Γλώσσα του σώματος, do & don’t

Το να έχουμε επίγνωση της γλώσσας του σώματος σημαίνει ότι μπορούμε να καταλάβουμε ανείπωτα συναισθήματα και αντιδράσεις. Είναι μια πολύτιμη μορφή ανατροφοδότησης, αλλά μπορεί εύκολα να χαθεί αν δεν γνωρίζουμε τι πρέπει να προσέξουμε.

Ας εξερευνήσουμε λοιπόν τις πιο σημαντικές μη λεκτικές ενδείξεις – κάποιες με αρνητικές ερμηνείες και άλλες που είναι θετικά σημάδια.

Παράδειγμα αρνητικής γλώσσας σώματος
Εάν κάποιος εμφανίζει μία ή περισσότερες από τις παρακάτω αρνητικές συμπεριφορές, πιθανότατα θα είναι αδιάφορος ή δυσαρεστημένος:
Τα χέρια διπλωμένα μπροστά στο σώμα.
Ελάχιστη ή τεταμένη έκφραση προσώπου.
Το σώμα απομακρύνεται.
Τα μάτια πεσμένα, διατηρώντας ελάχιστη επαφή.

Μπορεί να αντιμετωπίσουμε αυτές τις συμπεριφορές όταν έχουμε να κάνουμε με συναδέλφους που είναι αναστατωμένοι ή με δυσαρεστημένους πελάτες.
Η επίγνωση του τι σημαίνουν αυτά τα σήματα μπορεί να μας βοηθήσει να προσαρμόσουμε αυτό που λέμε – και πώς το λέμε.

Υπόδειξη:
Εάν κάποιος εμφανίσει αυτά τα σημάδια κατά τη διάρκεια μιας διαπραγμάτευσης, εστιάζουμε στο να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον του και να τον κάνουμε να νιώσει άνετα. Στη συνέχεια, εάν σταματήσει η αρνητική συμπεριφορά, θα ξέρουμε ότι είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί μαζί μας αποτελεσματικά.
Άλλοι τύποι γλώσσας του σώματος μπορεί να υποδηλώνουν ότι κάποιος έχει βαρεθεί με αυτό που λέμε. Αυτό μπορεί να είναι σε μια παρουσίαση, μια συνάντηση ομάδας ή ακόμα και μια συνομιλία ένας προς έναν.

Μερικά από τα πιο κοινά σημάδια πλήξης
Καθισμένος με το κεφάλι κάτω.
Κοιτάζοντας κάτι άλλο ή χαμένος στο διάστημα.
Ανακατεύοντας, μαζεύοντας ρούχα ή ζωγραφίζοντας μουτζουρίτσες ή παίζοντας στο τηλέφωνο.

Υπόδειξη:
Μπορούμε να προσελκύσουμε ξανά τους ανθρώπους κάνοντάς τους μια άμεση ερώτηση ή προσκαλώντας τους να συνεισφέρουν μια ιδέα.
Πρόσθετα σημάδια αρνητικής γλώσσας του σώματος περιλαμβάνουν:
Δάγκωμα νυχιών: υποδηλώνει ανασφάλεια ή άγχος.
Κλειδωμένοι αστραγάλοι: συνδέονται επίσης με ανήσυχες σκέψεις.
Γρήγορη ανάσα: που μπορεί να υποδηλώνει αβεβαιότητα ή ανησυχία.
Χτύπημα στο τραπέζι με τα δάχτυλα: συχνά σημάδι ανυπομονησίας ή πλήξης.

Παραδείγματα θετικής γλώσσας σώματος
Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν επίσης τη γλώσσα του σώματός τους για να μεταδώσουν θετικά συναισθήματα, όπως εμπιστοσύνη, ενδιαφέρον και ευτυχία. Το να εντοπίσουμε αυτά τα σημάδια μπορεί να μας καθησυχάσει ότι οι άλλοι ασχολούνται πραγματικά με αυτά που λέμε.

