7) ΦΕΡΡΙΤΙΝΗ – Αυτοάνοσα Νοσήματα

Κομνηνού Ελένη, Ειδική Ρευματολόγος / Επιστημονικά Υπεύθυνη Ρευματολογικού Τμήματος Metropolitan General / Διευθύντρια Κλινικής “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων ” Metropolitan General

Η υπερφεριτριναιμία σχετίζεται με φλεγμονή, λοιμώξεις και
κακοήθειες. Έχει αξιολογηθεί και σε Αυτοάνοσες ασθένειες.
Τα υψηλά επίπεδα φερριτίνης ενδεχομένως να είναι ένδειξη
σοβαρότερης νόσησης στην περίπτωση που ο ασθενής έχει
προσβληθεί από τη νόσο COVID-19 που προκαλεί ο νέος
κορωνοϊός SARS-CoV-2.

Μελέτη δείχνει πως η υπερβολική ποσότητα φερριτίνης
προκαλεί μια αλυσιδωτή αντίδραση στον οργανισμό και το
ανοσοιητικό σύστημα, τελικά υπεραντιδρά.

Τι είναι η φερριτίνη
Η φερριτίνη είναι μια σημαντική ενδοκυτταρική πρωτεΐνη που
αποθηκεύει τον σίδηρο σε όλους τους οργανισμούς. Συνδέει
ελεύθερα ιόντα του ιχνοστοιχείου, εξουδετερώνοντας τις
τοξικές του ιδιότητες και αυξάνοντας τη διαλυτότητά του. Στη
διαλυτή μορφή, το σώμα είναι σε θέση να καταναλώνει σίδηρο
ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες του, ιδίως για τη ρύθμιση του
κυτταρικού μεταβολισμού του οξυγόνου. Τα χαμηλά επίπεδα
φερριτίνης οδηγούν σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις σιδήρου
στον οργανισμό και στην εκδήλωση αναιμίας.
Τα αυξημένα επίπεδα φερριτίνης ή υπερφερριτιναιμία
υποδηλώνουν την παρουσία ιών και βακτηρίων στο σώμα. Η
υπερφεριτιναιμία μπορεί επίσης να προκληθεί από γενετική
μετάλλαξη. Σε αυτήν την περίπτωση, οδηγεί σε νευρολογικές
διαταραχές και προβλήματα όρασης.

Ο ρόλος της φερριτίνης στο ανοσοποιητικό σύστημα

Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η φερριτίνη μπορεί να
ενεργοποιήσει τα μακροφάγα, είδος λευκών αιμοσφαιρίων του ανοσοποιητικού συστήματος που παίζουν καίριο ρόλο στην
ενδογενή ανοσία. Αποτελούν ουσιαστικά την πρώτη γραμμή
άμυνας του οργανισμού.
H υπερφερριτιναιμία έχει σχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για
μεγαλύτερη νοσηρότητα και ανεπιθύμητο τελικό αποτέλεσμα.
Κι αυτό αφορά και στη νόσο COVID-19.
Η υπερφερριτιναιμία έχει μελετηθεί επισταμένως και έχει
διαπιστωθεί ότι: «στο 50% των περιπτώσεων οι ασθενείς με
υπερβολικά επίπεδα φερριτίνης πεθαίνουν. Στην
πραγματικότητα, αυτό που βλέπουμε αυτήν τη στιγμή με τη νέα
λοίμωξη από τον κορωνοϊό θυμίζει την κατάσταση με το
σύνδρομο υπερφερριτιναιμίας».

Ανοικτό πεδίο Έρευνας

Στο εργαστήριο Αυτοανοσίας του Πανεπιστημίου της Αγίας
Πετρούπολης, ήδη αναζητούν τρόπο να μειώσουν τα
κυκλοφορούντα επίπεδα της φερριτίνης στο αίμα. Παρόμοιες
προσπάθειες γίνονται και από άλλες ερευνητικές ομάδες ανά
τον κόσμο.