Καλοκαίρι στην Ελλάδα σημαίνει ήλιος, τουρισμός, παραλίες — αλλά, δυστυχώς, και μια αυξημένη ανησυχία: οι πυρκαγιές. Με τον κίνδυνο των δασικών πυρκαγιών να παραμένει υψηλός λόγω της κλιματικής αλλαγής και των παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας, η Ελλάδα κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τη σύγχρονη πρόληψη και αντιμετώπιση: διπλασιάζει τον στόλο των drones πυρόσβεσης και ενισχύει τις δυνάμεις της με ρεκόρ αριθμού πυροσβεστών.
Πρόκειται για μια στρατηγική κίνηση που αποτυπώνει ξεκάθαρα την προσπάθεια να περάσουμε σε μια νέα εποχή τεχνολογικής πυροπροστασίας — πιο γρήγορη, πιο ακριβή, πιο προληπτική.
Από την εμπειρία στην πρόληψη
Οι τελευταίες χρονιές ήταν σκληρές για τη χώρα. Η Εύβοια, η Ρόδος, η Πάρνηθα και άλλες περιοχές θρηνούν στρέμματα καμένης γης και οικοσυστήματα που ίσως δεν ανακάμψουν ποτέ. Μέσα από αυτά τα τραγικά παραδείγματα, έγινε σαφές ότι η έγκαιρη επέμβαση δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ανάγκη. Και σε αυτό, η τεχνολογία έρχεται να κάνει τη διαφορά.
Τα drones αλλάζουν το παιχνίδι
Τα drones, εξοπλισμένα με κάμερες θερμικής απεικόνισης, συστήματα γεωεντοπισμού και δυνατότητα αναγνώρισης καπνού από μεγάλες αποστάσεις, προσφέρουν εναέρια εποπτεία σε πραγματικό χρόνο. Δεν υποκαθιστούν τους πυροσβέστες – αλλά τους καθοδηγούν. Εντοπίζουν εστίες φωτιάς πριν αυτές γίνουν ανεξέλεγκτες, χαρτογραφούν δύσβατες περιοχές, διευκολύνουν την κατάστρωση επιχειρησιακών σχεδίων και αποτρέπουν το «αιφνιδιασμό» από δευτερεύουσες εστίες.
Με τον διπλασιασμό του στόλου, η χώρα αποκτά μεγαλύτερη κάλυψη, ταχύτερη απόκριση και δυνατότητα νυχτερινής επιτήρησης, κάτι που μέχρι πρότινος ήταν σχεδόν ανέφικτο με ανθρώπινες περιπολίες.
Πώς λειτουργούν τα drones πυροπροστασίας στην πράξη:
Τα drones που χρησιμοποιούνται για την επιτήρηση δασικών περιοχών είναι εξοπλισμένα με κάμερες υψηλής ευκρίνειας, θερμικούς αισθητήρες, GPS και πολλές φορές συνδέονται με βάσεις δεδομένων χαρτογράφησης και συστήματα τεχνητής νοημοσύνης (AI). Κατά τη διάρκεια των περιπολιών τους – που συχνά γίνονται αυτόνομα με προκαθορισμένες πτήσεις – ανιχνεύουν μεταβολές θερμοκρασίας ή ίχνη καπνού, ακόμη και σε δύσβατες ή απομονωμένες περιοχές.
Τα δεδομένα αυτά στέλνονται σε κέντρα επιχειρήσεων σε πραγματικό χρόνο, επιτρέποντας στις πυροσβεστικές δυνάμεις να εντοπίζουν ακριβώς πού ξεκινά μια πυρκαγιά, πριν ακόμη εξαπλωθεί. Σε περιοχές με περιορισμένη ανθρώπινη παρουσία, τα drones λειτουργούν ως «ψηφιακοί φρουροί» του δάσους, ενισχύοντας την επιτήρηση ειδικά τις βραδινές ώρες ή σε μέρες υψηλής επικινδυνότητας.
Η αξιοποίησή τους δεν περιορίζεται μόνο στην πρόληψη. Χρησιμοποιούνται και κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων κατάσβεσης, βοηθώντας στον καθορισμό μετώπων, στην καταγραφή αναζωπυρώσεων και στην προστασία πληθυσμών και υποδομών με ακριβέστερες προβλέψεις εξάπλωσης της φωτιάς.
Περισσότεροι άνθρωποι, περισσότερη ετοιμότητα
Παράλληλα, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ανακοίνωσε αύξηση του αριθμού των πυροσβεστών για το καλοκαίρι του 2025 σε αριθμούς-ρεκόρ. Ενισχύονται τόσο τα μόνιμα κλιμάκια όσο και οι εποχικοί πυροσβέστες, με στόχο τη γρήγορη αντίδραση και την κάλυψη περιοχών που μέχρι τώρα βασίζονταν μόνο σε εθελοντικές ομάδες.
Η συνύπαρξη τεχνολογίας και ανθρώπινης παρουσίας δημιουργεί ένα πιο ισχυρό δίχτυ προστασίας — και δίνει το στίγμα μιας πολιτικής που δεν είναι μόνο κατασταλτική, αλλά και προληπτική.
Η Ελλάδα στη διεθνή πρωτοπορία;
Η χρήση drones για την επιτήρηση δασών εφαρμόζεται ήδη σε χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και το Ισραήλ. Ωστόσο, η Ελλάδα φιλοδοξεί να γίνει η πρώτη χώρα στην Ανατολική Μεσόγειο που θα διαθέτει πλήρως οργανωμένο σύστημα παρακολούθησης με drones σε 24ωρη βάση, σε συνδυασμό με δορυφορική τεχνολογία και τεχνητή νοημοσύνη (AI).
Στόχος; Να εντοπίζονται εν τη γενέσει τους τα φαινόμενα — πριν καν χρειαστεί να ακουστεί σειρήνα.
Από την πολιτική πρόληψης στο οικολογικό αποτύπωμα
Η νέα αυτή στρατηγική εντάσσεται σε μια γενικότερη τάση: η πολιτεία δείχνει ότι επιτέλους αντιλαμβάνεται πως η διατήρηση των δασών δεν είναι μόνο θέμα “καταστολής” φωτιάς, αλλά και διαχείρισης του χώρου, της πληροφορίας και της πρόληψης.
Τα drones δεν είναι πια gadget. Είναι εργαλεία πολιτικής προστασίας. Είναι μάτια στον ουρανό, όταν τα μάτια των ανθρώπων δεν φτάνουν. Και όσο περισσότερο προχωράμε προς την πράσινη μετάβαση, τόσο πιο πολύτιμα γίνονται.
Γιατί μας αφορά όλους
Η προστασία των δασών δεν είναι υπόθεση μόνο του κράτους. Είναι κοινή ευθύνη. Αν οι νέες τεχνολογίες έρχονται να βοηθήσουν την πολιτεία, τότε κι εμείς πρέπει να ενισχύσουμε τη δική μας επαγρύπνηση: να μην ανάβουμε φωτιές, να ειδοποιούμε έγκαιρα σε περίπτωση καπνού, να υποστηρίζουμε τοπικές πρωτοβουλίες αναδάσωσης.
Γιατί κάθε στρέμμα που σώζεται είναι μια ανάσα παραπάνω. Ένα δέντρο λιγότερο που έγινε στάχτη. Μια ζωή — ανθρώπινη ή μη — που δεν χάθηκε.
Και αυτή η μάχη, αν είναι να κερδηθεί, θα κερδηθεί με τεχνογνωσία, συνεργασία και συνείδηση.
