Στον δυτικό κόσμο, ο Βουδισμός έγινε μόδα πριν γίνει κατανόηση.
Κάπου, κάπως, κάποτε, κόπηκε–ράφτηκε μια φράση σε meme, μπήκε σε κούπες, μπλουζάκια και δίαιτες ψυχικής ηρεμίας:
«Η επιθυμία είναι η ρίζα όλων των δεινών».
Και κάπως έτσι, μια ολόκληρη φιλοσοφία έγινε… σύνθημα.
Λάθος σύνθημα.
Γιατί —σύμφωνα με τα πραγματικά λόγια του Βούδα— το πρόβλημα δεν είναι η επιθυμία.
Είναι η προσκόλληση.
Η τυφλή, σφιχτή, νευρωτική αγωνία να κρατήσεις κάτι, να το αποκτήσεις, να μην το χάσεις, να το κάνεις να λειτουργήσει με το ζόρι.
Ο Βούδας δεν χρησιμοποίησε τη λέξη «iccha» (επιθυμία).
Χρησιμοποίησε το «tanha», που σημαίνει δίψα – clinging – προσκόλληση.
Δηλαδή…;
Μπορείς να θέλεις.
Μπορείς να ονειρεύεσαι.
Μπορείς να βάζεις στόχους, να διεκδικείς, να κυνηγάς τη χαρά σου.
Αυτό δεν σε κάνει δυστυχισμένο.
Σε κάνει ζωντανό.
Αυτό που σε διαλύει είναι το άλλο:
το να πιστεύεις ότι θα σωθείς μόνο αν γίνει αυτό που θέλεις.
Η εμμονή. Η αυταπάτη. Η εσωτερική σύσφιξη που ζητάει από μια επιθυμία να γίνει εγγύηση ευτυχίας.
Η μεγάλη παγίδα
Πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι για να βρουν γαλήνη πρέπει να «σβήσουν» όλες τις επιθυμίες τους.
Να ζήσουν ήσυχα, λιτά, χωρίς επιθυμητικά κύματα.
Και πράγματι, θα ζήσεις ήρεμα.
Όμως όχι ξύπνιος.
Όχι ελεύθερος.
Γιατί οι βαθιές, κοιμισμένες επιθυμίες δεν χάνονται.
Κάθονται υπομονετικά στο σκοτάδι — και εμφανίζονται όταν δεν έχεις πια χρόνο να τις διαχειριστείς.
Η πραγματική απελευθέρωση
Το μονοπάτι, λέει ο συγγραφέας, δεν είναι να «κόψεις» την επιθυμία.
Είναι να κόψεις την προσκόλληση.
Να εκπαιδεύσεις τη ματιά σου, όχι να πνίξεις τη φύση σου.
Η επιθυμία είναι ενέργεια.
Είναι ζωή.
Είναι κίνηση.
Είναι φωτιά.
Αν τη στρέψεις στο λάθος μέρος — καίγεσαι.
Αν τη στρέψεις στο σωστό — φωτίζεσαι.
Κι αυτό το ξέρουν καλά όλοι οι μεγάλοι δάσκαλοι: ακόμη και ο Δαλάι Λάμα έχει πει ότι χωρίς επιθυμία, δεν υπάρχει φώτιση.
Άρα, τι κρατάμε;
Ότι η επιθυμία δεν είναι ο εχθρός.
Ο εχθρός είναι το σκοτάδι γύρω της.
Η άγνοια, η αυταπάτη, η προσκόλληση.
Desire is sacred.
If you let it be conscious.
Όταν το θέλω σου σταθεί στο φως, δεν σε τραβάει κάτω.
Σε τραβάει μπροστά.
Δεν χρειάζεται να θέλεις λιγότερο.
Χρειάζεται να θέλεις καλύτερα.
