Η μακροζωία δεν είναι θέμα τύχης – είναι θέμα επιλογών!
Όλοι έχουμε ακούσει ιστορίες για παππούδες που έφτασαν τα 100 τρώγοντας ψωμί με λίπος και πίνοντας ρακή κάθε πρωί. Και όσο γοητευτικό κι αν ακούγεται αυτό το «εγώ θα ζήσω πολύ γιατί έτσι ήταν και ο παππούς μου», μια πρόσφατη μελέτη ήρθε να μας προσγειώσει: ο τρόπος που ζούμε παίζει πολύ μεγαλύτερο ρόλο από τα γονίδιά μας.
Η μελέτη, που βασίστηκε σε δεδομένα από 490.000 ανθρώπους, εξέτασε όχι μόνο το DNA αλλά και παράγοντες όπως η διατροφή, το εισόδημα, το περιβάλλον διαβίωσης, οι συνήθειες άσκησης και οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Τα αποτελέσματα; Ξεκάθαρα: ο τρόπος ζωής επηρεάζει το προσδόκιμο ζωής πολύ περισσότερο απ’ όσο νομίζαμε.
Το DNA σου είναι η βάση – όχι η μοίρα σου
Δεν λέμε ότι τα γονίδια δεν μετράνε. Φυσικά και παίζουν ρόλο – σε προδιαθέτουν για κάποια πράγματα, όπως ο μεταβολισμός σου ή η ευαισθησία σου σε ορισμένες ασθένειες. Όμως δεν είναι «γραμμένα με πέτρα». Σκέψου τα γονίδιά σου σαν το πιόνι στη σκακιέρα: πού θα πας, τι θα κερδίσεις ή τι θα χάσεις, εξαρτάται από τις κινήσεις που θα κάνεις.
Και αυτές οι κινήσεις λέγονται επιλογές ζωής.
Τι μας γερνάει (και τι όχι)
Το χρόνιο στρες, η κακή διατροφή, η καθιστική ζωή, ο κακός ύπνος, η έλλειψη νοήματος – όλα αυτά «χτίζουν» ένα περιβάλλον που κουράζει το σώμα και το μυαλό μας πιο γρήγορα. Από την άλλη πλευρά, η καλή φυσική δραστηριότητα, η κοινωνική σύνδεση, η συναισθηματική ευελιξία και η θετική στάση απέναντι στη ζωή φαίνεται να επιβραδύνουν τη φθορά.
Δεν είναι τυχαίο που οι λεγόμενες μπλε ζώνες του κόσμου (Ικαρία, Οκινάουα, Σαρδηνία, κ.ά.) έχουν μεγάλα ποσοστά μακροβιότητας. Τι κοινό έχουν οι κάτοικοί τους; Τρώνε φυσικά και λιτά, περπατούν καθημερινά, έχουν ισχυρές κοινωνικές σχέσεις και –το βασικότερο– νιώθουν ότι έχουν σκοπό. Δεν κυνηγούν «μαγικές δίαιτες» ή βιταμίνες. Ζουν απλά και με συνέπεια.
Πέντε πράγματα που μπορείς να αλλάξεις από σήμερα
1. Κινήσου κάθε μέρα (και όχι μόνο στο γυμναστήριο)
Δεν χρειάζεται να γίνεις μαραθωνοδρόμος. Περπάτα, ανέβα σκάλες, κάνε δουλειές στο σπίτι, κουνήσου όσο περισσότερο μπορείς μέσα στη μέρα. Η κίνηση είναι το φυσικό μας αντίδοτο στο γήρας.
2. Φάε αληθινό φαγητό
Λιγότερο επεξεργασμένο, περισσότερη τροφή όπως τη δίνει η φύση: λαχανικά, φρούτα, όσπρια, καλής ποιότητας λιπαρά. Η μεσογειακή διατροφή δεν είναι μόδα – είναι παράδοση που λειτουργεί.
3. Κοιμήσου καλά
Ο ύπνος είναι υποτιμημένος ήρωας της υγείας μας. Όταν κοιμάσαι καλά, όλα δουλεύουν καλύτερα – από την καρδιά σου μέχρι τη διάθεσή σου.
4. Συνδέσου
Οι άνθρωποι που έχουν κοινωνικές σχέσεις, φίλους, οικογένεια, γειτονιά, λένε «καλημέρα» και νιώθουν ότι ανήκουν κάπου, ζουν περισσότερο και καλύτερα. Η μοναξιά σκοτώνει – κυριολεκτικά.
5. Βρες νόημα
Κάτι που σε ενθουσιάζει, σε συγκινεί, σε κάνει να ξυπνάς με ενδιαφέρον. Μπορεί να είναι η δουλειά σου, το παιδί σου, ένα χόμπι, ο εθελοντισμός. Όταν έχεις λόγο να ζεις, το σώμα και ο νους σου το καταλαβαίνουν.
Το κλειδί είναι η συνέπεια – όχι η τελειότητα
Μην αγχωθείς να τα αλλάξεις όλα από τη μία. Κανείς δεν περιμένει να γίνεις ο πιο υγιεινός άνθρωπος του κόσμου σε μια εβδομάδα. Το μυστικό είναι στη συνέπεια, όχι στην τελειότητα. Να προσπαθείς κάθε μέρα να ζήσεις λίγο καλύτερα. Να είσαι παρών. Να ακούς το σώμα σου και να του φέρεσαι με σεβασμό. Όπως θα φερόσουν σε κάποιον που αγαπάς – γιατί, στο κάτω κάτω, αυτός είσαι.
Η μακροζωία δεν είναι πια μυστήριο. Είναι μια σειρά από μικρές συνειδητές επιλογές που κάνεις ξανά και ξανά. Και όσο πιο νωρίς ξεκινήσεις, τόσο πιο μακριά θα πας.
