Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας σήμερα. Και η αλήθεια είναι πικρή: σε έναν κόσμο που προχωρά με apps, AI και τεχνολογικά άλματα, υπάρχουν ακόμη εκατομμύρια παιδιά που δεν ξέρουν τι σημαίνει σχολείο, παιχνίδι, ή ξεγνοιασιά. Ξυπνούν σε εργοστάσια, κοιμούνται στα φανάρια και κουβαλούν βάρη μεγαλύτερα από τα όνειρά τους. Γιατί; Γιατί γεννήθηκαν στις λάθος συντεταγμένες.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, πάνω από 160 εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο αναγκάζονται να δουλεύουν. Παιδιά 5, 7, 9 χρονών. Παιδιά που δεν πρόλαβαν να είναι παιδιά. Και όσο κι αν αυτή η φράση ακούγεται σλόγκαν, δεν είναι. Είναι πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα που σπάει κόκαλα.
Δεν είναι όλα τα παιδικά χέρια για να ζωγραφίζουν
Είναι εύκολο να νομίζεις πως αυτό αφορά κάποιες “μακρινές χώρες”. Αλλά δεν είναι έτσι. Η παιδική εργασία, στις πιο σκληρές μορφές της, υπάρχει και στην Ευρώπη. Και στην Ελλάδα. Μπορεί να μην έχει τη μορφή της εργασίας σε ορυχεία, αλλά παίρνει άλλες μορφές: σε αγροτικές περιοχές, σε εποχικές δουλειές, σε αδήλωτα νοικοκυριά, στη σκιά της οικονομικής ανέχειας.
Και κάπου εδώ αρχίζουν τα δύσκολα ερωτήματα:
-
Ποιος προστατεύει αυτά τα παιδιά;
-
Πώς επιτρέπουμε να υπάρχει ακόμη αυτό το φαινόμενο;
-
Και τι κάνουμε εμείς;
Η σιωπή, συνένοχος
Η παιδική εργασία δεν είναι απλώς ένα κοινωνικό πρόβλημα. Είναι ένα συλλογικό έγκλημα σιωπής. Όσο κοιτάμε αλλού, όσο “κατανοούμε” τις καταστάσεις, όσο αγνοούμε το ποιος έραψε τα ρούχα μας, ποιος έφτιαξε το τάμπλετ μας, ποιος μαζεύει τα κακάο για τη σοκολάτα μας, τόσο το πρόβλημα γιγαντώνεται.
Μπορεί να μην είμαστε εμείς οι εργοδότες. Αλλά είμαστε οι καταναλωτές. Και κάθε φορά που επιλέγουμε ένα προϊόν χωρίς να κοιτάξουμε ποιος βρίσκεται πίσω του, συμβάλλουμε — άθελά μας, αλλά ουσιαστικά.
Ποιο παιδί θέλει να δουλεύει;
Η παιδική εργασία δεν είναι επιλογή. Είναι ανάγκη. Είναι επιβίωση. Είναι ο θάνατος της παιδικότητας στο όνομα της φτώχειας. Κανένα παιδί δεν λέει «θέλω να σταματήσω το σχολείο για να δουλέψω 12ωρο με 1 ευρώ τη μέρα». Το λένε οι συνθήκες. Το λένε οι ανύπαρκτες πολιτικές προστασίας. Το λέει η σκληρή πραγματικότητα που τους στερεί το βασικότερο δικαίωμα: να μεγαλώσουν με ασφάλεια και αξιοπρέπεια.
Τι σημαίνει πραγματική πρόοδος;
Η αληθινή πρόοδος δεν μετριέται σε οικονομικούς δείκτες. Ούτε σε tech start-ups. Ούτε σε τουριστικά ρεκόρ. Μετριέται σε παιδικά χαμόγελα. Σε σχολικές τσάντες. Σε γόνατα γρατζουνισμένα από παιχνίδι και όχι από δουλειά. Σε ψυχές που προλαβαίνουν να ανθίσουν.
Say Yes στη φωνή που υψώνεται
Η σημερινή μέρα είναι αφορμή να σταματήσουμε για λίγο και να δούμε τι συμβαίνει έξω από τον δικό μας μικρόκοσμο. Να κοιτάξουμε λίγο πιο μακριά. Να διαβάσουμε. Να αμφισβητήσουμε. Να ελέγξουμε πού πηγαίνουν τα χρήματά μας. Να μιλήσουμε στα παιδιά μας γι’ αυτά τα θέματα. Να στηρίξουμε φορείς που μάχονται γι’ αυτά τα παιδιά. Να φωνάξουμε εκεί που άλλοι σωπαίνουν.
Η παιδική εργασία δεν είναι «πρόβλημα άλλων». Είναι ντροπή όλων μας.
Μην προσπερνάς. Ρώτα, μάθε, μίλα. Στήριξε brands που έχουν ethical supply chains και οργανώσεις που βοηθούν παιδιά να επιστρέψουν στο σχολείο.
Ήξερες ότι;
🧒 1 στα 10 παιδιά παγκοσμίως εργάζεται; Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, 160 εκατομμύρια παιδιά — δηλαδή σχεδόν ένα στα δέκα — βρίσκονται σε κατάσταση παιδικής εργασίας.
📍 Η υποσαχάρια Αφρική έχει τα υψηλότερα ποσοστά παιδικής εργασίας, αλλά το φαινόμενο υπάρχει και σε πιο «ανεπτυγμένες» περιοχές, με άλλες μορφές.
⏳ Τα μισά από τα παιδιά που εργάζονται ασκούν επικίνδυνες εργασίες: από χειρωνακτικές εργασίες σε ορυχεία, μέχρι γεωργικές δραστηριότητες με τοξικά φυτοφάρμακα ή εξαντλητικά ωράρια.
📚 Κάθε παιδί που δουλεύει, στερείται το δικαίωμα στην εκπαίδευση — σε χώρες με υψηλή παιδική εργασία, η σχολική διαρροή ξεπερνά το 30%.
🎓 Έρευνες δείχνουν ότι η εκπαίδευση είναι το ισχυρότερο «αντίδοτο» στην παιδική εργασία: κάθε επιπλέον χρόνος στο σχολείο μειώνει κατά 6,5% την πιθανότητα να στραφεί ένα παιδί στην εργασία.
🍫 Πολλοί από τους πιο δημοφιλείς κλάδους παραγωγής — όπως το κακάο, ο καφές και τα ρούχα — έχουν ιστορικά συνδεθεί με φαινόμενα παιδικής εκμετάλλευσης.
📆 Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας καθιερώθηκε το 2002 από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας και τιμάται κάθε χρόνο στις 12 Ιουνίου.
