Παγκόσμια Ημέρα Στοματικής Υγείας
Το στόμα είναι το πρώτο που βλέπει κανείς όταν κοιτάζει κάποιον. Συνδέεται με τις πιο
ευχάριστες στιγμές του ανθρώπου, αφού όταν είμαστε καλά γελάμε. Με το στόμα γευόμαστε τα φαγητά και τα ποτά. Το στόμα διαθέτει το πιο ισχυρό αμυντικό οπλοστάσιο στο αμυντικό
σύστημα του οργανισμού. Με λίγα λόγια η στοματική υγεία δείχνει την κατάσταση της γενικής υγείας του ανθρώπου.
Τερηδόνα
Είναι η πιο διαδεδομένη νόσος στον κόσμο. Αν και φαντάζει περίεργο το 2023 υπάρχουν
άνθρωποι με τερηδόνα και σε προηγμένες χώρες του κόσμου με καλό βιοτικό επίπεδο. Ίσως
αυτό οφείλεται στην οικονομική κρίση των τελευταίων ετών. Ας μην ξεχνάμε ότι στις
περισσότερες χώρες η οδοντιατρική περίθαλψη είναι ιδιωτική και κοστίζει ακριβά.
Διόγκωση των ούλων
Η διόγκωση των ούλων είναι ένα άλλο σύμπτωμα στο στόμα που μπορεί να κρύβει κάποιο
σοβαρό πρόβλημα. Πολλές νόσοι προκαλούν διόγκωση των ούλων.
- Ουλίτιδα – τα ούλα φλεγμαίνουν και αιμορραγούν. Οφείλεται κυρίως στην κακή στοματική υγιεινή. Η ουλίτιδα μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια
- Περιοδοντίτιδα – η φλεγμονή των ούλων συνοδεύεται και με απώλεια του φατνιακού
οστού - Νοσήματα του μεταβολισμού – ο σακχαρώδης διαβήτης, ο θυρεοειδισμός, η υπέρταση,
αμυλοείδωση κι άλλα νοσήματα - Στοματική αναπνοή – κακή σύγκλειση, κρεατάκια στη μύτη κ.ά.
- Λευχαιμία
- Φάρμακα – Αντιϋπερτασικά, Αντιεπιληπτικά, Ανοσοκατασταλτικά
- Οιστρογόνα – κατά την εγκυμοσύνη, κατά την εμμηνόπαυση, με λήψη αντισυλληπτικά
Φλεγμονές στο στόμα
Οι φλεγμονές στο στόμα μπορεί να οφείλονται σε καρδιαγγειακά νοσήματα (αθηρωματικές
πλάκες αγγείων, επιβάρυνση βαλβίδων). Άλλη μία ύπουλη νόσος είναι ο σακχαρώδης διαβήτης.
Συχνά τα επίπεδα του σακχάρου είναι υψηλά ή υπάρχει δυσκολία στην ρύθμιση. Μ’ αυτό τον
τρόπο δημιουργούνται φλεγμονές και ουλίτιδες. Οι φλεγμονές μπορούν να προκαλέσουν
αποβολή σε ορθοπεδικές προθέσεις. Τελευταίο και πολύ σημαντικό είναι ότι οι φλεγμονές
μπορούν να επιφέρουν πρόωρο τοκετό και ελλιποβαρή μωρά.
Ξηροστομία
- Η ξηροστομία μπορεί να οφείλεται σε χρήση κάποιων φαρμάκων. Πάνω από 500
φάρμακα μπορούν να την προκαλέσουν - Γενικά νοσήματα, όπως το σύνδρομο Sjogren (αυτοάνοσο νόσημα), ο σακχαρώδης
διαβήτης (μη ρυθμισμένος), ο άποιος διαβήτης, η λοίμωξη από HIV, η σαρκοείδωση –
σύνδρομο Heerford, η συστηματική αμυλοείδωση, η αιμοχρωμάτωση, η κυστική ίνωση, η
ηπατίτιδα C, ένα ψυχικό νόσημα, η νεφρική ανεπάρκεια, η αφυδάτωση κ.ά. - Το κάπνισμα
- Οι ολικές ή μερικές οδοντοστοιχίες
- Χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία
Εγκυμοσύνη
Μπορεί να προκληθεί πρόωρος τοκετός ή γέννηση ελλιποβαρών νεογνών. Στην συνέχεια της
ζωής τους τα νεογνά αυτά μπορεί να παρουσιάσουν διαταραχές που οφείλονται σε φλεγμονές των ούλων.
Στρες και ψυχολογικά προβλήματα
Πολλές φορές η καυσαλγία προδίδει υπερβολικό στρες.
Καρκίνος
Από μία εξέταση στο στόμα μπορούμε να διαγνώσουμε προκαρκινικές βλάβες, καρκίνο του
στόματος, της γλώσσας ή του στοματοφάρυγγα. Ο καρκίνος του στόματος αν διαγνωστεί
έγκαιρα είναι 80% ιάσιμος.
Άλλες ασθένειες συνδεδεμένες με το στόμα
- Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (σύφιλη, γονοκοκκική στοματίτιδα, λοίμωξη από
HPV κ.ά.) - AIDS
- Νοσήματα του αίματος όπως λευχαιμία, λεμφώματα, αναιμίες
- Νοσήματα του μεταβολισμού όπως σακχαρώδης διαβήτης, αμυλοείδωση κ.ά
- Νοσήματα του πεπτικού όπως ελκώδης κολίτιδα, νόσος του Κρον, εντεροπάθεια από
γλουτένη - Λοιμώξεις όπως βακτηριακές, ιογενείς, μυκητιάσεις
- Αβιταμινώσεις
- Κληρονομικά νοσήματα όπως διαταραχές στη διάπλαση των αγγείων, σύνδρομο Papillon – Lefevre κ.ά.
Στατιστικά
Η τερηδόνα, η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα είναι οι πιο συχνές νόσοι στο στόμα. Σε
παγκόσμιο επίπεδο 3,9 δισεκατομμύρια ανθρώπων υποφέρουν από αυτές τις παθήσεις. Αυτό
έχει ως αποτέλεσμα το 30% των ανθρώπων μεταξύ 65 και 74 ετών να μην έχουν τα δικά τους δόντια.
Συμπέρασμα
Το στόμα είναι η πρώτη εικόνα που δείχνει ένας άνθρωπος. Η στοματική υγεία είναι πολύτιμη για την εμφάνισή μας, την ομιλία, την μάσηση και την ψυχολογία μας. Ταυτόχρονα, είναι το μέρος του σώματος που μας επιτρέπει να διαγνώσουμε και πολλές άλλες ασθένειες. Δικαιολογημένα λοιπόν εμείς οι Οδοντίατροι υποστηρίζουμε πως «το στόμα είναι ο καθρέπτης του σώματος»!