Σκέψου πώς νιώθεις όταν μπαίνεις σε έναν ήσυχο, φωτεινό χώρο με φυσικά υλικά και θέα στη φύση. Και μετά… πώς νιώθεις όταν βρίσκεσαι σε ένα σκοτεινό, στριμωγμένο, γεμάτο θόρυβο περιβάλλον.
Η αρχιτεκτονική που μας περιβάλλει επηρεάζει άμεσα τον εγκέφαλό μας και τις ορμόνες που εκκρίνει το σώμα μας.
Ο χώρος «μιλάει» στο σώμα
Η επιστήμη της νευροαρχιτεκτονικής εξετάζει πώς το περιβάλλον επιδρά στον εγκέφαλο. Οι χώροι δεν είναι ουδέτεροι. Στέλνουν σήματα στο νευρικό μας σύστημα, που μεταφράζονται σε ορμονικές αντιδράσεις. Για παράδειγμα, όταν βρισκόμαστε σε θορυβώδεις, σκοτεινούς ή υπερβολικά “γεμάτους” χώρους, αυξάνεται η κορτιζόλη, η ορμόνη του στρες. Το σώμα μας “μπαίνει σε επιφυλακή”, νιώθουμε ένταση και εκνευρισμό. Από την άλλη, οι χώροι με άφθονο φυσικό φως ενισχύουν τη σεροτονίνη, μια ορμόνη που σχετίζεται με τη διάθεση. Ακόμη, μειώνουν τα επίπεδα κατάθλιψης και άγχους.
Η επαφή με φυσικά στοιχεία (φυτά, ξύλο, θέα σε πάρκο, σε θάλασσα ή σε βουνό) μειώνει την αδρεναλίνη και την αρτηριακή πίεση και επιβραδύνει τους καρδιακούς παλμούς. Επίσης, προκαλεί αίσθηση ηρεμίας – ακόμη κι αν απλώς κοιτάζεις από το παράθυρο… Επιπλέον, η ωκυτοκίνη είναι η “ορμόνη της αγάπης και της σύνδεσης”. Δεν είναι τυχαίο ότι σε χώρους όπως μικρές βιβλιοθήκες και cozy καθιστικά νιώθουμε αυτόματα πιο ήρεμοι.
Στην πράξη…
Ακόμα και μικρές αλλαγές στον χώρο που ζούμε ή δουλεύουμε μπορούν να κάνουν τη διαφορά στις ορμόνες μας.
-Άνοιξε τα παράθυρα για φυσικό φως και αερισμό. Αν δεν έχεις καλό φυσικό φως, επίλεξε θερμές λάμπες τύπου daylight.
-Καθιέρωσε ένα “φωτεινό σημείο” όπου περνάς αρκετό χρόνο.
-Πρόσθεσε φυτά στον χώρο σου.
-Μείωσε την “οπτική φασαρία” (π.χ. πολλά αντικείμενα, χρώματα). Κρύψε καλώδια, σκόρπια αντικείμενα, άχρηστα διακοσμητικά. Άδειασε τις επιφάνειες από οτιδήποτε περιττό. Άφησε “αναπνοές” στον χώρο – περιοχές που είναι απλώς… άδειες. Ο εγκέφαλος χρειάζεται ησυχία, το ίδιο ισχύει και για το μάτι.
-Χώρισε “ζώνες” για χαλάρωση, εργασία, ύπνο.
-Προτίμησε φυσικά υλικά (ξύλο, λινό, πέτρα) ή διακοσμητικά με οργανική υφή.
-Παίξε με τα χρώματα
Για ηρεμία: παστέλ, γήινοι τόνοι, μπλε και πράσινα.
Για ενέργεια: θερμά χρώματα σε μικρές δόσεις (π.χ. καφέ, κεραμιδί).
Extra tip
«Φτιάξε» μια θέα που σε ηρεμεί
-Πρόσθεσε πίνακες ή φωτογραφίες με φύση. Να επιλέγεις τοπία που σε ηρεμούν: δάση, λίμνες, βουνά, ουρανό, θάλασσα, λουλούδια, κοντά στο σημείο που κάθεσαι ή ξυπνάς. Ακόμα και ρεαλιστική φωτογραφία σε καμβά κάνει διαφορά! Μελέτες δείχνουν ότι οι εικόνες φύσης ενεργοποιούν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ηρεμία και την ενσυναίσθηση.
-Βάλε πράσινο στο παράθυρο (ή κοντά του). Ακόμα κι αν κοιτάς σε τοίχο, μπορείς να βάλεις γλάστρες με πρασινάδα στο περβάζι, αναρριχώμενα φυτά γύρω από το πλαίσιο του παραθύρου, μικρή σύνθεση φυτών σε εσωτερικό ράφι κοντά στο φως. Το βλέμμα ανακουφίζεται όταν βλέπει πράσινο. Αν έχεις μια άχαρη θέα, “πλαίσιωσέ” την με κουρτίνες, φυτά ή ράφια έτσι ώστε το βλέμμα σου να σταματά σε κάτι ευχάριστο. Μπορείς να δημιουργήσεις ένα mini τοπίο κοντά στο παράθυρο: λίγα φυτά, φυσικά αντικείμενα (πέτρες, κλαδάκια), ένα κερί, κάτι που συνδέεται με τη φύση.