Της Μαρίας Ακριβού
Με ένα μελένιο ταξίδι στον χρόνο ξετυλίγεται το κουβάρι μιας οικογενειακής επιχείρησης που συντηρεί μια παράδοση εκατό και πλέον ετών. Πρόκειται για την Παστελοποιία Μανωλάκος από τη Μάνη, από τις πρώτες παστελοποιίες που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα και διατηρούν αναλλοίωτη τη γεύση του παραδοσιακού εδέσματος.
Το 1902 ο Ηλίας Μανωλάκος, έχοντας εργαστεί για 20 χρόνια ως μελιτοπλάστης, όπως αποκαλούσε ο ίδιος τον εαυτό του, αποφασίζει να φτιάξει το δικό του παστελάδικο στο Γύθειο. Η επιχείρηση έχει περάσει στην τέταρτη γενιά που διακατέχεται από το ίδιο μεράκι για τη διατήρηση αυτού του γλυκού πειρασμού, τον οποίο συναντάμε για πρώτη φορά στα χρόνια του Ομήρου. Όταν μάλιστα ρωτούσαν τον Μπάρμπα Ηλία σχετικά με την προέλευση της συνταγής του, παρέπεμπε στην Ιλιάδα, λέγοντας ότι το παστέλι αναφερόταν με την ονομασία «ίντριον», κάτι σαν πλακούντας με μέλι και σουσάμι, που τον έτρωγαν οι Έλληνες για να μπορούν να αντέχουν στις κακουχίες του πολέμου.
Η εκτίμηση που τρέφουμε ακόμα και σήμερα για το παστέλι είναι μεγάλη, καθώς αποτελεί πηγή σημαντικών θρεπτικών συστατικών για τον οργανισμό. Ενδεικτικά, μια μερίδα των 50 γραμμαρίων, μέγεθος που αντιστοιχεί σε μία μικρή μπάρα, έχει περίπου 200 με 250 θερμίδες. Ο διατροφικός αυτός θησαυρός κρύβει περίπου 5 γραμμάρια πρωτεΐνης και 4 γραμμάρια φυτικών ινών, που προέρχονται από το πολύτιμο σουσάμι. Στη λίστα με τα υπόλοιπα μικροθρεπτικά συστατικά που περιέχει θα βρείτε τις βιταμίνες Β, το ασβέστιο, το μαγνήσιο, το φώσφορο, το σίδηρο, τον ψευδάργυρο, το χαλκό και το μαγγάνιο.
Όπως μας εξηγεί η Άλκηστις Μανωλάκου, Υπεύθυνη Πωλήσεων της Παστελοποιίας, η επιχείρηση μέσα στα χρόνια έχει καταφέρει να αυξήσει το πελατολόγιό της χάρη στο γεγονός ότι οι καταναλωτές είναι περισσότερο “ψαγμένοι” και αναζητούν προϊόντα τοπικά. «Μιλάμε για ένα αυθεντικό μανιάτικο έδεσμα με βαθιές ρίζες από το 1902. Οι καταναλωτές καταλαβαίνουν τι τρώνε και ξέρουν να ξεχωρίζουν ένα ποιοτικό προϊόν που έχει δημιουργηθεί από αγνά υλικά και αποτελείται αποκλειστικά από τα συστατικά που αναγράφονται στη συσκευασία του» επισημαίνει στο SayYes …tothePress η κα Μανωλάκου.
Το σουσάμι προέρχεται από την Ηλεία και το μέλι από τον Ταΰγετο και τη Μεγαλόπολη. Παράγονται περισσότεροι από 75 κωδικοί σε συσκευασίες από 38 γραμμάρια έως 135 γραμμάρια, με το μεγαλύτερο μέρος τους να απορροφάται από την χονδρική.
Αιχμή του δόρατος για την οικογένεια Μανωλάκου αποτελούν τα παστέλια χωρίς ζάχαρη. Έτσι μένουν ευχαριστημένοι όσοι αγαπούν τα γλυκά, αλλά σκέφτονται παράλληλα και την υγεία τους. Πρόσφατα έκαναν την εμφάνισή τους παστέλια με εκχύλισμα μήλου και κανέλας, το τραγανό παστέλι, τα παστέλια με σπιρουλίνα και γύρη- πρόπολη, τα οποία έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες και έρχονται να προστεθούν δίπλα σε εκείνα με εκχύλισμα πορτοκαλιού και κανέλας, με μαστίχα Χίου και τα πολύσπορα που έχουν φανατικό καταναλωτικό κοινό. Εξίσου δυνατό είναι και το παστέλι με gojie berry, έναν καρπό γνωστό για τις ευεργετικές του ιδιότητες.
«Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη άνοδος στο ελληνικό παραδοσιακό παστέλι, εξαιτίας της υψηλής διατροφικής αξίας που έχει. Προσωπικά λατρεύω το παραδοσιακό παστέλι, με το οποίο μεγάλωσα, ενώ μου αρέσει πολύ το παστέλι με μαύρο σουσάμι και πρόπολη Ταϋγέτου. Πρόκειται για μια γλυκιά ποικιλία σουσαμιού, η οποία περιέχει 60% επιπλέον ασβέστιο και είναι ιδανικό για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα οστεοπόρωσης» λέει χαρακτηριστικά.
Το εξαγωγικό αποτύπωμα
Το παστέλι θεωρείται τυπικό γλυκό της Μάνης, αλλά κάνει τον γύρο του κόσμου. Όσον αφορά την Παστελοποιία Μανωλάκος, πραγματοποιεί εξαγωγές σε Αμερική, Ρουμανία, Αγγλία και Γερμανία. Νέοι προορισμοί είναι η Γαλλία και ο Καναδάς. «Οι Άγγλοι έχουν μια αδυναμία στο παστέλι και είναι από τις αγορές με τον μεγαλύτερο τζίρο. Ωστόσο, από το Brexit και μετά υπάρχει μεγάλη δυσκολία εξαγωγής στα τρόφιμα, γεγονός που καθιστά τις εξαγωγές για έναν βιοτέχνη, όπως εμείς, ακριβό σπορ» επισημαίνει η κα Μανωλάκου.
Τα παστέλια Μανωλάκος, εκτός από το επίσημο κατάστημα λιανικής στο κέντρο του Γυθείου, καθώς και στο εργαστήριο στο Νεοχώριο Γυθείου, θα τα βρείτε κυρίως σε delicatessen και όχι σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
«Παράλληλα με τα παστέλια, συνεχίζουμε την παράδοση του παππού που έφτιαχνε λουκούμια βανίλιας, καραμέλες, καφέ και γλυκά του κουταλιού. Βέβαια είναι μικρή σε όγκο παραγωγή και απευθύνεται κυρίως στη λιανική» προσθέτει η κα Μανωλάκου.
