Νέα έρευνα δείχνει ότι τελικά δεν μπορούμε να κρυφτούμε από τα παιδιά. Μπορεί να νομίζουμε ότι αρκεί να τους πούμε μια πολύ καλή δικαιολογία για κάτι που περίμεναν από εμάς και δεν το κάναμε, αλλά εκείνα ακόμα και από πολύ μικρή ηλικία… ξέρουν!
Όταν πρόκειται για αθετημένες υποσχέσεις, τα παιδιά ηλικίας από 3 έως 5 ετών αναγνωρίζουν ότι ορισμένες δικαιολογίες είναι καλύτερες από άλλες, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cognitive Development. Για τη μελέτη, σε 64 παιδιά 3 και 5 ετών παρουσιάστηκε μια σειρά βίντεο στα οποία οι μαριονέτες υποσχέθηκαν να τους δείξουν ένα ωραίο παιχνίδι, έφυγαν από τη σκηνή για να το πάρουν, αλλά μετά επέστρεψαν με άδεια χέρια.
Στη συνέχεια, τους έδωσαν μια καλή δικαιολογία («Έπρεπε να βοηθήσω τον φίλο μου με τα μαθήματά του»), ή μια κακή δικαιολογία («Ήθελα να δω τηλεόραση»), ή καμία εξήγηση. Μετά, τα παιδιά ρωτήθηκαν αν πίστευαν ότι οι ενέργειες αυτές ήταν σωστές ή όχι και γιατί.
Όποια και αν ήταν η δικαιολογία (ή η έλλειψή της), τα παιδιά συμφώνησαν ότι ήταν γενικά λάθος να παραβιάσεις μια υπόσχεση. Αλλά ήταν πιο δεκτικά όταν τους πρόσφεραν μια καλή δικαιολογία (δηλαδή έπρεπε να βοηθήσουν κάποιον), έναντι μιας κακής (δηλαδή, ήθελαν απλώς να κάνουν κάτι διασκεδαστικό).
Επομένως, τα παιδιά αυτής της ηλικίας αντιλαμβάνονται ότι η υποχρέωση να βοηθήσουν τους άλλους έχει προτεραιότητα και όχι οι προσωπικές μας επιθυμίες. «Η ηθική είναι ένας τύπος κοινού τόπου που έχουμε με τους άλλους, με αμοιβαίες προσδοκίες για το πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε και τι θεωρείται καλή δικαιολογία» επισημαίνει ο Leon Li, ο οποίος έκανε την έρευνα με τον αναπτυξιακό ψυχολόγο Michael Tomasello (Duke University).
Αυτή η μελέτη αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου πεδίου έρευνας σχετικά με το πώς τα παιδιά εκτιμούν και ενεργούν σύμφωνα με τους πολιτιστικούς και ηθικούς κανόνες για το πώς συμπεριφερόμαστε ο ένας στον άλλον.