Οι αναζητήσεις για τη λέξη “gaslighting” στη διαδικτυακή έκδοση του λεξικού Merriam-Webster αυξήθηκαν κατά 1.750% φέτος, σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά. Σε αυτή την έκρηξη αναζητήσεων δεν συντέλεσε ένα συγκεκριμένο γεγονός, όπως συμβαίνει συνήθως με τη λέξη που επιλέγεται κάθε χρονιά.
Τι είναι το gaslighting και γιατί το αναζητούμε τόσο…
Ο ορισμός του λεξικού για το gaslighting είναι ότι πρόκειται για την ψυχολογική χειραγώγηση ενός ατόμου, συνήθως για μεγάλο χρονικό διάστημα που έχει ως συνέπεια “το θύμα να αμφισβητεί την εγκυρότητα των δικών του σκέψεων, την αντίληψη της πραγματικότητας ή τις αναμνήσεις του και συνήθως οδηγεί σε σύγχυση, απώλεια αυτοπεποίθησης και αυτοσεβασμού, αβεβαιότητα για τη συναισθηματική ή πνευματική σταθερότητα κάποιου και εξάρτηση από τον δράστη”. Ο όρος προέρχεται από το θεατρικό “Gas Light”, που έγραψε ο Πάτρικ Χάμιλτον το 1938 και μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη. Εκεί ο πρωταγωνιστής προσπαθεί να κάνει τη σύζυγό του να αμφισβητήσει όσα πιστεύει, αρνούμενος πράγματα που συμβαίνουν στην πραγματικότητα.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρόκειται για μία τακτική που μπορεί να παρατηρηθεί σε κάθε είδους σχέση και τα τελευταία χρόνια του δίνουμε μεγάλη σημασία γιατί βλέπουμε πια ότι έχει σοβαρές επιπτώσεις στη ζωή μας. Το συναντάμε συχνά σε ζευγάρια, σε σχέσεις που είναι κακοποιητικές. Επίσης, το gaslighting είναι συχνό μεταξύ των μελών μιας οικογένειας, σε φιλικές σχέσεις αλλά και στον εργασιακό χώρο. Είναι μια ύπουλη μορφή ψυχολογικής κακοποίησης, η οποία κάνει το θύμα να αμφιβάλλει τόσο για τα συναισθήματα όσο και για τη λογική του.
Φράσεις που συχνά λένε οι gaslighters
Δείτε τις φράσεις που ακολουθούν και θυμηθείτε αν έχετε βρεθεί αντιμέτωποι με αυτές -ή παρόμοιες- από ανθρώπους που προσπαθούσαν να σας χειραγωγήσουν και να σας κάνουν να αμφισβητήσετε όσα πιστεύατε ή νιώθατε…
“Εγώ δεν είπα ποτέ κάτι τέτοιο, από το μυαλό σου το έβγαλες.”
“Πότε συνέβη αυτό που λες; Μήπως το φαντάστηκες;”
“Μήπως παραείσαι ευαίσθητος/η;”
info
Το Merriam-Webster διαλέγει τη λέξη της χρονιάς με βάση τις αναζητήσεις. Δεν γίνεται διάκριση των λόγων για την αναζήτηση. Το gaslighting ήταν όλο το 2022 μέσα στις 50 κορυφαίες λέξεις που αναζητούσαν οι χρήστες του λεξικού. Η δεύτερη λέξη της λίστας του 2022 είναι ο “ολιγάρχης”, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και η τρίτη είναι η Όμικρον, η μετάλλαξη του κορονοϊού. Το 2021 η λέξη της χρονιάς για το Merriam-Webster ήταν το εμβόλιο.
