Η Μέθοδος Μοντεσσόρι είναι αρκετά διαφορετική από το κλασσικό σύστημα εκπαίδευσης και δεν στοχεύει απλώς στη στείρα γνώση που τα παιδιά αποκτούν γρήγορα (και συνήθως ξεχνούν γρήγορα!). Αντίθετα ο στόχος της Μεθόδου Μοντεσσόρι είναι η πολύπλευρη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού.
Μαρία Μοντεσσόρι
H Μαρία Θέκλα Αρτεμισία Μοντεσσόρι (Maria Tecla Artemisia Montessori) ξεκίνησε τις σπουδές της στη Φιλοσοφία, την Ψυχολογία και σε θέματα αγωγής και λίγο μετά άνοιξε το Casa dei Bambini (Το σπίτι των παιδιών) με στόχο να εκπαιδεύσει τα παιδιά άπορων οικογενειών ηλικίας έως 6 ετών σε μία φτωχογειτονιά της Ρώμης. Η Μοντεσσόρι στήριξε το πρόγραμμά της στην άποψη ότι τα παιδιά μπορούν να μάθουν όταν τους δοθεί η ελευθερία να προοδεύσουν με τον δικό τους ρυθμό, σε ένα καλά οργανωμένο περιβάλλον το οποίο περιλαμβάνει έναν ελκυστικό χώρο και πλούσια υλικά.
Οι μαθητές μάθαιναν στην αυτοπειθαρχία μέσα από δραστηριότητες, όπως το ξεσκόνισμα και το σκούπισμα της τάξης, ή η περιποίηση του κήπου. Σύμφωνα με τη μέθοδό της, το παιδί συμμετέχει στη γνώση και με τις πέντε αισθήσεις του και εκπαιδεύεται χωρίς σχολικούς καταναγκασμούς. Διάφορα αντικείμενα το βοηθούν να κατανοήσει τις έννοιες του βάρους, τα χρώματα, τα ποσοτικά μεγέθη και τα σχήματα. Η παιδαγωγός δεν επιβάλλεται ποτέ με τον φόβο ή με την ένταση της φωνής της. Ένα «μάθημα σιωπής» ασκεί τον αυτοέλεγχο και την αυτοσυγκράτηση.
Το εκπαιδευτικό της σύστημα αρχίζει να αναγνωρίζεται πρώτα στην Ιταλία και στη συνέχεια στον υπόλοιπο κόσμο.
Η Μέθοδος Μοντεσσόρι
Αυτό που κάνει τη μέθοδο Μοντεσσόρι να ξεχωρίζει είναι ότι τα παιδιά αποκτούν κοινωνικές δεξιότητες, γίνονται κοινωνικά και μαθαίνουν σωστούς τρόπους συμπεριφοράς χωρίς την παρέμβαση του μοντεσσοριανού δασκάλου και παιδαγωγού. Τα παιδιά μαθαίνουν να είναι ανεξάρτητα και αυτό τα βοηθά στο να παίρνουν αποφάσεις και να έχουν κριτική σκέψη.
Επομένως, η μοντεσσοριανή μέθοδος ακολουθεί το ρυθμό του κάθε παιδιού και το αφήνει ελεύθερο να επιλέξει μέσα από πολλές και διαφορετικές δραστηριότητες, τι είναι αυτό με το οποίο θέλει να ασχοληθεί χωρίς παρεμβολές και διακοπές από τρίτους.
Η μοντεσσοριανή τάξη αποτελεί ένα διαδραστικό περιβάλλον στο οποίο δεν κυριαρχεί η θεωρία, αλλά η πράξη και η βιωματική μάθηση μέσα από hands-on δραστηριότητες. Τα παιδιά μαθαίνουν από τη δική τους εμπειρία και με το δικό τους ρυθμό.
Μοντεσσοριανά σχολεία στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα τα Μοντεσσοριανά σχολεία είναι όλα ιδιωτικά και, εκτός από την Αθήνα, λειτουργούν λίγα και στην συμπρωτεύουσα (Μοντεσσοριανή Σχολή Ζαφρανά).
Το πρώτο Μοντεσσοριανό νηπιαγωγείο στην Ελλάδα άνοιξε το 1936 στην Αθήνα από την εκπαιδευτικό Μαρία Εντελστάιν-Γουδέλη (1906-1991), με τη βοήθεια του παιδαγωγού Δημήτρη Γληνού. Είναι η σημερινή Μοντεσσοριανή Σχολή Αθηνών «Μαρία Γουδέλη», που βρίσκεται στη Νέα Φιλοθέη.