Από την έντονη ξηρασία μέχρι τις πλημμύρες… λίγες μέρες δρόμος… Αυτή είναι η νέα κανονικότητα!
Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και κάνει πολύ αισθητή την παρουσία της. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι εναλλαγές τους δεν θα είναι πια κάτι σπάνιο, σύμφωνα με επιστημονική έρευνα του Πανεπιστημίου του Τέξας που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό «Nature Communications Earth & Environment».
Από την ξηρασία στις πλημμύρες…
Οι ερευνητές από το Τμήμα Γεωεπιστημών και Πλανητικών Επιστημών της Σχολής Τζάκσον του Πανεπιστημίου του Τέξας, το Ερευνητικό Ινστιτούτο Γης και Διαστήματος του Πολυτεχνείου του Χονγκ Κονγκ και το Τμήμα Μηχανικών Γης και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Κολούμπια, μελέτησαν τη δυναμική εξέλιξη και τους μηχανισμούς πίσω από το φαινόμενο της απότομης μετάβασης από την ξηρασία στις πλημμύρες, με στόχο τη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα της κοινωνίας σε τέτοιες μεταβολές.
Οι ερευνητές εξέτασαν μετεωρολογικά και υδρολογικά δεδομένα τεσσάρων δεκαετιών (1980-2020) σε παγκόσμιο επίπεδο. Είδαν ότι στην Ευρώπη και σε άλλες έξι περιφερειακές εστίες, η τάση επιδεινώνεται. Συγκεκριμένα, στην ανατολική πλευρά της Βόρειας Αμερικής, στην ανατολική Ασία, στη νοτιοανατολική Ασία, στη νότια Αυστραλία, στη νότια Αφρική και στα νότια της Νότιας Αμερικής.
Όταν επικρατεί ξηρασία σε υγρές περιοχές η εξάτμιση του νερού από το έδαφος και τα φυτά επιταχύνεται, ωθώντας το προς τον αέρα και παρέχοντας μια πηγή υγρασίας για την ανάπτυξη ισχυρών βροχοπτώσεων. Η πιθανότητα ξαφνικής μετάβασης από την ξηρασία σε επικίνδυνες βροχοπτώσεις αυξήθηκε περίπου κατά 0.24-1% κατ’ έτος κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου που μελέτησαν οι επιστήμονες.
Την περίοδο της έντονης ξηρασίας σε ξηρές περιοχές, διαπιστώθηκε ότι ο ζεστός καιρός και η χαμηλή πίεση δημιουργούν μια κλίση πίεσης που αντλεί υγρασία από άλλες περιοχές, όπως είναι ο ωκεανός. Επιπρόσθετα, οι ξηρασίες κάνουν τις περιοχές πιο ευάλωτες στις επόμενες πλημμύρες και η μετάβαση από την ξηρασία στις πλημμύρες είναι πιθανό να επιφέρει δυσμενέστερες συνέπειες.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η ανακάλυψη των χερσαίων μηχανισμών μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά και να συμβάλει στην αύξηση της ακρίβειας των προγνωστικών κλιματικών μοντέλων και στην ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης.
