Κατανοώντας την αξονική σπονδυλαρθρίτιδα

H ονομασία αξονική σπονδυλαρθρίτιδα χαρακτηρίzει μία οικογένεια νοσημάτων που παρουσιάζουν κοινά κλινικά και γενετικά χαρακτηριστικά, όπως είναι η προσβολή του αξονικού σκελετού.


Η κατανόησή μας για την αξονική σπονδυλαρθρίτιδα έχει πραγματικά εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια.
Η αξονική σπονδυλαρθρίτιδα διαιρείται σε δύο μορφές:
1) Την μη ακτινολογική αξονική σπονδυλαρθρίτιδα, στην οποία δεν υπάρχουν ακόμη ευρήματα ορατά στην απλή ακτινογραφία και
2) Την ακτινολογική αξονική σπονδυλαρθρίτιδα, στην οποία έχουμε εμφανή ευρήματα από τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις και την σπονδυλική στήλη στην απλή ακτινογραφία.
Στην ομάδα των σπονδυλοαρθροπαθειών ανήκουν η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα, η αντιδραστική αρθρίτιδα (Νόσος Reiter), η ψωρίαση αρθρίτιδα και η αρθρίτιδα/ σπονδυλαρθρίτιδα που σχετίζεται με φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου.
Στις Σπονδυλαρθρίτιδες υπάρχει μία μεγάλη καθυστέρηση περίπου 5-6 ετών από την εμφάνιση του πρώτου συμπτώματος μέχρι την διάγνωση. Η πρώιμη ανάπτυξη συμπτωμάτων είναι ένας από τους λόγους για την καθυστέρηση στη διάγνωση της νόσου. Οι ασθενείς που εμφανίζουν πόνο στην πλάτη στα πολύ νεανικά τους χρόνια, δεν γνωρίζουν ότι θα μπορούσαν να πάσχουν από μια χρόνια αυτοφλεγμονώδη νόσο. Η χρήση της μαγνητικής τομογραφίας έχει βοηθήσει στην διάγνωση της φλεγμονής στις ιερολαγόνιες αρθρώσεις πολύ πριν εμφανιστούν οι αλλοιώσεις στην ακτινογραφία.

Συμπτώματα

Η Υποψία σπονδυλαρθρίτιδας τίθεται συνήθως σε νέο άτομο (<40 ετών), στο οποίο έχει παρουσιαστεί πόνος στο χαμηλό τμήμα της ΣΣ, > 3 μήνες και που βελτιώνεται με τη δραστηριότητα. Εμφανίζεται πρωινή δυσκαμψία στην ΣΣ, νυκτερινός πόνος στη ΣΣ
και/ή την πύελο, που ανακουφίζονται με τη φυσική δραστηριότητα. Συχνά ο ασθενής ξυπνάει εξαιτίας του πόνου. Ο πόνος Αντανακλά στην περιοχή των γλουτών. Συχνές οι ενθεσοπάθειες (κυρίως πελματιαία απονευρωσίτιδα και του Αχίλλειου τένοντα), όπως και η δακτυλίτιδα (δάκτυλο με ομοιόμορφο οίδημα, “δάκτυλο χεριού σαν λουκάνικο” ή “δάκτυλο ποδιού σαν λουκάνικό”), αρθρίτιδες γύρω από το στέρνο (στερνοκλειδικές αρθρώσεις ανάμεσα στη λαβή και το σώμα του στέρνου, στερνοπλευρικές), Ιερολαγονίτιδα, περιφερικές αρθρίτιδες.

Επιπεφυκίτιδα + ουρηθρίτιδα και συχνά έλκη βλεννογόνων στόματος/γεννητικών οργάνων.

Ιστορικό γαστρεντερικών ή ουρογεννητικών λοιμώξεων μερικές εβδομάδες πριν από τα συμπτώματα των αρθρώσεων.

Διερεύνηση
Ο Εργαστηριακός έλεγχος δεν προσφέρει μεγάλη βοήθεια. Οι Φλεγμονώδεις δείκτες: ΤΚΕ/CRP δεν αντικατοπτρίζουν την κλινική εικόνα.
Η ακτινογραφία της ΣΣ/των ΙΛ-αρθρώσεων αποκαλύπτει τις βλάβες για πρώτη φορά μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα (διαβρώσεις ή σκληρυντικές βλάβες των ΙΛ-αρθρώσεων, φλεγμονές καταφύσεων/ενθεσίτιδες ή οστικές εναποθέσεις/δυσκαμψία/αγκύλωση της ΣΣ).

Η Μαγνητική Τομογραφία δίνει νωρίτερα απαντήσεις σχετικά με τις αρθρικές βλάβες και αποκαλύπτει τη φλεγμονώδη δραστηριότητα. Ο ορολογικός έλεγχος για χλαμύδια, γονόρροια, σαλμονέλα, σιγκέλα, υερσίνια, καμπυλοβακτηρίδιο διενεργείται σε υποψία αντιδραστικής αρθρίτιδας.

Θεραπεία
Nέες θεραπευτικές επιλογές εμφανίζονται συνεχώς και είναι διαθέσιμες.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΙΜΗΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΑΞΟΝΙΚΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ
«Η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική, καθώς μπορεί να βοηθήσει στην
πρόληψη και την έγκαιρη και σωστή Θεραπεία που να τους βοηθά να
διατηρήσουν την ποιότητα ζωής τους».

info

Η 7η Μαΐου αποτελεί Παγκόσμια Ημέρα Αξονικής Σπονδυλαρθρίτιδας.

Ελένη Κομνηνού
Ειδική Ρευματολόγος, Clinical Assistant Professor of University of Nicosia, Επιστημονικά Υπεύθυνη Ρευματολογικού Τμήματος Metropolitan General, Διευθύντρια Κλινικής “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων" Metropolitan General, Υπεύθυνη Τμήματος “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων και Κύησης" ΜΗΤΕΡΑ