Για κάποιους, είναι ένας τρόπος να ξεφορτωθούν την ένταση της ημέρας, ενώ για άλλους είναι απλώς μια περίεργη ηχητική εμπειρία που δεν ξέρουν αν πρέπει να ανησυχούν. Αλλά τι ακριβώς συμβαίνει όταν ακούς αυτόν τον χαρακτηριστικό ήχο; Και, κυρίως, είναι καλό ή κακό για την υγεία σου;
Γιατί «σπάει» η πλάτη σου;
Οι επιστήμονες δεν έχουν μια απόλυτα ξεκάθαρη απάντηση, αλλά οι κυρίαρχες θεωρίες λένε ότι το back cracking μπορεί να προέρχεται από δύο βασικούς μηχανισμούς:
1. Η θεωρία των φυσαλίδων αερίου
Το πιο διαδεδομένο σενάριο λέει ότι οι αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης περιέχουν ένα υγρό που βοηθάει στη λίπανση και την κίνηση τους. Μέσα σε αυτό το υγρό υπάρχουν μικρές φυσαλίδες αερίου (διοξειδίου του άνθρακα, αζώτου και οξυγόνου). Όταν τεντώνεις ή περιστρέφεις την πλάτη σου, οι αρθρώσεις απομακρύνονται ελαφρώς μεταξύ τους και αυτές οι φυσαλίδες «σκάνε» ξαφνικά, παράγοντας τον γνωστό κρακ ήχο.
2. Η θεωρία των συνδέσμων και των τενόντων
Μια άλλη θεωρία λέει ότι ο ήχος προέρχεται από τους συνδέσμους και τους τένοντες που κινούνται ή «αναπηδούν» στη θέση τους κατά την κίνηση. Οι μύες και οι αρθρώσεις μας είναι ένας πολύπλοκος μηχανισμός, οπότε μερικές φορές, όταν τεντώνουμε την πλάτη μας, κάποιες δομές αλλάζουν ελαφρώς θέση και δημιουργούν αυτόν τον ήχο.
Είναι καλό ή κακό να «σπας» την πλάτη σου;
Το να ακούς αυτό το κρακ μπορεί να είναι απόλυτα φυσιολογικό και συνήθως δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι νιώθουν στιγμιαία ανακούφιση, καθώς το τέντωμα απελευθερώνει ένταση στους μύες και βελτιώνει την κυκλοφορία του αρθρικού υγρού στις αρθρώσεις.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις που το συνεχές back cracking μπορεί να είναι ανησυχητικό:
• Αν συνοδεύεται από πόνο: Αν κάθε φορά που «σπάει» η πλάτη σου νιώθεις πόνο ή δυσφορία, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι υπάρχει κάποιος τραυματισμός ή φλεγμονή στις αρθρώσεις. Σε αυτή την περίπτωση, καλύτερα να επισκεφτείς έναν ειδικό.
• Αν το κάνεις εμμονικά: Αν νιώθεις την ανάγκη να «σπάσεις» την πλάτη σου συνεχώς για να αισθανθείς καλά, μπορεί να σημαίνει ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα ευθυγράμμισης στη σπονδυλική στήλη ή μυϊκή ένταση που χρειάζεται φυσικοθεραπεία.
• Αν υπάρχει χρόνια αστάθεια: Οι αρθρώσεις και οι σύνδεσμοι που «σπάνε» υπερβολικά συχνά μπορεί να χαλαρώσουν και να χάσουν τη σταθερότητά τους, οδηγώντας σε μεγαλύτερο κίνδυνο τραυματισμών στο μέλλον.
Κάνει καλό ή πρέπει να το αποφεύγουμε;
Οι ειδικοί λένε πως το περιστασιακό back cracking δεν είναι επικίνδυνο, αρκεί να γίνεται φυσικά και να μην το πιέζεις υπερβολικά. Αν νιώθεις άνετα και δεν έχεις πόνο, τότε πιθανότατα είναι απλώς μια αβλαβής συνήθεια.
Ωστόσο, αν νιώθεις συχνά πιασίματα ή έντονη ανάγκη να «ξεκλειδώσεις» την πλάτη σου, μπορεί να σημαίνει ότι υπάρχει μυϊκή ένταση ή αδυναμία που θα μπορούσε να διορθωθεί με σωστή στάση σώματος, διατάσεις ή φυσικοθεραπεία.
Τι να κάνεις αν νιώθεις την ανάγκη να «σπας» την πλάτη σου συνέχεια;
Αν πιάνεσαι συχνά και νιώθεις την ανάγκη να κάνεις συνεχώς αυτό το κρακ, δοκίμασε εναλλακτικούς τρόπους ανακούφισης:
• Κάνε διατάσεις: Μερικές απλές κινήσεις όπως το να αγκαλιάσεις τα γόνατά σου στο στήθος ή να κάνεις περιστροφικές κινήσεις με τη μέση σου μπορούν να βοηθήσουν.
• Ενίσχυσε τους μυς της πλάτης σου: Αν οι μύες γύρω από τη σπονδυλική στήλη είναι αδύναμοι, μπορεί να έχεις μεγαλύτερη αστάθεια στις αρθρώσεις. Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης (όπως γιόγκα ή pilates) βοηθούν στη σωστή στήριξη της πλάτης.
• Πρόσεξε τη στάση σου: Αν κάθεσαι για ώρες καμπουριασμένος μπροστά από έναν υπολογιστή, είναι λογικό να νιώθεις την ανάγκη να «ξεμπλοκάρεις» την πλάτη σου. Προσπάθησε να κάθεσαι σωστά, με την πλάτη σου ευθυγραμμισμένη.
• Πήγαινε σε έναν επαγγελματία: Αν νιώθεις ένταση ή δυσφορία, ένας φυσικοθεραπευτής ή χειροπράκτης μπορεί να σε βοηθήσει να βελτιώσεις την κινητικότητα της πλάτης σου με πιο ασφαλείς τρόπους.
Να το κάνω ή όχι;
Το να «σπάει» η πλάτη σου από μόνο του δεν είναι κακό και μπορεί να σου προσφέρει στιγμιαία ανακούφιση, ειδικά αν κάθεσαι πολλές ώρες ή έχεις πιάσιμο. Ωστόσο, αν το κάνεις υπερβολικά συχνά, αν συνοδεύεται από πόνο ή αν νιώθεις ότι είναι η μόνη λύση για να νιώσεις άνετα, τότε ίσως χρειάζεται να εξετάσεις καλύτερα τι συμβαίνει με τη σπονδυλική σου στήλη.
Το σημαντικότερο; Άκου το σώμα σου. Αν κάτι σε κάνει να νιώθεις καλύτερα, πιθανότατα είναι εντάξει – αλλά αν νιώθεις δυσφορία ή πόνο, ίσως ήρθε η ώρα να ζητήσεις τη γνώμη ενός ειδικού. Και, φυσικά, μην πιέζεις το σώμα σου να κάνει κάτι που δεν βγαίνει φυσικά!
