Στη Νέα Υόρκη, πραγματοποιήθηκε η πρώτη πλήρως ρομποτική διπλή μεταμόσχευση πνευμόνων, μια επαναστατική επέμβαση, που χρησιμοποιεί ρομπότ για την επιτάχυνση της ανάρρωσης και τη μείωση του χρόνου νοσηλείας. Η διαδικασία έλαβε χώρα στο Κέντρο Υγείας του NYU Langone στο ανατολικό Μανχάταν στις 22 Οκτωβρίου κα έγινε μια 57χρονη γυναίκα, τη Cheryl Mehrkar.
Η Mehrkar πάσχει από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) για πάνω από δέκα χρόνια, με την κατάσταση της να επιδεινώνεται μετά τον COVID-19. Μιλώντας στο «Reuters» από το κρεβάτι της στο νοσοκομείο, θυμάται τη στιγμή που κατάλαβε πόσο σοβαρή είχε γίνει η κατάσταση της: «Θυμάμαι ότι όταν επισκέφτηκα ένα γηροκομείο για τη δουλειά μου στις πρώτες βοήθειες, ο 85χρονος φύλακας ανέβηκε τις σκάλες ευκολότερα από μένα. Σκέφτηκα πως αυτό δεν ήταν καλό».
Η ίδια ήταν ιδιαίτερα απογοητευμένη από την αδυναμία της να ζήσει ενεργά, καθώς εκτός από τη δουλειά της στις Πρώτες Βοήθειες, διατηρούσε και σχολή καράτε με τον σύζυγό της, Shahin Mehrkar, ενώ της ‘άρεσε να οδηγεί τη μοτοσικλέτα της. Αφού πέρασε χρόνια αναζητώντας βοήθεια, τελικά το NYU Langone την ενημέρωσε ότι πληρούσε τις προϋποθέσεις για μεταμόσχευση πνεύμονα.
Όταν έμαθε ότι ήταν υποψήφια για μεταμόσχευση, δεν περίμενε μεγάλη καθυστέρηση: «Πέντε μέρες μετά με πήραν τηλέφωνο και μου είπαν ότι η συμβατότητα ήταν στο 98%. Είπα πως θα ήμουν εκεί σε δύο ώρες», θυμάται.
Η διαδικασία της μεταμόσχευσης πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια ρομπότ, το οποίο συνδυαζόταν με τη χειρουργική ομάδα. Το ρομπότ αφαίρεσε τους κατεστραμμένους πνεύμονες, προετοίμασε τη χειρουργική περιοχή και στη συνέχεια τοποθέτησε τους νέους πνεύμονες μέσω μικρών τομών, μόλις 6 εκατοστών, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές επεμβάσεις, όπου οι τομές είναι περίπου 24 εκατοστά. Σύμφωνα με τη Δρ. Stephanie H. Chang, η χειρουργική διευθύντρια του προγράμματος μεταμόσχευσης πνεύμονα του NYU Langone Health, αυτό μειώνει σημαντικά το τραύμα στο θωρακικό τοίχωμα.
Αν και η Mehrkar βρίσκεται μόλις λίγες ημέρες μακριά από την έξοδο από το νοσοκομείο, η ανάρρωσή της προχωρά γρήγορα. Έχει ήδη αρχίσει να περπατά και σύντομα θα επιστρέψει στο σπίτι της, περίπου ένα μήνα μετά από την επέμβαση.
Για τον δότη, η Mehrkar λέει: «Γνωρίζω μόνο είναι ότι ήταν νέος άντρας. Σκέφτομαι πως η οικογένεια του θρηνεί και δύο εβδομάδες μετά, εγώ αναπνέω με τους πνεύμονές του…»
Πρώτη καταγεγραμμένη μεταμόσχευση (16ος αιώνας)
Η πρώτη καταγεγραμμένη μεταμόσχευση στην ιστορία πραγματοποιήθηκε στην Αρχαία Ινδία, σύμφωνα με τους μύθους και τα κείμενα της Αγιουρβέδα. Ωστόσο, σε σύγχρονους επιστημονικούς όρους, η πρώτη τεκμηριωμένη μεταμόσχευση έγινε τον 16ο αιώνα.
Η πρώτη επιτυχής χειρουργική μεταμόσχευση δέρματος έγινε το 1597 από τον Ιταλό χειρουργό Gaspare Tagliacozzi, τον “πατέρα της πλαστικής χειρουργικής”. Ο Tagliacozzi χρησιμοποίησε δέρμα από το μπράτσο του ασθενή για να αποκαταστήσει τη μύτη του, σε μια διαδικασία γνωστή ως ρινοπλαστική με δερματικό κρημνό. Η μέθοδος αυτή ήταν επαναστατική για την εποχή και βασίστηκε στις αρχές της αγγειοποίησης του δέρματος.
Πρώτη μεταμόσχευση οργάνου
Η πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση ανθρώπινου οργάνου έγινε το 1954 στη Βοστώνη των ΗΠΑ από τον Dr. Joseph Murray. Ο Murray μεταμόσχευσε έναν νεφρό από έναν δίδυμο αδερφό στον άλλο, γεγονός που απέτρεψε την απόρριψη του μοσχεύματος, καθώς υπήρχε πλήρης γενετική συμβατότητα. Αυτή η επέμβαση θεωρείται το ορόσημο της σύγχρονης μεταμοσχευτικής ιατρικής και χάρισε στον Murray το Νόμπελ Ιατρικής το 1990.
Από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη εποχή, η επιστήμη των μεταμοσχεύσεων έχει εξελιχθεί δραματικά, επιτρέποντας πλέον τη μεταμόσχευση ζωτικών οργάνων, όπως καρδιά, ήπαρ και πνεύμονες, και δίνοντας ελπίδα σε εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.