Γεωργία Χριστίνα Κανελλοπούλου
Ψυχολόγος – Οικογενειακή Σύμβουλος
www.thepsytrap.gr
Η ελευθερία σαν έννοια έχει πολλά νοήματα για τον καθένα μοναδικά, το ίδιο και η ευτυχία. Σε όλους έχει μεγάλη αξία η ελευθερία και ο καθένας την επιδιώκει ή φοβάται την στέρηση αυτής.
Σύμφωνα, μάλιστα, με μία πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε (Applied Research in Quality of life), διαπιστώθηκε πως υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ ελευθερίας και ευτυχίας. Το κοινό συμπέρασμα της έρευνας είναι πως ο κάθε άνθρωπος μπορεί να νιώθει ευτυχισμένος και ικανοποιημένος από την ζωή, μόνο όταν νιώθει ελεύθερος να κάνει αυτό που θέλει πραγματικά.
Η ελευθερία είναι υποκειμενική και αναφέρεται σε πολλά πλαίσια και καταστάσεις. Όμως, υπάρχει και κάποιου είδους αντικειμενική ελευθερία, μία ελευθερία με όρια όπου αυτήν την γνωρίζει ο καθένας, όπως για παράδειγμα το ότι δεν εισβάλουμε σε ένα ξένο σπίτι χωρίς άδεια, ούτε περνάμε το φανάρι με κόκκινο. Η ελευθερία και η ευτυχία είναι μοναδικές και έτσι τις βιώνει και το κάθε έθνος ή πολιτισμός, ανάλογα με τους κανόνες ή τα όρια που έχει θέσει. Ποια ελευθερία είναι όμως περιοριστική και ποια είναι αυτή που χρειάζεται το άτομο για να νιώσει πληρότητα και ευτυχία; Η οικονομική ελευθερία καθώς και η πολιτική ελευθερία κατέχουν τις πρώτες θέσεις από τις ελευθερίες που θα ψήφιζε κάποιος ώστε να νιώσει ευτυχισμένος. Βέβαια, αυτές τις ελευθερίες φαίνεται πως τις έχουν ανάγκη οι φτωχότεροι πληθυσμοί απ’ ότι η πλουσιότεροι. Άρα για ακόμα μια φορά μπαίνει το ερώτημα ποια ελευθερία είναι αρκετά ικανοποιητική για όλους και μπορεί να οδηγήσει σε υψηλά ποσοστά ευτυχίας;
Ίσως τελικά, θα μας βοηθούσε να μην ομαδοποιούμε την ευτυχία, αλλά ούτε να την βάζουμε σε κουτάκια. Για τον καθένα είναι διαφορετική και ως θεραπευτές θα πρέπει πάντα να αναλογιζόμαστε ‘’Άραγε πώς φαντάζεται την ευτυχία του και την ελευθερία του το άτομο που έχουμε απέναντί μας;’’, ‘’Πόσο συχνά έχει νιώσει ελεύθερο και ευτυχισμένο;’’
Κάθε φορά που κάποιος θεραπευόμενος μου ανακοινώνει πως ο θεραπευτικός του στόχος είναι να βρει την ευτυχία, σκέφτομαι τι να εννοεί πίσω από αυτό. Ευτυχία σημαίνει να κάνεις αυτό που θέλεις, να αγαπάς, να αγαπιέσαι, να περνάς όμορφα, να διασκεδάζεις, να έχεις λεφτά να πας ταξίδια, να τα ζεις όλα αυτά σε πολύ, να νιώθεις ελεύθερος. Αρκεί
τελικά αυτό; Αρκεί η αίσθηση ελευθερίας και η ικανοποίηση της επιθυμίας μας να μας κάνει να σκεφτόμαστε θετικά; Αρκεί η πλήρης ελευθερία στο να πούμε πως τώρα σταματάμε να αναζητάμε την ευτυχία και το νόημα της ζωής, γιατί απλά τα έχουμε βρει;
Μη ξεχνάμε πως ο άνθρωπος όντας κάποιος φορές πολύ ελεύθερος δεν ξέρει τι να επιλέξει, μπερδεύεται, συγχύζεται, δεν ξέρει που να βάλει στοπ. Εκείνη την στιγμή της πλήρης ελευθερίας είναι που αποζητά τα όρια για να τον φέρουν και πάλι στον δρόμο της προσπάθειας. Γιατί, τελικά αυτό που έχει νόημα δεν είναι η ελευθερία, ούτε η ευτυχία, αλλά το κυνήγι αυτών των δύο. Αυτό κινητοποιεί, αυτό είναι που δίνει κίνητρο για ζωή, για όνειρα, για ελπίδα.
Το να κάνεις αυτό που σου αρέσει είναι ελευθερία. Το να σου αρέσει αυτό που κάνεις είναι ευτυχία.
