Η Μόνα Λίζα του Λεονάρντο ντα Βίντσι είναι, χωρίς αμφιβολία, ο πιο διάσημος πίνακας στον κόσμο. Όχι μόνο για το αινιγματικό της χαμόγελο ή τις θεωρίες συνωμοσίας που την περιβάλλουν, αλλά και γιατί έχει τραβήξει πάνω της κάθε πιθανό και απίθανο είδος επίθεσης. Από πέτρες και κούπες μέχρι τούρτες και σούπες, η “Τζοκόντα” έχει επιβιώσει από τόσες επιθέσεις, που θα μπορούσε να έχει δικό της… σύλλογο επιζώντων έργων τέχνης!
Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικά από τα πιο διάσημα περιστατικά βανδαλισμού που έχουν σημαδέψει την ιστορία της.
1956: Επίθεση με πέτρα
Τον Δεκέμβριο του 1956, ένας άντρας από τη Βολιβία, ο Ούγκο Ουνγκάζα Βιλέγκας, πέταξε πέτρα στη Μόνα Λίζα, προκαλώντας μικρή ζημιά στον αγκώνα της. Αυτό ήταν και το γεγονός που οδήγησε στην απόφαση να τοποθετηθεί προστατευτικό γυαλί, το οποίο σώζει τον πίνακα μέχρι σήμερα.
1974: Η κόκκινη μπογιά στο Τόκιο
Όταν η Μόνα Λίζα εκτέθηκε στην Ιαπωνία, μια γυναίκα διαμαρτυρήθηκε για την έλλειψη προσβασιμότητας του μουσείου και πέταξε κόκκινη μπογιά στον πίνακα. Ευτυχώς, το γυαλί έκανε ξανά το καθήκον του.
2009: Η ρωσική κούπα
Μια Ρωσίδα, απογοητευμένη επειδή δεν της έδωσαν γαλλική υπηκοότητα, πέταξε μια κεραμική κούπα στο αλεξίσφαιρο γυαλί. Το αποτέλεσμα; Η κούπα έσπασε, η Μόνα Λίζα έμεινε αλώβητη, και η γυναίκα συνελήφθη.
2022: Η επίθεση με τούρτα
Ένας άνδρας μεταμφιεσμένος σε ηλικιωμένη γυναίκα με αναπηρικό καροτσάκι πλησίασε τη Μόνα Λίζα στο Λούβρο και πέταξε τούρτα στο προστατευτικό γυαλί! Δήλωσε ότι ήθελε να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο για την κλιματική αλλαγή. Η Μόνα Λίζα, φανερά… ενοχλημένη, καθαρίστηκε και συνέχισε να χαμογελά.
2024: Σούπα στη Μόνα Λίζα!
Τον Ιανουάριο του 2024, δύο ακτιβιστές από την ομάδα “Riposte Alimentaire” πέταξαν σούπα στο γυαλί που προστατεύει τη Μόνα Λίζα. Ο σκοπός τους; Να διαμαρτυρηθούν για τη σύγχρονη γεωργία και την πρόσβαση σε υγιεινή τροφή. Και πάλι, η Μόνα Λίζα δεν… έπαθε τίποτα!
Γιατί τόσο μίσος για τη Μόνα Λίζα;
Είναι παράδοξο: ο πιο διάσημος πίνακας του κόσμου είναι και ο πιο πολυβανδαλισμένος. Ο λόγος είναι απλός: Η Μόνα Λίζα είναι παγκόσμιο σύμβολο τέχνης, και όποιος θέλει να τραβήξει την προσοχή χρησιμοποιεί την εικόνα της για να περάσει το μήνυμά του.
Θα σταματήσουν ποτέ οι επιθέσεις;
Το Λούβρο δεν παίρνει κανένα ρίσκο. Ο πίνακας βρίσκεται πλέον πίσω από αλεξίσφαιρο γυαλί, έχει αυστηρή φύλαξη και οι επισκέπτες δεν μπορούν να πλησιάσουν σε μικρή απόσταση. Παρ’ όλα αυτά, η Μόνα Λίζα μάλλον δεν θα βρει ποτέ ησυχία.
Γιατί όπως φαίνεται, αν υπάρχει ένα έργο τέχνης που δεν περνά απαρατήρητο, αυτό είναι η Μόνα Λίζα!
Ήξερες ότι… η Μόνα Λίζα δεν είχε πάντα το δικό της δωμάτιο στο Λούβρο και για μεγάλο μέρος της ιστορίας της δεν ήταν καν το πιο διάσημο έργο του μουσείου;
Μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, η Μόνα Λίζα ήταν απλώς ένας από τους πολλούς πίνακες του Λούβρου, χωρίς την τεράστια φήμη που έχει σήμερα. Όλα άλλαξαν το 1911, όταν ο Ιταλός Βιντσέντσο Περούτζια έκλεψε τη Μόνα Λίζα από το μουσείο, πιστεύοντας ότι έπρεπε να επιστρέψει στην Ιταλία. Για δύο χρόνια, ο πίνακας είχε εξαφανιστεί, και η υπόθεση έγινε τεράστιο σκάνδαλο, με τις εφημερίδες της εποχής να γράφουν καθημερινά γι’ αυτό.
Όταν τελικά βρέθηκε στην Ιταλία το 1913 και επέστρεψε στο Λούβρο, η Μόνα Λίζα έγινε ξαφνικά διάσημη παγκοσμίως, με χιλιάδες επισκέπτες να συρρέουν για να τη δουν. Αν δεν είχε κλαπεί, ίσως να μην ήταν ποτέ τόσο γνωστή όσο είναι σήμερα!
