Μια μπουκιά από λάθος μπισκότο. Μια βόλτα σ’ ένα πάρκο γεμάτο γύρη. Ένα χάδι σε μια γάτα. Ένα φαρμακευτικό σιρόπι που σε έστειλε στα επείγοντα. Μια αθώα καλοκαιρινή βουτιά που καταλήγει σε δύσπνοια και πανικό.
Κάπου εκεί, ανάμεσα στις «μικρές υπερβολές» που λέμε για τις αλλεργίες — και στις μεγάλες αλήθειες που δεν ακούγονται αρκετά — βρίσκεται η Παγκόσμια Ημέρα Αλλεργίας. Όχι για να μας τρομάξει. Αλλά για να μας υπενθυμίσει πως το να ζεις με αλλεργία είναι, πολλές φορές, ένας αόρατος ακροβατισμός. Και πως δεν είναι όλοι εξίσου έτοιμοι να το καταλάβουν.
Γιατί αλλεργία δεν σημαίνει απλώς «δεν τρώω φουντούκι». Μπορεί να σημαίνει:
– Έχω πάντα μαζί μου ένεση αδρεναλίνης.
– Δεν φιλάω κάποιον που μόλις ήπιε γάλα.
– Διαβάζω ετικέτες με το μικροσκόπιο.
– Έχω πάθει κρίση απλώς επειδή κάποιος έφερε φυστικοβούτυρο στο γραφείο.
Η αλλεργία μπορεί να είναι ένα απλό φτέρνισμα… ή και ένα σοβαρό επεισόδιο που χρειάζεται διασωλήνωση. Μπορεί να είναι μια ήπια αντίδραση στο δέρμα… ή και μια απειλητική για τη ζωή σου κατάσταση, που ξεκινά μέσα σε λίγα λεπτά.
Όλα αυτά όμως έχουν κάτι κοινό: είναι υπαρκτά, είναι καθημερινά και συχνά δεν φαίνονται. Κι αυτό είναι το πιο ύπουλο απ’ όλα. Γιατί οι αλλεργίες, ενώ αυξάνονται ραγδαία παγκοσμίως, παραμένουν βαθιά υποτιμημένες.
Ακόμη και η γλώσσα μας τις γελοιοποιεί: «είμαι αλλεργικός στις Δευτέρες», «είμαι αλλεργική στη δέσμευση». Όμως για τους ανθρώπους με πραγματικές αλλεργίες, το ζήτημα δεν είναι απλώς θέμα προτίμησης — είναι θέμα ζωής.
Η Παγκόσμια Ημέρα Αλλεργίας είναι εδώ για να ρίξει φως, να προσφέρει ενημέρωση, και κυρίως να γεννήσει λίγη περισσότερη κατανόηση. Να θυμίσει στους γύρω μας πως ο σεβασμός δεν είναι υπερβολή — είναι απαραίτητος.
Γιατί όταν κάποιος σου λέει «έχω αλλεργία», δεν σου λέει «μπορεί να νιώσω λίγο άβολα». Σου λέει:
«Μπορεί να κινδυνεύσω, απλώς επειδή δεν πρόσεξες».
Fun Fact: Πάνω από 400 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με αλλεργική ρινίτιδα, ενώ οι αναφυλαξίες αυξάνονται με τρομακτικούς ρυθμούς, ιδίως στα παιδιά.
Και κάτι ακόμα: Οι πιο συνηθισμένες αλλεργίες περιλαμβάνουν τρόφιμα (γάλα, αυγό, ξηρούς καρπούς), τσιμπήματα εντόμων, φάρμακα και φυσικά γύρη, μούχλα και τρίχες ζώων. Αλλά υπάρχει και αλλεργία στο νερό, στον ήλιο, ακόμα και… στο σπέρμα.
Tip του Say Yes: Αν κάποιος έχει αλλεργία, ρώτα τι να κάνεις σε περίπτωση ανάγκης. Μπορεί να σώσεις μια ζωή.
Γιατί τελικά… Δεν χρειάζεται να είσαι αλλεργικός για να νοιάζεσαι. Χρειάζεται απλώς να είσαι άνθρωπος.
Ήξερες ότι:
Η λέξη «αλλεργία» (allergy) χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1906 από τον Αυστριακό παιδίατρο Clemens von Pirquet.
Ο von Pirquet παρατήρησε ότι ορισμένοι από τους ασθενείς του παρουσίαζαν υπερβολικές ή μη αναμενόμενες αντιδράσεις όταν λάμβαναν για δεύτερη φορά ένα φάρμακο ή έναν ορό. Για να περιγράψει αυτή τη «διαφορετική αντίδραση», δημιούργησε τον όρο “allergie”, από τις ελληνικές λέξεις:
-
ἄλλος (allos) = άλλος, διαφορετικός
-
ἔργον (ergon) = έργο, δράση
Δηλαδή: «διαφορετική αντίδραση» ή «αλλοιωμένη λειτουργία» του οργανισμού απέναντι σε μια ουσία που κανονικά δεν θα έπρεπε να προκαλεί βλάβη.
Αυτή η απλή λέξη έμελλε να περιγράψει έναν τεράστιο και αυξανόμενο τομέα της ιατρικής και της καθημερινής ζωής — από τα απλά φτερνίσματα μέχρι τις σοβαρές αναφυλαξίες.