Ακολουθούν τρεις συγκεκριμένοι τρόποι για να χρησιμοποιήσουμε τη θετική γλώσσα του σώματος προς όφελός μας:

1. Γλώσσα του σώματος για καλή πρώτη εντύπωση
Ακολουθούν τρόποι για να φαίνεστε αξιόπιστοι, αφοσιωμένοι, σίγουροι και ήρεμοι:
Να είμαστε χαλαροί, αλλά να μην λυγίζουμε. Να είμαστε σε όρθια στάση και να έχουμε τα χέρια μας στο πλάι αλλά όχι στους γοφούς καθώς αυτό μπορεί να μεταδώσει επιθετικότητα ή επιθυμία να κυριαρχήσουμε.
Χρησιμοποιούμε μια σταθερή χειραψία. Αλλά δεν παρασυρόμαστε! Δεν θέλουμε να είναι κάτι άβολο, επιθετικό ή επώδυνο για το άλλο άτομο.
Διατηρούμε καλή οπτική επαφή. Προσπαθούμε να “κρατάμε” το βλέμμα του άλλου για λίγα δευτερόλεπτα τη φορά. Αυτό θα του δείξει ότι είμαστε ειλικρινείς και αφοσιωμένοι. Αποφεύγουμε όμως να το μετατρέψουμε σε διαγωνισμό επίμονης ματιάς!
Αποφεύγουμε να αγγίζουμε το πρόσωπό μας.
Χαμόγελο! Τα ζεστά, ειλικρινή χαμόγελα είναι ελκυστικά και καθησυχαστικά!

2. Γλώσσα του σώματος για αποτελεσματική δημόσια ομιλία
Η θετική γλώσσα του σώματος μπορεί να μας βοηθήσει να αλληλεπιδρούμε με τους ανθρώπους, να καλύψουμε τυχόν νεύρα και να δείξουμε αυτοπεποίθηση όταν μιλάμε δημόσια. Ακολουθούν μερικές συμβουλές που θα μας βοηθήσουν να το κάνουμε αυτό:
Θετική στάση. Δεν μπαίνουμε στον πειρασμό να βάλουμε τα χέρια μας στις τσέπες ή να ξαπλώσουμε προς τα πίσω στην καρέκλα, καθώς αυτό θα μας κάνει να φαινόμαστε αδιάφοροι.
Κρατάμε το κεφάλι ψηλά. Το κεφάλι μας πρέπει να είναι όρθιο και επίπεδο. Το να γείρουμε πολύ μπροστά ή πίσω μπορεί να μας κάνει να φαινόμαστε επιθετικοί ή αλαζόνες.
Στεκόμαστε χαλαρά, με το βάρος μας ομοιόμορφα κατανεμημένο. Κρατάμε το ένα πόδι ελαφρώς μπροστά από το άλλο για να παραμείνουμε σταθεροί. Ανοίγουμε τα χέρια μας, μπροστά μας, με τις παλάμες στραμμένες ελαφρώς προς το κοινό. Αυτό δείχνει μια προθυμία επικοινωνίας και ανταλλαγής ιδεών. Φροντίζουμε να αποφεύγουμε την υπερέκφραση, διαφορετικά οι άνθρωποι μπορεί να επικεντρωθούν περισσότερο στα χέρια μας παρά στις ιδέες μας.

Υπόδειξη:
Εάν παρατηρήσουμε πτώση συγκέντρωσης του κοινού μας, σκύβουμε ελαφρώς προς τα εμπρός ενώ μιλάμε. Αυτό υποδηλώνει ότι μας ενδιαφέρει η αντίδραση τους και αυτό θα μας βοηθήσει να ανακτήσουμε την προσοχή τους.

3. Γλώσσα του σώματος για συνεντεύξεις και διαπραγματεύσεις
Η γλώσσα του σώματος μπορεί επίσης να μας βοηθήσει να παραμείνουμε ήρεμοι σε καταστάσεις όπου τα συναισθήματα είναι υψηλά, όπως μια διαπραγμάτευση, μια ανασκόπηση απόδοσης ή μια συνέντευξη. Ακολουθούμε τα παρακάτω για να εκτονώσουμε  την ένταση και να δείξουμε διαφάνεια:
Χρησιμοποιούμε mirroring. Αν μπορούμε, αντικατοπτρίζουμε διακριτικά τη γλώσσα του σώματος του ατόμου με το οποίο μιλάμε. Αυτό θα τους κάνει να αισθάνονται πιο άνετα και θα μπορούν να οικοδομήσουν σχέσεις. Αλλά δεν αντιγράφουμε κάθε χειρονομία τους, αλλιώς θα τους κάνουμε να νιώθουν άβολα.
Χαλαρώνουμε το σώμα μας και διατηρούμε την όψη ηρεμίας κρατώντας τα χέρια μας ακίνητα και αναπνέοντας αργά.
Δείχνουμε ενδιαφέρον. Εάν μας κάνουν μια περίπλοκη ερώτηση, είναι εντάξει να αγγίξουμε για λίγο το μάγουλό μας ή να χαϊδέψουμε το πηγούνι μας. Δείχνει ότι σκεφτόμαστε την απάντησή μας.

