Mητρικός θηλασμός & Αυτοάνοσα Ρευματικά Νοσήματα

Εβδομάδα μητρικού
Εβδομάδα μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα, 1-7 Νοεμβρίου

Το μητρικό γάλα είναι αδιαμφισβήτητα η ιδανική φυσική τροφή για τα μωρά, μια που είναι φτιαγμένο για να ανταποκριθεί στις ανάγκες του ανθρώπου.

Το μητρικό γάλα αποτελείται από λακτόζη και ολιγοσακχαρίτες, λιπαρά γάλακτος, πρωτεΐνες -συμπεριλαμβανομένων εκκριτική ανοσοσφαιρίνη Α (IgA)- και μέταλλα. Παρέχει όλες τις βιταμίνες, πρωτεΐνες, λίπη, υδατάνθρακες, ιχνοστοιχεία και άλατα που χρειάζονται τα βρέφη, ενώ παράλληλα ενισχύει το ανοσοποιητικό τους σύστημα και τη νευροαναπτυξιακή
τους εξέλιξη.
Τo μητρικό γάλα εκκρίνεται στις κυψέλες, με ενεργητική μεταφορά, που περιλαμβάνει
εξωκυττάρωση, αντίστροφη πινοκυττάρωση, διακυττάρωση και μεταφορά στην θηλή.

Τα Αυτοάνοσα Νοσήματα χαρακτηρίζονται – από την παρουσία εργαστηριακών γνωρισμάτων
–αυτοαντισώματα – δηλαδή τα αντισώματα κατά του ίδιου του οργανισμού.
Η συνύπαρξη Αυτοάνοσου Ρευματικού Νοσήματος κατά την διάρκεια του θηλασμού είναι δυνατόν να οδηγήσει σε υποτροπή και έξαρση του Α.Ρ.Ν., λόγω αυξημένης προφλεγμονώδους δράσης της αυξημένης Προλακτίνης.

Φάρμακα που προσλαμβάνονται από τη μητέρα, γενικά μεταφέρονται στο γάλα μέσω διάχυσης. Μόνο το αδέσμευτο κλάσμα του φαρμάκου μεταφέρεται στο μητρικό γάλα.
Φάρμακα: Υψηλού Mοριακού Bάρους, Ισχυρά με Πρωτεΐνες Συνδεόμενα, και μη λιποδιαλυτά, είναι απίθανο να διέλθουν στο μητρικό γάλα.
Η κινητική του φαρμάκου μπορεί επίσης να επηρεάσει την τελική συγκέντρωση του φαρμάκου π.χ. φάρμακα με μακρό χρόνο ημίσειας ζωής, είναι πιο πιθανό να συσσωρεύονται στο μητρικό γάλα.

Φάρμακα χαμηλού κινδύνου για θηλάζουσες μητέρες με Α.Ρ.Ν.

Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) είναι ασθενή οξέα και είναι ιδιαίτερα
συνδεδεμένα με πρωτεΐνες, άρα περνούν στο γάλα σε χαμηλά ποσά, οι μικρότερες δόσεις NSAIDs πρέπει να προτιμώνται, με προσοχή για πρόωρα νεογνά.
Η υδροξυχλωροκίνη και η σουλφασαλαζίνη είναι συμβατά με τον θηλασμό. Η Azathioprine απεκκρίνεται στο μητρικό γάλα σε πολύ χαμηλή ποσότητα.

Φάρμακα αυξημένου κινδύνου για θηλάζουσες μητέρες με Α.Ρ.Ν.

Η ΜΤΧ απεκκρίνεται στο μητρικό γάλα, αν και σε χαμηλές συγκεντρώσεις.
Όσον αφορά τα γλυκοκορτικοειδή, κατά μέσο όρο, λιγότερο από 10% μιας δόσης πρεδνιζόνης ή πρεδνιζολόνης απεκκρίνεται στο μητρικό γάλα.
Τα μέγιστα επίπεδα ορού εμφανίζονται 1 ώρα μετά τη δόση και μειώνονται ταχέως μετά.
Η χρήση της χαμηλότερης αποτελεσματικής δόσης GC για γυναίκες που λαμβάνουν δόσεις στεροειδών > 20mg / ημέρα, συνιστάται η καθυστέρηση του θηλασμού για 4 ώρες μετά την κατάποση.
Για γυναίκες που παίρνουν > 40mg πρεδνιζόνης καθημερινά, είναι συνετό να παρακολουθείται το βρέφος, για ενδείξεις καταστολής των επινεφριδίων.

Συμπερασματικά

Ο οικογενειακός προγραμματισμός είναι απαραίτητος σε όλους τους ασθενείς με Α.Ρ.Ν. – σε Αναπαραγωγική Ηλικία.
H ασθενής θα πρέπει να είναι καλά ενημερωμένη και να συμμετάσχει ενεργά στις θεραπευτικές αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν: πριν από τη σύλληψη, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό… και σχετικά με τον θηλασμό.

Ελένη Κομνηνού
Ειδική Ρευματολόγος, Clinical Assistant Professor of University of Nicosia, Επιστημονικά Υπεύθυνη Ρευματολογικού Τμήματος Metropolitan General, Διευθύντρια Κλινικής “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων" Metropolitan General, Υπεύθυνη Τμήματος “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων και Κύησης" ΜΗΤΕΡΑ