Οι φαρμακοβιομηχανίες αναθέτουν πλέον όλο και περισσότερο στους ίδιους τους ασθενείς τη διαφήμιση των προϊόντων τους.
O όρος “influencer” έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας τα τελευταία χρόνια. Τώρα θα μας απασχολήσει έντονα όμως και σε σχέση με το marketing φαρμάκων. Πρόκειται για μία αμφιλεγόμενη πρακτική, νόμιμη μέχρι στιγμής μόνο στις ΗΠΑ και τη Νέα Ζηλανδία. Συγκεκριμένα, επιτρέπεται στις φαρμακοβιομηχανίες να διαφημίζουν τα προϊόντα τους απευθείας στους καταναλωτές αντί στους γιατρούς. Έτσι, πολλοί ασθενείς στις ΗΠΑ απευθύνονται στους γιατρούς τους για φάρμακα που είδαν στην τηλεόραση ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπου και διαφημίζονται συχνά.
Η αμερικανική Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου απαιτεί από τους influencer ασθενών να διευκρινίζουν αν έχουν πληρωθεί σε κάθε τους ανάρτηση. Οπότε οι χρήστες – αποδέκτες των διαφημιστικών αναρτήσεων έχουν τη δυνατότητα άμεσα να ενημερώνονται για το αν πρόκειται για διαφημιστικό περιεχόμενο από σημάνσεις όπως #ad ή #sponcon. Από την πλευρά της, η FDA έχει εκδώσει κανόνες για το τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται στις αναρτήσεις. Ωστόσο, επειδή οι κανόνες αυτοί επιδέχονται διαφορετικές ερμηνείες δεν είναι εύκολο να επιβληθούν.
Η περίπτωση Καρντάσιαν
Το 2015 η Κιμ Καρντάσιαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της έκανε μία ανάρτηση για να διαφημίσει στους εκατομμύρια ακολούθους της ένα φάρμακο κατά της πρωινής ναυτίας. Μεταξύ άλλων έγραφε ότι το συγκεκριμένο σκεύασμα «έχει μελετηθεί και δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για το μωρό». Ωστόσο, η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων απαίτησε από την Καρντάσιαν να κατεβάσει την επίμαχη ανάρτηση, η οποία δεν έκανε καμία αναφορά στις πιθανές παρενέργειες και έστειλε προειδοποιητική επιστολή στην παρασκευάστρια εταιρεία.
«Καμπανάκι» στην ακαδημαϊκή κοινότητα
Όλο και πιο συχνά βλέπουμε ότι πολλές διαφημιστικές εταιρείες αναθέτουν σε “micro influencer”, όπως μεμονωμένους ασθενείς να προωθήσουν προϊόντα σε ομάδες συζήτησης που εξειδικεύονται σε διάφορες ασθένειες. Η επίκουρη καθηγήτρια Διαφήμισης στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπόλντερ, Έλιν Ουίλις, σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Medical Internet Research, καλεί την ακαδημαϊκή κοινότητα να εξετάσει το θέμα του marketing φαρμάκων ενδελεχώς. Τονίζει ότι «υπάρχει αξία και ταυτόχρονα κίνδυνος σε αυτή την αυξανόμενη τάση, η οποία, όπως όλα τα πράγματα, μπορεί να γίνει επικίνδυνη αν δεν προσέξουμε».
