Τόσο η ντοπαμίνη όσο και η σεροτονίνη είναι νευροδιαβιβαστές ή χημικοί αγγελιοφόροι.
Τα εγκεφαλικά κύτταρα στο νευρικό σύστημα τις χρησιμοποιούν για να επικοινωνούν μεταξύ τους.
Η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη επηρεάζουν τη διάθεση, τη μνήμη και πολλές άλλες λειτουργίες στο σώμα. Καταστάσεις ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη και οι διαταραχές της διάθεσης μπορεί να προκύψουν εάν υπάρχουν ανισορροπίες στα επίπεδα σεροτονίνης και ντοπαμίνης στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Ενώ είναι παρόμοια από πολλές απόψεις, υπάρχουν αρκετές διαφορές στα αποτελέσματα αυτών των δύο νευροδιαβιβαστών
Η σεροτονίνη συντίθεται από το αμινοξύ τρυπτοφάνη, ενώ η ντοπαμίνη συντίθεται από το αμινοξύ τυροσίνη.
Επιπλέον, η πρώτη παράγεται κυρίως στο έντερο, ενώ η δεύτερη κατά κύριο λόγο στον εγκέφαλο.
Αν και δρουν με διαφορετικό τρόπο, συμβάλλουν και οι δύο στην καλή διάθεση και στον καλό ύπνο, καθώς και στην υγεία του πεπτικού συστήματος. Επιπλέον, η έλλειψη και των δυο έχει συνδεθεί με καταθλιπτική συμπεριφορά και αγχώδεις διαταραχές.
Ωστόσο, ο ακριβής τρόπος με τον οποίο τα χαμηλά ή πολύ υψηλά επίπεδά τους επηρεάζουν το σύνολο της υγείας διαφέρει σημαντικά. Λαμβάνοντας ως παράδειγμα το πεπτικό σύστημα, οι χαμηλές τιμές σεροτονίνης μπορούν να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα, ενώ η χαμηλή ντοπαμίνη ηλεκτρολυτική ανισορροπία. Διαφορετικός είναι, επίσης, ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζουν τον ύπνο.
Τέλος, αξίζει να αναφερθούν εν συντομία και οι βασικότερες δράσεις της ντοπαμίνης, ευρέως γνωστής ως «ορμόνη της ευχαρίστησης» (pleasure hormone):
- Προσφέρει το αίσθημα επιβράβευσης μετά από ευχάριστη δραστηριότητα/ωραίο γεύμα
- Ενισχύει την κινητοποίηση και τη χαρά
- Προάγει την παρορμητική συμπεριφορά
- Υποστηρίζει τη βραχυπρόθεσμη μνήμη
- Υποστηρίζει τις μυϊκές λειτουργίες και τον συντονισμό
- Βοηθά στον ύπνο και στη μάθηση
- Συμβάλλει στη λειτουργία των νεφρών, των αγγείων και στον καρδιακό ρυθμό
- Συμμετέχει στη γαλουχία
Πώς να αντιμετωπίσετε φυσικά μια ανεπάρκεια σεροτονίνης ή ντοπαμίνης;
Ακολουθήστε μια ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή για να διατηρήσετε φυσιολογικά επίπεδα ντοπαμίνης και σεροτονίνης. Σκεφτείτε να τρώτε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε μαγνήσιο και τα αμινοξέα τυροσίνη και τρυπτοφάνη.
Η τυροσίνη είναι το δομικό στοιχείο της ντοπαμίνης. Παραδείγματα τροφών που περιέχουν αυτό το αμινοξύ περιλαμβάνουν μήλα, μπανάνες, παντζάρια, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, φασόλια lima, μπιζέλια, ντομάτες, αβοκάντο, πορτοκάλια, καρπούζι, κοτόπουλο, αμύγδαλα, σοκολάτα, φύτρο σιταριού, πλιγούρι βρώμης, σπόρους κολοκύθας, σουσάμι και μπαχαρικό κουρκουμά.
Τα τρόφιμα που περιέχουν το αμινοξύ τρυπτοφάνη περιλαμβάνουν τα αυγά, το τυρί, το τόφου, τον ανανά, τους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους, τη βρώμη, τη γαλοπούλα και τον σολομό. Μπορεί να βοηθήσουν στην αύξηση των επιπέδων σεροτονίνης.
Απαιτούνται τουλάχιστον 10-15 λεπτά έκθεσης στο φυσικό ηλιακό φως κάθε μέρα.
Σε μερικές περιπτώσεις – αν ο ιατρός κρίνει – μπορεί να χρειαστεί η λήψη συμπληρωμάτων – όπως τρυπτοφάνη, SAMe, προβιοτικά, κ.α..
Απαραίτητη επίσης είναι η τακτική άσκηση και ο έλεγχος του στρες ώστε να αντιμετωπιστούν τα στρεσογόνα γεγονότα της ζωής.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Η ντοπαμίνη λέει στο σώμα: «Αισθάνομαι ωραία και θέλω κι άλλα». Ρυθμίζει τα κίνητρα και το σύστημα ανταμοιβής και παράγει μια αίσθηση ηδονιστικής απόλαυσης.
Η σεροτονίνη λέει στο σώμα: «Αισθάνομαι καλά και έχω αρκετά». Ρυθμίζει την ευχαρίστηση και τη διάθεση και παράγει μια αίσθηση ικανοποίησης.
