Wi-Fi, 5G, έξυπνες συσκευές, GPS, remote εργασία, social media, cloud. Πόσα από αυτά χωρούν σε μία ημέρα; Σχεδόν όλα. Κι όμως, υπάρχει μία που τα χωράει όλα – και είναι η 17η Μαΐου, η Παγκόσμια Ημέρα Τηλεπικοινωνιών και Κοινωνίας της Πληροφορίας. Ή, αλλιώς, η ημέρα που γιορτάζουμε την αόρατη κλωστή που μας ενώνει: την τεχνολογία.
Από το πρώτο τηλεγράφημα μέχρι το τελευταίο TikTok, ο κόσμος μας έχει αλλάξει ριζικά. Ζούμε σε μια εποχή που το “σ’ αγαπώ” μπορεί να ταξιδέψει από τη μία άκρη της Γης στην άλλη μέσα σε χιλιοστά του δευτερολέπτου. Μια εποχή όπου οι πληροφορίες δεν μεταφέρονται απλώς· αναβλύζουν, κατακλύζουν και ορίζουν τις ζωές μας.
Τι ακριβώς γιορτάζουμε σήμερα;
Η Ημέρα αυτή καθιερώθηκε από τη Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU) του ΟΗΕ για να θυμίζει την υπογραφή της πρώτης Διεθνούς Σύμβασης Τηλεγράφου το 1865 – ναι, όταν ακόμα γράφαμε σε Μορς. Από τότε μέχρι σήμερα, οι τηλεπικοινωνίες δεν σταμάτησαν ούτε στιγμή να αλλάζουν τα πάντα: την οικονομία, την πολιτική, την εκπαίδευση, την καθημερινότητά μας.
Τα τελευταία χρόνια, η γιορτή επεκτάθηκε και στην έννοια της “κοινωνίας της πληροφορίας”, αναγνωρίζοντας ότι η πρόσβαση στη γνώση είναι πλέον τόσο σημαντική όσο και το ίδιο το οξυγόνο. Στόχος; Να μην μείνει κανείς πίσω στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Να γεφυρωθεί το digital divide – δηλαδή η ανισότητα μεταξύ όσων έχουν και όσων δεν έχουν πρόσβαση στην τεχνολογία.
Από τη σύνδεση στην ουσία
Το ερώτημα, βέβαια, δεν είναι αν είμαστε συνδεδεμένοι. Είναι με τι είμαστε συνδεδεμένοι. Γιατί σήμερα, σε έναν κόσμο με 8 δισεκατομμύρια SIM και σχεδόν 6 δισ. smartphone, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο. Μαθητές που δεν μπορούν να κάνουν e-learning. Γεωργοί που δεν έχουν δεδομένα για τον καιρό. Μικρές επιχειρήσεις που δεν έχουν ούτε καν ένα email.
Η ψηφιακή ισότητα δεν είναι πολυτέλεια – είναι θεμελιώδες δικαίωμα. Και όσο η τεχνολογία καλπάζει, τόσο πιο σημαντικό είναι να μη γίνει προνόμιο λίγων.
Η Ελλάδα στην εποχή των δικτύων
Στη χώρα μας, η πρόοδος στις τηλεπικοινωνίες είναι εντυπωσιακή: από το πρόγραμμα “ΣΥΖΕΥΞΙΣ” στον δημόσιο τομέα μέχρι τις επενδύσεις σε οπτικές ίνες και 5G, αλλά και τη στροφή στην ψηφιακή εξυπηρέτηση των πολιτών μέσω του gov.gr.
Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα ανοιχτά ζητήματα: η κάλυψη των νησιών και των ορεινών περιοχών, η ψηφιακή εκπαίδευση των μεγαλύτερων ηλικιών, η προστασία των προσωπικών δεδομένων, αλλά και η υπερφόρτωση της πληροφορίας που προκαλεί κόπωση και σύγχυση.
Γιατί, αλήθεια, μπορείς να έχεις όλες τις μπάρες σήματος γεμάτες, και πάλι να νιώθεις μόνος.
Η τεχνολογία είναι εργαλείο. Όχι σκοπός.
Η σημερινή ημέρα δεν είναι απλώς μια “γιορτή της τεχνολογίας”. Είναι μια υπενθύμιση ότι η τεχνολογία πρέπει να υπηρετεί τον άνθρωπο – όχι να τον απομονώνει, να τον κατασκοπεύει ή να τον χειραγωγεί.
Χρειάζεται ψηφιακή παιδεία. Χρειάζεται διαφάνεια. Χρειάζεται συνείδηση. Χρειάζεται κι ένα pause – για να θυμηθούμε ότι πίσω από κάθε μήνυμα, κάθε scroll, κάθε click, υπάρχει ένας άνθρωπος.
Fun Fact of the Day: Περισσότεροι από 2.6 δισ. άνθρωποι στον κόσμο παραμένουν εκτός διαδικτύου. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού δεν έχει καμία πρόσβαση στην κοινωνία της πληροφορίας.