Έρευνα του ΚΜΟΠ αποκαλύπτει τις ανάγκες, τους φόβους και τις προσδοκίες του σύγχρονου κοινού από τα μουσεία και τους πολιτιστικούς οργανισμούς.
Μπορεί η πολιτιστική κληρονομιά να είναι κάτι περισσότερο από γνώση; Μπορεί να προσφέρει ενσυναίσθηση, ψυχική ενδυνάμωση και ένα αίσθημα προσωπικής σύνδεσης μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητα;
Σε αυτά τα ερωτήματα δίνει απαντήσεις η πρόσφατη έρευνα του ΚΜΟΠ, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος META-MUSEUM, με στόχο να επανεξεταστεί ο ρόλος των μουσείων και των πολιτιστικών οργανισμών στη σύγχρονη κοινωνία.
Τέσσερις άξονες – ένας κοινός παρονομαστής: η σύνδεση
Με βάση 176 απαντήσεις πολιτών από 20 ευρωπαϊκές χώρες και 16 συνεντεύξεις με επαγγελματίες (μουσειολόγους, ψυχολόγους, νευροεπιστήμονες), η μελέτη αναλύει:
-
Τη σημασία των πολιτιστικών εμπειριών
-
Τις προσδοκίες των επισκεπτών
-
Τους φόβους και τις ανησυχίες τους
-
Την ανάγκη για βαθύτερη σύνδεση
Τα αποτελέσματα είναι αποκαλυπτικά: το 73,8% θεωρεί τις πολιτιστικές εμπειρίες πολύ σημαντικές για την καθημερινή του ζωή, ενώ το 31,7% τις χαρακτηρίζει απολύτως απαραίτητες. Το 90,7% θέλει να διευρύνει τους ορίζοντές του, αλλά σχεδόν 6 στους 10 δηλώνουν ότι αυτό που πραγματικά αναζητούν είναι η σύνδεση: με τον εαυτό τους, την ταυτότητά τους, τους άλλους.
Ανάγκη για ουσία σε έναν αβέβαιο κόσμο
Οι μεγαλύτερες ανησυχίες που καταγράφηκαν αφορούν:
-
Παγκόσμιο πόλεμο (7,6)
-
Κλιματική αλλαγή (7,1)
-
Οικονομική ανασφάλεια και ανισότητες (6,4)
-
Μέλλον των παιδιών (6,2)
Αντίθετα, προσωπικοί φόβοι όπως η μοναξιά και οι σχέσεις κατεγράφησαν σε χαμηλότερα ποσοστά. Αυτό δείχνει πως η συλλογική αγωνία για το «μεγάλο κάδρο» υπερισχύει – και πως οι πολιτιστικοί χώροι μπορούν να λειτουργήσουν ως καταφύγια στοχασμού, επαφής και ανακούφισης.
Μουσεία: από τη γνώση στη φροντίδα
Η έρευνα δείχνει ξεκάθαρα ότι ο ρόλος των μουσείων διευρύνεται: από παραδοσιακοί χώροι γνώσης μετατρέπονται σε πυρήνες ενσυναίσθησης και ψυχοκοινωνικής ενδυνάμωσης. Το 62,3% των ερωτηθέντων επιθυμεί βαθύτερη ανθρώπινη σύνδεση, το 49,2% θέλει να αγγίξει τις ρίζες της οικογένειας και της προσωπικής του ιστορίας, και το 42,6% δηλώνει ανάγκη για σύνδεση με την εθνική και πολιτιστική του ταυτότητα.
Τι μένει να γίνει;
Παρά τη θετική εικόνα, μόλις 1 στους 4 εκδηλώνει ενδιαφέρον για διαδραστικές εμπειρίες, γεγονός που υποδηλώνει ένα κενό προσδοκιών αλλά και μια ευκαιρία καινοτομίας για μουσεία που θέλουν να απευθυνθούν σε ένα νέο, πιο βιωματικό κοινό.
Το τελικό ερευνητικό αποτέλεσμα του προγράμματος META-MUSEUM, το οποίο εξετάζει και την επίδραση της πολιτιστικής εμπειρίας υπό το πρίσμα της νευροεπιστήμης, αναμένεται σύντομα, μαζί με προτάσεις για πολιτικές που φέρνουν τον άνθρωπο στο επίκεντρο κάθε πολιτιστικού σχεδιασμού.
📌 Περισσότερες πληροφορίες: www.kmop.org
