Το «Σ’ αγαπώ» είναι ίσως η πιο δυνατή φράση που μπορεί να ειπωθεί σε οποιαδήποτε γλώσσα. Είναι η έκφραση που περιλαμβάνει πάθος, δέσμευση, στοργή, τρυφερότητα, αλλά και βαθιά σύνδεση. Όμως, όπως και η αγάπη, έτσι και οι λέξεις που τη συνοδεύουν δεν έμειναν πάντα ίδιες μέσα στους αιώνες.
Σήμερα, το λέμε με δύο μικρές λέξεις. Όμως στην ελληνική γλώσσα, η αγάπη δεν ήταν ποτέ μια απλή, μονοδιάστατη έννοια. Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν πολλαπλές λέξεις για την αγάπη, καθεμία με τη δική της σημασία. Και αυτό δεν είναι τυχαίο.
Γιατί η αγάπη δεν έχει μόνο μία μορφή. Και αν θέλουμε να καταλάβουμε τη δύναμη της φράσης «Σ’ αγαπώ», πρέπει να ανακαλύψουμε τις ρίζες της.
Πώς έλεγαν «Σ’ αγαπώ» οι αρχαίοι Έλληνες;
Στην αρχαία Ελλάδα, δεν υπήρχε μόνο μία λέξη για την αγάπη. Υπήρχαν πολλές, γιατί οι Έλληνες πίστευαν ότι η αγάπη μπορεί να πάρει διαφορετικές μορφές.
✔ «Ἐρῶ σε» (ἐρῶ σε) → Η ερωτική, παθιασμένη αγάπη. Από εδώ προέρχεται και το ρήμα «ερωτεύομαι». Αυτή ήταν η αγάπη που σχετιζόταν με τον πόθο, τον ενθουσιασμό και την επιθυμία.
✔ «Φιλῶ σε» → Η τρυφερή, φιλική αγάπη. Από αυτή τη λέξη προέρχεται το «φιλία», που σημαίνει αγάπη χωρίς ρομαντισμό, αλλά με αληθινή σύνδεση και αφοσίωση.
✔ «Σέβομαί σε» → Η αγάπη με σεβασμό και εκτίμηση. Χρησιμοποιούνταν για σχέσεις όπου κυριαρχούσε η βαθιά αναγνώριση της αξίας του άλλου.
✔ «Ἀγαπῶ σε» → Η πιο ανιδιοτελής μορφή αγάπης. Δεν είχε πάντα τη ρομαντική σημασία που της δίνουμε σήμερα, αλλά περισσότερο την έννοια της αποδοχής, της αφοσίωσης και της αγνής αγάπης.
Αυτή η τελευταία λέξη, το «ἀγαπῶ», ήταν εκείνη που επικράτησε στα χρόνια του Χριστιανισμού, καθώς ταίριαζε με την ιδέα της ανιδιοτελούς, πνευματικής αγάπης.
Πώς φτάσαμε από το «ἀγαπῶ σε» στο «Σ’ αγαπώ»;
Στα χρόνια του Βυζαντίου και της μετέπειτα ελληνικής γλώσσας, η φράση «ἀγαπῶ σε» μετατράπηκε σε «αγαπώ σε» και τελικά, στην καθομιλουμένη, έγινε «Σ’ αγαπώ».
Η γλώσσα, όπως και η αγάπη, εξελίσσεται. Οι λέξεις απλοποιούνται, αλλά τα συναισθήματα που κρύβουν παραμένουν ίδια.
Το «Σ’ αγαπώ» δεν είναι ίδιο παντού
Αν και οι περισσότερες γλώσσες έχουν αντίστοιχες φράσεις για να εκφράσουν την αγάπη, καμία γλώσσα δεν έχει τόσες λέξεις για την αγάπη όσες η ελληνική.
Στα αγγλικά, το «I love you» χρησιμοποιείται σχεδόν για όλες τις μορφές αγάπης – για ερωτική σχέση, για φίλους, ακόμα και για την οικογένεια.
Στα γαλλικά, υπάρχει το «Je t’aime», που είναι η βασική έκφραση της αγάπης.
Στα ισπανικά, όμως, υπάρχουν δύο εκδοχές:
✔ «Te quiero» → Για πιο φιλική και καθημερινή αγάπη.
✔ «Te amo» → Για έντονα ερωτική αγάπη.
Στην ιαπωνική κουλτούρα, το «Aishiteru» (愛してる) σημαίνει «Σ’ αγαπώ», αλλά δεν λέγεται εύκολα. Οι Ιάπωνες πιστεύουν ότι η αγάπη εκφράζεται με πράξεις περισσότερο παρά με λέξεις.
Η ελληνική γλώσσα, όμως, κράτησε κάτι μοναδικό: το «Σ’ αγαπώ» μπορεί να ειπωθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους – όχι μόνο με λόγια, αλλά με βλέμματα, με πράξεις, ακόμα και με τη σιωπή.
Πότε λέμε «Σ’ αγαπώ»;
Το «Σ’ αγαπώ» δεν λέγεται πάντα εύκολα. Σε κάποιες σχέσεις, βγαίνει φυσικά, σαν ανάσα. Σε άλλες, αργεί να ειπωθεί, κουβαλάει φόβο, ανασφάλεια, δισταγμό.
✔ Μπορεί να ειπωθεί με πάθος σε έναν μεγάλο έρωτα.
✔ Μπορεί να ειπωθεί με τρυφερότητα σε ένα παιδί.
✔ Μπορεί να ειπωθεί με ευγνωμοσύνη σε έναν φίλο.
✔ Μπορεί να ειπωθεί με πόνο, όταν ξέρεις ότι ίσως είναι η τελευταία φορά που θα το πεις.
Η ουσία είναι ότι όταν το λες, έχει πάντα βάρος. Δεν είναι μια φράση που πρέπει να χρησιμοποιούμε μηχανικά, αλλά μια φράση που πρέπει να εννοούμε κάθε φορά που τη λέμε.
Η αγάπη είναι γλώσσα από μόνη της
Το «Σ’ αγαπώ» είναι κάτι παραπάνω από λέξεις. Είναι μια γλώσσα από μόνη της. Δεν έχει σημασία αν το πεις δυνατά ή αν το δείξεις με πράξεις – σημασία έχει να το νιώθεις και να το εκφράζεις με αυθεντικότητα.
Στο τέλος της ημέρας, η αγάπη δεν μετριέται στα λόγια, αλλά στις στιγμές, στις κινήσεις, στις επιλογές μας. Και όσο υπάρχει αγάπη, όσο υπάρχουν άνθρωποι που λένε και εννοούν το «Σ’ αγαπώ», τόσο η γλώσσα –και η ζωή– θα έχει πάντα ουσία.
***Μη φοβάσαι να πεις «Σ’ αγαπώ» όταν το νιώθεις. Δεν είναι απλώς μια λέξη – είναι μια γέφυρα ανάμεσα σε δύο καρδιές.
Και όπως έλεγε ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες: “Σ’ αγαπώ όχι για αυτό που είσαι, αλλά για αυτό που γίνομαι όταν είμαι μαζί σου.”
Happy Valentines Day!!!