Πέρα από τις λέξεις – Πώς να διαβάζουμε τα ανείπωτα σήματα

Υπόδειξη:
Η ειδικός στη γλώσσα του σώματος, Amy Cuddy, συνιστά να κάνουμε μια «πόζα δύναμης» για δύο λεπτά, ιδιωτικά, πριν από μια αγχωτική κατάσταση. Ξεγελά τα επίπεδα ορμονών του σώματός μας, ώστε να νιώθουμε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και λιγότερο άγχος. Το μάντρα της είναι: “Οραματίσου το μέχρι να γίνεις”.

Εικονική γλώσσα του σώματος
Μπορούμε να εφαρμόσουμε μεγάλο μέρος της παραπάνω καθοδήγησης για τη γλώσσα του σώματος και στις βιντεοκλήσεις. Απλώς θα έχουμε λίγο λιγότερο χώρο για να εργαστούμε! Ακολουθούν μερικοί τρόποι για να δείξουμε τον ενθουσιασμό μας και να βοηθήσουμε τους άλλους να αισθάνονται άνετα και δεκτικοί στις ιδέες μας:

Ρυθμίζουμε σωστά την κάμερά μας. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε αρκετά κοντά για να δείξουμε ενδιαφέρον, αλλά όχι πολύ κοντά για να εισβάλουμε στον εικονικό χώρο των ανθρώπων. Βεβαιωνόμαστε ότι η κάμερά μας βρίσκεται στο ύψος των ματιών, ώστε το βλέμμα μας να φαίνεται φυσικό στους άλλους. Αφήνουμε χώρο για χειρονομίες χωρίς να χτυπάμε την οθόνη!
Διατηρούμε οπτική επαφή. Κοιτάμε την κάμερα σαν να κοιτάμε στα μάτια κάποιου. Εάν πρόκειται για ομαδική κλήση, κοιτάζοντας γύρω από τους συμμετέχοντες θα μας επιτρέψει να παρακολουθούμε την κουβέντα χωρίς να κοιτάμε επίμονα.
Χρησιμοποιούμε τις εκφράσεις του προσώπου μας. Το πρόσωπό μας είναι μπροστά και στο κέντρο μιας βιντεοκλήσης, επομένως διατηρούμε ένα ελαφρύ χαμόγελο σε όλη τη διάρκεια. Σηκώνουμε τα φρύδια μας για να δείξουμε δέσμευση και αποφεύγουμε να είμαστε συνοφρυωμένοι.

Πώς χρησιμοποιούμε τη γλώσσα του σώματός μας;
Οι συμβουλές που δίνονται σε αυτό το άρθρο είναι ένας καλός γενικός οδηγός για την ερμηνεία της γλώσσας του σώματος, αλλά δεν θα ισχύουν για όλους.
Για παράδειγμα, οι άνθρωποι μπορεί να έχουν διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο από εμάς και οι θετικές χειρονομίες σε μια χώρα μπορεί να είναι αρνητικές σε άλλες.
Εάν λαμβάνουμε ανάμεικτα σημάδια από κάποιον, τον ρωτάμε απευθείας τι σκέφτεται. Εξάλλου, η διερμηνεία της γλώσσας του σώματος θα πρέπει να είναι συμπλήρωμα της ομιλίας και της προσεκτικής ακρόασης, όχι να την αντικαθιστά.

Βασικά σημεία
Η γλώσσα του σώματος είναι μια σειρά από μη λεκτικά σήματα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ώστε να επικοινωνούμε τα συναισθήματα και τις προθέσεις μας. Αυτά περιλαμβάνουν τη στάση του σώματος, τις εκφράσεις του προσώπου και τις χειρονομίες μας.
Η ικανότητά μας να κατανοούμε και να ερμηνεύουμε τη γλώσσα του σώματος των άλλων μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε ανείπωτα ζητήματα ή συναισθήματα.
Μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα του σώματος με θετικό τρόπο για να προσθέσουμε δύναμη στα δικά μας λεκτικά μηνύματα – τόσο από κοντά όσο και στην οθόνη. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν συναντάμε άτομα για πρώτη φορά, όταν μιλάμε δημόσια ή συμμετέχουμε σε συνεντεύξεις ή διαπραγματεύσεις.