασία δεν είναι μόνο οι σκηνές από τα ντοκιμαντέρ με ραγισμένο χώμα και διψασμένες καμήλες. Είναι και τα ξεραμένα πάρκα που δεν ποτίζονται πια. Οι σοδειές που δεν βγαίνουν. Οι φράουλες που δεν φτάνουν ποτέ στο ράφι. Οι τιμές που ανεβαίνουν στο σούπερ μάρκετ. Τα παιδιά που μεταναστεύουν από τον τόπο τους γιατί πια δεν υπάρχει τίποτα να καλλιεργήσουν.
Πρώτα απ’ όλα: τι σημαίνει «ερημοποίηση»;
Όχι, δεν μιλάμε για την επέκταση της Σαχάρας. Η ερημοποίηση είναι η υποβάθμιση της γης, εξαιτίας ανθρώπινων ή φυσικών παραγόντων, σε περιοχές που ήδη έχουν περιορισμένους υδάτινους πόρους. Δεν μιλάμε δηλαδή μόνο για καυτές ερήμους – αλλά και για καλλιεργήσιμες εκτάσεις που καταρρέουν σιγά-σιγά.
Και η ξηρασία; Είναι η περίοδος όπου η γη δεν έχει καθόλου ή ελάχιστο νερό. Και πλέον, με την κλιματική αλλαγή, αυτές οι περίοδοι γίνονται πιο έντονες, πιο συχνές και… πιο άδικες.
Ο πλανήτης χάνει έδαφος. Κυριολεκτικά.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη:
-
Το 40% των εδαφών παγκοσμίως έχουν ήδη υποβαθμιστεί.
-
Κάθε χρόνο πάνω από 24 δισεκατομμύρια τόνοι γόνιμου εδάφους χάνονται.
-
Μέχρι το 2050, σχεδόν 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι μπορεί να ζουν σε περιοχές με σοβαρή έλλειψη νερού.
Και πριν πεις «ωχ, μακριά είναι αυτά», να σου θυμίσουμε τις περσινές ξηρασίες σε Κρήτη, Θεσσαλία, Ισπανία, Ιταλία, ακόμα και Γαλλία. Η Ευρώπη ψήνεται. Η Μεσόγειος διψάει. Οι ελιές «σκάζουν». Οι αγρότες αγωνιούν.
Και πού φταίμε εμείς;
Είναι εύκολο να κατηγορούμε «την κλιματική αλλαγή» σαν κάτι γενικό και αόριστο. Αλλά δεν είναι φάντασμα. Είναι το αποτέλεσμα πράξεων. Εντατική γεωργία χωρίς φροντίδα για το έδαφος. Υπερκατανάλωση νερού. Κακή διαχείριση πόρων. Πυρκαγιές που αφήνουν πίσω τους καμένη γη που δεν μπορεί να συγκρατήσει υγρασία.
Η γη δεν αντέχει άλλο. Κι αυτό δεν είναι αλληγορικό – είναι κυριολεκτικό.
Παιδιά του μέλλοντος: στο χέρι μας (κυριολεκτικά)
Δεν είμαστε καταδικασμένοι. Υπάρχουν λύσεις. Στον κόσμο, αναγεννητικές γεωργικές πρακτικές επαναφέρουν τη ζωή σε περιοχές που θεωρούνταν χαμένες. Φυτεύονται δάση φραγμών, εφαρμόζεται σταγονίδια άρδευσης και εφευρίσκονται τεχνολογίες που συλλέγουν υγρασία από την ατμόσφαιρα.
Αλλά για να λειτουργήσουν όλα αυτά, πρέπει πρώτα να νοιαστούμε. Να καταλάβουμε πως ό,τι τρώμε, ό,τι πίνουμε, ό,τι αφήνουμε πίσω μας… έχει αντίκτυπο.
Και τι μπορώ να κάνω εγώ, από το διαμέρισμά μου;
Μπορείς να ξεκινήσεις από το να μην αδιαφορείς. Να μάθεις. Να δεις. Να μοιραστείς πληροφορίες.
Μπορείς να:
✔ Φυτέψεις. Ένα φυτό στο μπαλκόνι σου είναι πράξη συνείδησης.
✔ Υποστηρίξεις προϊόντα που παράγονται υπεύθυνα.
✔ Απαιτήσεις από πολιτικούς και δήμους πράσινες πολιτικές και προστασία του εδάφους.
✔ Εντάξεις στο λεξιλόγιό σου λέξεις όπως “νερό”, “γή”, “ανθεκτικότητα” και “συλλογικότητα”.
Δεν είναι μόνο η γη που ερημώνει
Μήπως κι εμείς μέσα μας, πολλές φορές, μοιάζουμε με γη που διψάει; Που κουράστηκε να δίνει χωρίς να παίρνει; Που ξεχνάει να φροντίσει τον εαυτό της;
Η σημερινή μέρα είναι και μια αφορμή να αναρωτηθούμε:
Τι ποτίζουμε στη ζωή μας; Και τι αφήνουμε να ξεραθεί;
Φύτεψε σήμερα κάτι. Έστω κι ένα σποράκι βασιλικού. Κάθε τι που μεγαλώνει είναι μια υπόσχεση πως δεν τα παρατάμε.
