Τι πρέπει να έχει ένας ηγέτης για να κερδίσει τον σεβασμό και την βαθιά πίστη της ομάδας σε ένα κοινό όραμα;
Η επαγγελματική εξουθένωση αυξάνεται, η δέσμευση των εργαζομένων μειώνεται και οι εταιρίες πρέπει να επικεντρωθούν στη διατήρηση του δυναμικού τους. Μπορεί οι οικονομικές απολαβές να αποτελούν σημαντικό κίνητρο για τους εργαζομένους, η πίστη στην ομάδα και σε κάτι που δημιουργείται από κοινού είναι όμως κάτι βαθύτερο.
Η πίστη και η σύνδεση ανθρώπων που μοιράζονται μια ιδέα είναι ανεκτίμητη. Η εξάντληση -και η τάση των εργαζομένων να εγκαταλείπουν την εργασία τους- έχει πολύ συχνά τη βάση της στις ανθρώπινες σχέσεις στον χώρο εργασίας. Οι αποφάσεις των εργαζομένων να παραμείνουν σε μια δουλειά προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από την αίσθηση του ανήκειν και από την επιθυμία να έχουν συναδέλφους που νοιάζονται και εμπιστεύονται. Είναι πιο πιθανό να παραιτηθούν όταν οι εργασιακές τους σχέσεις είναι απλώς συναλλακτικές.
Πώς όμως οι ηγέτες καλλιεργούν πιο ουσιαστικές σχέσεις και εμπνέουν… πίστη;
Η απάντηση είναι: πηγαίνοντας ένα βήμα παρακάτω από την ενσυναίσθηση. Μπορούμε να ορίσουμε τη συμπόνια ως μία συναισθηματική απάντηση στις προσπάθειες κάποιου, η οποία περιλαμβάνει την επιθυμία να συμπαρασταθούμε και να συνδράμουμε. Είναι κάτι διαφορετικό από τη στενά συγγενική της λέξη: ενσυναίσθηση. Η ενσυναίσθηση σχετίζεται με την κατανόηση, αλλά η συμπόνια υπερβαίνει την ενσυναίσθηση και περνά στη δράση! Είναι απλό: ενσυναίσθηση + δράση = συμπόνια. Όταν ένας συνάδελφος περνάει μια δύσκολη στιγμή, το να τον συναντάς με συμπόνια την ώρα που το χρειάζεται μπορεί να είναι κάτι που δεν θα ξεχάσει ποτέ και δυναμώνει τη σχέση.
Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι μεταξύ των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, το να δείχνουν περισσότερη συμπόνια συνδέεται με λιγότερη εξουθένωση. Η συμπόνια μπορεί να έχει ισχυρά ευεργετικά αποτελέσματα όχι μόνο για τον αποδέκτη της, αλλά και γι’ αυτόν που την προσφέρει. Επίσης, η ευγένεια, η καλοσύνη και η συμπόνια μπορούν να μας βοηθήσουν να διατηρήσουμε τη ζωτικότητα και τη γνωστική λειτουργία σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα καθώς μεγαλώνουμε. Η εστίαση σε ανιδιοτελείς πράξεις έχει μεγάλα οφέλη. Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν ότι η ανιδιοτελής προσφορά σχετίζεται με την ευτυχία, την ευημερία, την ανθεκτικότητα και την αντίσταση στην επαγγελματική εξουθένωση, με λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης και καλύτερες σχέσεις.
Τι γίνεται όμως με την επαγγελματική επιτυχία;
Σε μια διαχρονική μελέτη από το Haas School of Business του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Berkeley, οι συγγραφείς χρησιμοποίησαν επικυρωμένες ερευνητικές κλίμακες για να αξιολογήσουν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ατόμων που εισέρχονται στην αγορά εργασίας. Μετά από 14 χρόνια και ελέγχοντας δημογραφικούς και εταιρικούς παράγοντες, όσοι ήταν εγωιστές, επιθετικοί και χειριστικοί είχαν λιγότερες πιθανότητες να ανέλθουν. Αντίθετα, όσοι ήταν γενναιόδωροι και ευχάριστοι είχαν περισσότερες πιθανότητες να προαχθούν. Μια καναδική μελέτη αξιολόγησε τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας σχεδόν 3.000 νηπιαγωγών και τα παρακολούθησε για περίπου 30 χρόνια. Διαπιστώθηκε ότι μεταξύ των ανδρών, ανεξάρτητα από το IQ και το οικογενειακό υπόβαθρο, εκείνοι που έδειχναν τη μεγαλύτερη ευγένεια στους άλλους στο νηπιαγωγείο είχαν σημαντικά υψηλότερες ετήσιες απολαβές.
Η ηγεσία αλλάζει πρόσωπο…
Η συμπόνια είναι ζωτικής σημασίας συστατικό της αποτελεσματικής ηγεσίας. Ο εγκέφαλος των ανθρώπων ανταποκρίνεται πιο θετικά στους ηγέτες που δείχνουν συμπόνια, όπως αποδεικνύεται από έρευνα νευροαπεικόνισης. Η δημιουργία μιας κουλτούρας συμπόνιας έχει συνδεθεί με χαμηλότερη συναισθηματική εξάντληση των εργαζομένων (ένα από τα στοιχεία της επαγγελματικής εξουθένωσης) καθώς και με μικρότερη απουσία εργαζομένων από την εργασία τους.
Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν πως όταν οι ηγέτες επικεντρώνονται στην ευημερία των εργαζομένων, αυτό αποτελεί έναν ισχυρό προγνωστικό δείκτη της εργασιακής ικανοποίησης, της οργανωτικής υποστήριξης, της πίστης και της εμπιστοσύνης στην εταιρία. Επίσης συνδέεται με βελτιωμένη απόδοση των εργαζομένων και καλύτερη απόδοση της ομάδας.
