Ας γυρίσουμε τον χρόνο πίσω και ας σταματήσουμε για λίγο στην 28η Οκτωβρίου 1940. Σειρήνες μεταφέρουν την είδηση του πολέμου, ενός πολέμου που είχε αρχίσει ουσιαστικά 2,5 μήνες πριν, με τη βύθιση του ευδρόμου «Έλλη».
Η Ελλάδα είπε ΟΧΙ στις ιταλικές αξιώσεις που περιείχε το τελεσίγραφο το οποίο επιδόθηκε από τον Ιταλό πρέσβη Εμανουέλε Γκράτσι στον Ιωάννη Μεταξά την 28η Οκτωβρίου του 1940. Συνέπεια της άρνησης αυτής ήταν η είσοδος της χώρας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η έναρξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940. Η ημερομηνία αυτή καθιερώθηκε να γιορτάζεται στην Ελλάδα και την Κύπρο κάθε χρόνο ως επίσημη εθνική γιορτή και αργία.
Alors, c’est la guerre
Η Ιταλική Κυβέρνηση απέστειλε στην Ελλάδα τελεσίγραφο, δια του Ιταλού Πρέσβη στην Αθήνα, ο οποίος και το επέδωσε ιδιόχειρα στον Ιωάννη Μεταξά, στο σπίτι που διέμενε στην Κηφισιά. Οι απαιτήσεις περιλάμβαναν την ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο έτσι ώστε αργότερα να καταφέρει να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία του Βασιλείου της Ελλάδος, για να εξυπηρετηθούν ανάγκες ανεφοδιασμού κ.α.
Όταν ο Μεταξάς διάβασε το κείμενο, κοίταξε τον Ιταλό Πρέσβη και του απάντησε στα γαλλικά – που τότε ήταν η επίσημη διπλωματική γλώσσα – την ιστορική φράση: “Alors, c’est la guerre” που σημαίνει “Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο”.
Ήξερες ότι…
– Η λέξη «ΟΧΙ» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά ως τίτλος στο κύριο άρθρο της εφημερίδας Ελληνικό Μέλλον του Ν. Π. Ευστρατίου στις 30 Οκτωβρίου του 1940.
– Η επέτειος του ΟΧΙ γιορτάστηκε για πρώτη φορά κατά την περίοδο της Κατοχής. Στο κεντρικό κτίριο και στον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποιήθηκε ο πρώτος εορτασμός στις 28 Οκτωβρίου 1941. Τότε πραγματοποιήθηκαν ομιλίες από φοιτητές. Ακόμη, για την επέτειο μίλησε την παραμονή και ο καθηγητής Κωνσταντίνος Τσάτσος, ο απολύθηκε από το Πανεπιστήμιο εξαιτίας της άρνησής του να κάνει μάθημα την ημέρα της επετείου.
