Το λίπος το οποίο βρίσκεται στην κοιλιακή χώρα χωρίζεται σε δύο είδη. Το ένα είναι το υποδόριο λίπος, το οποίο μπορεί να πιαστεί με το χέρι, και το δεύτερο είναι το σπλαχνικό λίπος το οποίο είναι το εσωτερικό λίπος και περικλείει τα όργανα της κοιλιάς. Το δεύτερο είναι το πιο επικίνδυνο καθώς σχετίζεται με πληθώρα προβλημάτων υγείας όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, αυξημένη αρτηριακή πίεση κ.α.
Όταν το σπλαχνικό λίπος είναι αυξημένο, επειδή βρίσκεται κοντά στην κύρια φλέβα που μεταφέρει το αίμα στο ήπαρ απελευθερώνει μεταβολικά προϊόντα απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος, τα οποία στην συνέχεια συσσωρεύονται στο συκώτι. Ουσίες που εκκρίνονται από τα λιποκύτταρα, μπορούν να εισχωρήσουν στο ήπαρ και στη συνέχεια να επηρεάσουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της κακής χοληστερόλης αλλά και τη μείωση της καλής.
Το σπλαχνικό λίπος επίσης μπορεί να προκαλέσει αρκετά προβλήματα, καθώς διεγείρει την έκκριση ορμονών οι οποίες σχετίζονται με την αυξημένη αρτηριακή πίεση, το αυξημένο σπλαχνικό λίπος, το αυξημένο σάκχαρο στο αίμα και την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Οι ορμόνες αυτές δυσκολεύουν το σώμα να παράγει ινσουλίνη, μία ορμόνη η οποία ρυθμίζει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τα άτομα με αυξημένο σπλαχνικό λίπος να έχουν περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.
Τέλος, έρευνες έχουν δείξει ότι το σπλαχνικό λίπος μπορεί να επηρεάζει και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Μερικές από τις ορμόνες που εκκρίνονται από το λίπος μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία του εγκεφάλου και να αυξήσουν τον κίνδυνο άνοιας ή και κατάθλιψης.
Για ποιο λόγο όμως το λίπος συσσωρεύεται στην περιοχή της κοιλίας;
Συνήθως το σπλαχνικό λίπος δημιουργείται περισσότερο στους άνδρες. Η συσσώρευση του δημιουργείται από την καθιστική ζωή, την ανθυγιεινή διατροφή, την κληρονομικότητα, και από το έντονο στρες. Επίσης οι γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση έχουν την τάση να συσσωρεύουν πιο πολύ λίπος στην περιοχή της κοιλιάς λόγο ορμονικών παραγόντων. Ο πιο εύκολος τρόπος για να δούμε εάν βρισκόμαστε σε κίνδυνο είναι να μετρήσουμε την περιφέρεια της κοιλιακής χώρας και να τη διαιρέσουμε με την περιφέρεια των γλουτών. Εάν το αποτέλεσμα είναι πάνω από 0,85 για τις γυναίκες και 0,95 για τους άνδρες τότε το σπλαχνικό λίπος είναι επικίνδυνο, και υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες για καρδιαγγειακά και άλλα νοσήματα, ακόμα και εάν ο ΔΜΣ (Δείκτης Μάζας Σώματος) θεωρείται φυσιολογικός. Άλλη μέτρηση η οποία μπορεί να καθορίσει το ποσό του σπλαχνικού λίπους και τον κίνδυνο υγείας είναι η λιπομέτρηση.
Πώς μπορεί να μειωθεί το σπλαχνικό λίπος;
Για να μειωθεί το σπλαχνικό λίπος ακολουθείται η ίδια διαδικασία που αφορά στη μείωση του συνολικού λίπους στο σώμα, δηλαδή ισορροπημένη διατροφή, μείωση της ποσότητας κορεσμένων λιπαρών, αυξημένη κατανάλωση φυτικών ινών και καθημερινή φυσική δραστηριότητα. Ιδιαίτερα η συστηματική άσκηση έχει φανεί ότι μπορεί να μειώσει το σπλαχνικό λίπος περισσότερο, σε σχέση με το υποδόριο λίπος. Επίσης οι ανεπαρκείς ώρες ύπνου συνδέονται άμεσα με την πρόσληψη βάρους και λίπους λόγο της έκκρισης κορτιζόλης από τον οργανισμό.
Συμπερασματικά τα προβλήματα που δημιουργούνται από το σπλαχνικό λίπος είναι πολύ περισσότερα από αυτά του υποδόριου, αλλά μπορούν να είναι αναστρέψιμα αρκεί να υπάρχει μία έγκαιρη αντιμετώπιση.