Μια γλώσσα που δεν είναι απλώς ένα σύστημα επικοινωνίας, αλλά ένας ζωντανός θησαυρός γνώσης, ιστορίας και πολιτισμού, που συνεχίζει να διαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο εκφραζόμαστε και σκεφτόμαστε.
Η ημέρα αυτή καθιερώθηκε το 2017, με σκοπό να υπενθυμίσει τη σημασία της ελληνικής γλώσσας, όχι μόνο για όσους τη μιλούν σήμερα, αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο. Επιλέχθηκε η 9η Φεβρουαρίου ως ημέρα εορτασμού, γιατί συμπίπτει με την επέτειο του θανάτου του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού, του ανθρώπου που ύμνησε τη γλώσσα και το πνεύμα του ελληνισμού μέσα από τους στίχους του.
Η Ελληνική Γλώσσα μέσα στους αιώνες
Η ελληνική είναι μία από τις παλαιότερες καταγεγραμμένες γλώσσες στον κόσμο, με συνεχή χρήση για πάνω από 3.000 χρόνια. Από τη μυκηναϊκή Γραμμική Β’, στα ομηρικά έπη, και από την κλασική Αθήνα, μέχρι τη σύγχρονη εποχή, η ελληνική γλώσσα εξελίχθηκε, προσαρμόστηκε και παρέμεινε ζωντανή και δυναμική.
Η επιρροή της υπήρξε καταλυτική στην παγκόσμια πολιτιστική και επιστημονική ανάπτυξη. Στα ελληνικά διατυπώθηκαν οι πρώτες φιλοσοφικές, ιατρικές και μαθηματικές έννοιες. Ο Αριστοτέλης, ο Ιπποκράτης, ο Ευκλείδης, ο Πλάτωνας και άλλοι διατύπωσαν θεωρίες που ακόμα και σήμερα αποτελούν θεμέλιο πολλών επιστημονικών κλάδων.
Η ελληνική γλώσσα υπήρξε επίσης η γλώσσα των Ευαγγελίων, καθώς και της πρώτης Χριστιανικής Εκκλησίας. Ακόμα και κατά την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και της Οθωμανικής Κατοχής, η γλώσσα διατηρήθηκε, παρά τις αντιξοότητες, για να φτάσει ως επίσημη γλώσσα του σύγχρονου ελληνικού κράτους μετά την επανάσταση του 1821.
Οι Ελληνικές λέξεις που «Κατέκτησαν» τον κόσμο
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η ελληνική γλώσσα είναι παντού. Χιλιάδες ελληνικές λέξεις έχουν περάσει σε άλλες γλώσσες, επηρεάζοντας τη λεξιλογική τους δομή. Ιδιαίτερα στην επιστήμη, την ιατρική, τη φιλοσοφία και τις τέχνες, οι ελληνικές λέξεις είναι θεμελιώδεις.
✔ Φιλοσοφία (philosophy)
✔ Δημοκρατία (democracy)
✔ Θέατρο (theatre)
✔ Ιστορία (history)
✔ Μαθηματικά (mathematics)
✔ Τεχνολογία (technology)
✔ Ανάλυση (analysis)
✔ Πολιτική (politics)
Ακόμα και λέξεις που χρησιμοποιούμε καθημερινά σε ξένες γλώσσες, όπως “telephone” (τηλέφωνο), “biology” (βιολογία), “psychology” (ψυχολογία), “encyclopedia” (εγκυκλοπαίδεια), προέρχονται από την ελληνική.
Η επιρροή αυτή είναι εντυπωσιακή, καθώς δεν περιορίζεται μόνο στην αγγλική γλώσσα, αλλά έχει επηρεάσει τη λατινική, τη γαλλική, την ισπανική, τη ρωσική και πολλές άλλες γλώσσες.
Η σημασία της Ελληνικής Γλώσσας σήμερα
Παρά τη μακραίωνη ιστορία της, η ελληνική γλώσσα αντιμετωπίζει προκλήσεις στη σύγχρονη εποχή. Η παγκοσμιοποίηση, η εκτεταμένη χρήση της αγγλικής γλώσσας στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και η σταδιακή υιοθέτηση ξένων όρων, έχουν δημιουργήσει την ανάγκη να προστατευθεί και να διατηρηθεί η γλωσσική μας κληρονομιά.
Η σημασία της ελληνικής γλώσσας δεν είναι μόνο συναισθηματική ή ιστορική. Είναι ζωντανή, λειτουργική και εξελίσσεται συνεχώς, προσαρμοζόμενη στις απαιτήσεις της εποχής. Το πιο σημαντικό είναι να συνεχίσουμε να τη χρησιμοποιούμε σωστά και συνειδητά, αποφεύγοντας την υπερβολική χρήση ξενικών λέξεων εκεί όπου υπάρχουν ελληνικές εναλλακτικές.
Πώς μπορούμε να διατηρήσουμε τη γλώσσα μας ζωντανή;
✔ Ανακαλύπτοντας τον πλούτο της – Η ελληνική έχει μια ανεπανάληπτη εκφραστική ικανότητα. Ας μάθουμε και ας χρησιμοποιούμε τις λέξεις της σωστά.
✔ Διδάσκοντας τη νέα γενιά – Τα παιδιά πρέπει να μεγαλώνουν με αγάπη για τη γλώσσα τους. Η σωστή εκμάθηση και η ανάγνωση ελληνικών βιβλίων παίζουν τεράστιο ρόλο.
✔ Προωθώντας την ελληνική λογοτεχνία – Οι σπουδαίοι Έλληνες συγγραφείς και ποιητές μάς έχουν χαρίσει έργα που αξίζει να διαβάζουμε και να προωθούμε.
✔ Υποστηρίζοντας τη χρήση της ελληνικής στον ψηφιακό κόσμο – Είναι σημαντικό να χρησιμοποιούμε σωστά ελληνικά στα social media, στις εφαρμογές και στις συνομιλίες μας.
Η Ελληνική γλώσσα είναι πολιτισμός
Η ελληνική γλώσσα δεν είναι μόνο μέσο επικοινωνίας. Είναι ταυτότητα, ιστορία, φιλοσοφία και τρόπος σκέψης. Είναι η γλώσσα του Όμηρου, του Σοφοκλή, του Πλάτωνα, του Καβάφη, του Ελύτη και του Σεφέρη.
Γιορτάζοντας την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας, ας συνειδητοποιήσουμε τη μοναδικότητα και την αξία της. Ας την προστατεύσουμε, ας τη διαδώσουμε και ας τη μιλήσουμε με υπερηφάνεια και σεβασμό.
Η ελληνική γλώσσα είναι κομμάτι μας. Και όσο τη διατηρούμε ζωντανή, διατηρούμε ζωντανή και την ψυχή του ελληνισμού.
*** Αντικατάστησε ξενόφερτες λέξεις με τις ελληνικές τους εναλλακτικές! Πες “τηλέφωνο” αντί για “phone”, “υπολογιστής” αντί για “computer” και “ανάλυση” αντί για “analysis”. Η γλώσσα μας έχει τις λέξεις – αρκεί να τις χρησιμοποιούμε! Και όπως έλεγε και ο Διονύσιος Σολωμός: “Η γλώσσα είναι η πατρίδα του ανθρώπου.”
