Αυτοάνοση Πνευμονική Νόσος: Σημαντική η έγκαιρη Διάγνωση!

Ο ρόλος της ανοσίας στην παθογένεση διαφόρων πνευμονικών ασθενειών διερευνάται ολοένα και περισσότερο. Ο όρος «αυτοανοσία» αναφέρεται στις περιπτώσεις όπου το ανοσοποιητικό σύστημα αντιλαμβάνεται υγιείς ιστούς του οργανισμού ως ξένους.

Όταν συμβαίνει αυτό, εκκινεί μία ανοσιακή απόκριση ενάντια στους Υγιείς ιστούς, όπως οι Πνεύμονες.

Η πνευμονική προσβολή από κύτταρα του Ανοσοποιητικού Συστήματος, έχει διάφορα ονόματα: αυτοάνοση πνευμονική νόσος, διάμεση πνευμονική νόσος και διάμεση ίνωση.
Χαρακτηρίζεται από φλεγμονή ή ίνωση των πνευμόνων και αποτελεί μία από τις αρκετές επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν σε ασθενείς που πάσχουν από αυτοάνοσες ή
ρευματικές παθήσεις.

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα, μία φλεγμονώδης νόσος που επηρεάζει τις αρθρώσεις το ανοσοποιητικό σύστημα στοχεύει τις αρθρώσεις.
Ωστόσο, στο 10% περίπου των ασθενών μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα από τους πνεύμονες. Η συστηματική σκλήρυνση (σκληρόδερμα), μία ινωτική νόσος που επηρεάζει το δέρμα.

Η δερματομυοσίτιδα, η οποία προκαλεί φλεγμονή στους μύες και το δέρμα.
Ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος, μία φλεγμονώδης νόσος που επηρεάζει διάφορα όργανα του σώματος, όπως οι αρθρώσεις, οι νεφροί και το δέρμα.

Γιατί είναι σημαντικό να τεθεί άμεσα η διάγνωση της Αυτοάνοσης Πνευμονικής Νόσου;

Έρευνες έχουν δείξει ότι η παραπάνω επιπλοκή αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αίτια νόσησης και θανάτου για τους ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα. Τα φλεγμονώδη
νοσήματα συνήθως αποκρίνονται καλύτερα στις αντιφλεγμονώδεις θεραπείες (όπως τα κορτικοστεροειδή), όταν τα τελευταία χορηγούνται νωρίς στην πορεία της νόσου. Ωστόσο, στους ασθενείς με ινωτικές παθήσεις η πρόγνωση είναι συνήθως χειρότερη και τα φάρμακα δεν είναι εξίσου αποτελεσματικά με αποτέλεσμα να προκαλείται συχνότερα αναπηρία, να χρειάζεται εξωτερική χορήγηση οξυγόνου ή να απαιτείται μεταμόσχευση πνεύμονα.
Η πορεία της επιπλοκής αυτής μπορεί να διαφέρει σημαντικά στους διάφορους ασθενείς – με ορισμένους να αναφέρουν ταχεία επιδείνωση, ενώ σε άλλους να παρατηρείται πιο αργή επιδείνωση ή σταθεροποίηση παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της επιπλοκής:

Αν και ακόμα δεν έχουν γίνει έρευνες με σκοπό να εξετάσουν ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της επιπλοκής, διάφορες πληθυσμιακές μελέτες έχουν καταλήξει σε ορισμένες παρατηρήσεις. Το ανδρικό φύλο, το ιστορικό καπνίσματος και η παρουσία ορισμένων αντισωμάτων ή γενετικών δεικτών, αυξάνει τον κίνδυνο αυτοάνοσης πνευμονική νόσου. Περιβαλλοντικοί παράγοντες, η έκθεση σε τοξικά αέρια στο εργασιακό περιβάλλον ή οι ρύποι της ατμόσφαιρας μπορεί επίσης να επηρεάσουν τον κίνδυνο αυτοανοσίας στους πνεύμονες.
Άλλα πιθανά αίτια είναι διάφορα φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στους πνεύμονες ή δυσλειτουργία του οισοφάγου με αποτέλεσμα να εμφανίζεται εισρόφηση
στους πνεύμονες, μία συχνή επιπλοκή σε αρκετά αυτοάνοσα νοσήματα.

Υπάρχουν θεραπείες για την Αυτοάνοση Πνευμονική Νόσο;

Η απάντηση είναι ναι, αν και η αποτελεσματικότητα των θεραπειών αυτών ποικίλλει. Όταν η διάγνωση της αυτοάνοσης πνευμονικής νόσου γίνεται εγκαίρως, πριν εμφανιστεί εκτεταμένη ίνωση, τα ανοσοτροποποιητικά της νόσου φάρμακα (όπως τα κορτικοστεροειδή, η μεθοτρεξάτη κ.ά.) μπορούν να προσφέρουν οφέλη. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου συνδέεται επίσης με καλύτερη πρόγνωση.

Συμπερασματικά
Οι πνευμονικές παθήσεις που προκαλούνται από το ανοσοποιητικό σύστημα είναι μια ετερογενής ομάδα διαταραχών που αποτελούν διαγνωστική και θεραπευτική
πρόκληση. Η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική. Επιπλέον, είναι απαραίτητη η συχνή παρακολούθηση για την αξιολόγηση της εξέλιξης της νόσου. Απαιτείται μια εξατομικευμένη προσέγγιση στη θεραπεία, δεδομένης της ετερογένειας της παρουσίασης και της επικάλυψης μεταξύ πολλαπλών διαταραχών.

Ελένη Κομνηνού
Ειδική Ρευματολόγος, Clinical Assistant Professor of University of Nicosia, Επιστημονικά Υπεύθυνη Ρευματολογικού Τμήματος Metropolitan General, Διευθύντρια Κλινικής “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων" Metropolitan General, Υπεύθυνη Τμήματος “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων και Κύησης" ΜΗΤΕΡΑ