Ο τομέας των ψηφιακών εφαρμογών ύπνου, ο οποίος περιλαμβάνει τεχνολογίες που παρακολουθούν και καταγράφουν την ποιότητα του ύπνου, έχει εξελιχθεί σε μια επικερδή βιομηχανία αξίας εκατομμυρίων.
Με τις προβλέψεις να δείχνουν ότι τα έσοδα ανάλογων εφαρμογών θα διπλασιαστούν μέχρι το 2030, γίνεται αντιληπτό ότι οι άνθρωποι έχουν αποκτήσει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ποιότητα του ύπνου τους, που προφανώς ενισχύεται από διάφορες ιατρικές μελέτες, οι οποίες υπογραμμίζουν τη σημασία του στην ευεξία, την υγεία, ακόμα και την ομορφιά.
Όμως, αυτή η συνεχής ενασχόληση, που σε κάποιες περιπτώσεις τείνει να γίνει εμμονική παρακολούθηση, ενδέχεται να έχει αρνητικές συνέπειες και να επιδεινώσει κάποιες διαταραχές, όπως η αϋπνία.
Ένας από τους πιο πρόσφατους ιατρικούς όρους που εμφανίστηκαν είναι η «orthosomnia», που αναφέρεται στην υπερβολική εμμονή σχετικά με την επιδίωξη του «τέλειου ύπνου», συχνά μέσω φορητών συσκευών. Ερευνητές από τις ΗΠΑ εισήγαγαν αυτόν τον όρο, καταδεικνύοντας ότι οι συσκευές παρακολούθησης του ύπνου αντί να προσφέρουν λύσεις, ενδέχεται να προκαλούν άγχη και να επιδεινώνουν την αϋπνία, ή τις αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μια άρνηση του φυσιολογικού ύπνου τελικά.
Η Katie Fischer, ειδικός στη θεραπεία διαταραχών ύπνου, υπογραμμίζει ότι οι άνθρωποι που κοιμούνται καλά δεν ανησυχούν για τον ύπνο τους. Απλώς ξαπλώνουν, κοιμούνται και ξυπνούν αναζωογονημένοι, χωρίς να σκέφτονται για «σωστά» δεδομένα. Από την άλλη πλευρά, όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα, προσπαθούν να πετύχουν τον ιδανικό αριθμό ωρών ύπνου, συνήθως οκτώ, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι η ποσότητα που χρειάζονται διαφέρει από άτομο σε άτομο. Η εμμονή με τα δεδομένα του ύπνου, όπως οι αριθμοί της «βαθιάς φάσης», μπορεί να εντείνει την ανησυχία και να δυσχεράνει την προσπάθειά τους.
Ο Dr. Neil Stanley, ειδικός στον τομέα του ύπνου, παρατηρεί ότι ενώ οι συσκευές παρακολούθησης του ύπνου είναι πλέον αρκετά ακριβείς στην καταγραφή της ποσότητας του, δεν μπορούν να προσδιορίσουν με ακρίβεια τα διάφορα στάδια, χωρίς την παρακολούθηση του εγκεφάλου. Επίσης, παρά τις ακριβείς τους μετρήσεις, δεν μπορούν να προσφέρουν τρόπους για να βελτιώσουμε την ποιότητα του ύπνου μας.
Τελικά υπάρχει ο «τέλειος ύπνος»;
Η Fischer υποστηρίζει ότι ο τέλειος ύπνος δεν υπάρχει και ότι η συνεχής ανάλυση των δεδομένων του δημιουργεί μόνο άγχη και υπερβολική αυτοκριτική. Η πραγματική ερώτηση που θα πρέπει να κάνουμε στον εαυτό μας είναι: «Πώς αισθάνομαι; Έχω την ενέργεια να λειτουργήσω σωστά κατά τη διάρκεια της ημέρας;» Όπως επισημαίνει, είναι πιο σημαντικό να εξετάζουμε τα μοτίβα του ύπνου μας σε βάθος χρόνου, παρά να επικεντρωνόμαστε σε μία ή δύο «κακές» νύχτες.
Ο καθηγητής Guy Leschziner, συγγραφέας του βιβλίου «The Secret World of Sleep», θεωρεί επίσης ότι η συνεχής παρακολούθηση του ύπνου μέσω εφαρμογών δεν έχει πραγματική χρησιμότητα. Η παρακολούθηση του ύπνου διαφέρει από την παρακολούθηση της άσκησης, καθώς δεν είναι εύκολο να αλλάξουμε τα αποτελέσματα που καταγράφουν οι συσκευές .Ο ίδιος πιστεύει ότι ο καλύτερος τρόπος για να βελτιώσουμε τον ύπνο μας είναι να εντοπίσουμε τι μας εμποδίζει από το να κοιμηθούμε καλά και να απευθυνθούμε σε ειδικούς, αν χρειαστεί.
Ήξερες ότι
Οι εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας ύπνου είναι εντυπωσιακές, με καινοτόμες ιδέες να περιλαμβάνουν μέχρι πιτζάμες που παρακολουθούν τη στάση του σώματος, ή μαξιλάρια από memory foam, που έχουν σχεδιαστεί για να προσαρμόζονται στο σχήμα του κεφαλιού σας. Έτσι κατανέμουν εξίσου το βάρος απαλλάσσοντάς τα σημεία του σώματος, όπου ασκείται ιδιαίτερη πίεση. Ταυτόχρονα, διατηρούν τη σπονδυλική στήλη και τον αυχένα ευθυγραμμισμένα, που σημαίνει ότι το πρωί δεν θα ξυπνήσετε πιασμένοι ή με πόνους.
Άλλη μια έξυπνη τεχνολογία στα στρώματα είναι η συγκέντρωση βιομετρικών δεδομένων, όπως οι ανάσες που παίρνουμε κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αναλύοντας τα δεδομένα αυτά, τα στρώματα παρέχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα της ποιότητας του ύπνου σας, παρέχοντας πληροφορίες, όπως η διάρκεια κάθε κύκλου ύπνου, αν αναπνέετε βαριά, ή πώς αλλάζει η αναπνοή σας.
Ωστόσο, αυτές οι εξελίξεις ενδέχεται να εντείνουν το άγχος γύρω από τον ύπνο και να αποσπούν την προσοχή μας από το πιο ουσιαστικό: το να ακούμε τις ανάγκες του σώματός μας.
